Spanning, juli/augustus 2008 :: Tot hier en niet verder

Spanning, juli/augustus 2008

Tot hier en niet verder

Met deze poster maakte de SP-Leiden nog vóór het college viel duidelijk waar zij stond.

Laten we eerst eens teruggaan naar het toetreden tot het college.

Dat betekent concessies doen.

“Ja, op alledrie speerpunten hebben we water bij de wijn gedaan. Beslissingen over de woningnood zijn een jaar uitgesteld in afwachting van een nieuwe Woonvisie. Wat betreft de bebouwing van de polder is afgesproken eerst de uitspraak van de Raad van State af te wachten en over de trein kwamen we overeen de beslissing aan de bevolking voor te leggen in een referendum.

We sloten die compromissen op basis van feiten en niet op de uitruil van binnengehaalde punten. Dat klinkt ingewikkeld, maar als SP gaat het ons om een soort waarheidsvinding. Wij zijn bereid om af te wachten tot een onderzoek uitwijst wat de werkelijke situatie is. Neem die trein. We hadden daar wel een standpunt over als afdeling, maar we waren bereid om daar verder over te praten op basis van een volksraadpleging. Onderhandelen is geen handjeklap op de markt, maar op grond van je principes en onderzoek naar de feiten zaken bespreekbaar maken. Andere partijen denken vaak alleen maar in termen van politieke winst of verlies. Bij ons gaat het erom principes en feiten te verbinden. Dat kan dus ook betekenen dat je van standpunt verandert. Als het referendum had uitge-wezen dat de meerderheid de Rijn-Gouwelijn wel wil, dan hadden we ons daarbij neergelegd.”

Maar het liep dus heel anders.

“Dat kun je wel zeggen. We hadden een mooi links college van PvdA, GroenLinks, ChristenUnie en SP, maar al vanaf het begin had ik het idee dat ook binnen de collegepartijen niet iedereen daar echt blij mee was. Het referendum kwam er wel, maar de andere partijen waren niet bereid de uitslag te respecteren. Nadat een ruime meerderheid (69 procent) van de Leidse kiezers de RGL verwierp, presenteerde de gemeente Leiden een alternatief vervoersplan met vrije busbanen. De Provincie Zuid-Holland, de drijvende kracht achter

het RGL-plan, dreigde vervolgens Leiden met juri-

dische stappen. Dat was voor PvdA, GL en CU reden om afstand te nemen van het referendum. Daarmee walsten ze over onze instelling heen dat je principes met feiten moet verbinden. Hun handelen ging zo in tegen onze democratische principes en het feit dat

de meerderheid tegen de trein was, dat we wel moesten opstappen. Voor ons was het toen: tot hier en

niet verder.”

Waren binnen de SP de meningen hierover niet verdeeld?Ik kan me voorstellen dat een wethouder die heel belangrijke dingen voor de bevolking kan doen dan wil blijven zitten. Zelfs kunnen heel persoonlijke argumenten een rol spelen, allebei de wethouders zaten binnen een jaar zonder werk.

“Nee, daar was geen sprake van. We hebben het er uitgebreid over gehad, maar alle lagen binnen de afdeling waren eensgezind. Zowel de wethouders, de fractie als de rest van de afdeling vonden dat we in een dergelijk college niets meer te zoeken hadden. Dat deed wel pijn, maar er bestond geen twijfel over.

Over de wethouders hoef je je trouwens geen zorgen te maken hoor. Die krijgen gewoon doorbetaald tot ze iets anders hebben. Dat ze het heel jammer vinden dat ze hun werk voor een socialer Leiden niet hebben kunnen afmaken, is natuurlijk een andere zaak.”

Hoe is de – weliswaar korte – periode van meebesturen bevallen?

“Eigenlijk heel goed. We hadden in eerste instantie het probleem om goede bestuurders te vinden zoals we ook een probleem hadden bij het vinden van goede volksvertegenwoordigers. Binnen ons ledenbestand hebben we toen toch twee heel capabele mensen gevonden voor de wethouderszetels. De een, Paul Jonas, is een echte oude rot binnen de SP. De ander,

Raymond Keur, was minder politiek bedreven, maar juist iemand met veel bestuurlijke ervaring. Ze vulden elkaar in dat opzicht goed aan, waarbij opvallend was dat Paul in het begin nogal eens botste met zijn ambtenarenapparaat. Dat had ongetwijfeld te maken met zijn gebrek aan bestuurlijke ervaring. Na een aanloopperiode met wat conflictjes ging het echter steeds beter lopen.

Daarbij hadden we maandelijks een strategisch overleg tussen de drie lagen binnen de SP: de afdeling, de gemeenteraadsleden en de wethouders.

Zo doorkruisten we natuurlijk wel een beetje het dualisme in de politiek, volgens welke de wethouders los staan van de fractie, maar het werkte goed. We hielden zo goed voeling met elkaar en vandaar dat ons uit het college stappen niet gepaard is gegaan met interne ruzies.”

Ben je niet bang dat mensen bij de volgende verkiezingen de SP links laten liggen.

Dat meebesturen is immers niets geworden.

“Nee, daar ben ik helemaal niet bang voor. Sterker nog, ik denk dat onze opstelling de sympathie onder de bevolking voor ons alleen maar groter heeft gemaakt. Vergeet niet dat het probleem waarop we het college hebben laten vallen heel erg leeft binnen de stad. Als we op de markt staan merken we ook dat mensen echt nog niet zijn vergeten hoe de andere partijen het referendum hebben genegeerd.

Iedere echte democraat moet hier toch van gruwen, dat je de mening van de bevolking vraagt en die vervolgens negeert. Het is eerder voor de andere partijen politieke zelfmoord geweest dan voor ons, daar ben ik vast van overtuigd.”

Zou je ondanks de ervaringen weer aan zo’n avontuur beginnen?

“Ja hoor, we kunnen als SP heel goede dingen voor de bevolking doen. Als we maar vasthouden aan onze eigen werkwijze.

We moeten oplossingsgericht onderzoek doen en alle problemen bottom up in plaats van top down benaderen. Dan hoeven we onze principes van solidariteit, menselijke waardigheid en gelijkwaardigheid geen geweld aan te doen en kunnen we toch besturen. We zijn nu voor het blok gezet door de andere partijen, maar ze moeten er maar rekening mee houden dat we terug komen. We gaan de komende periode hard aan de slag om ons kader te versterken zodat we in de toekomst nog beter voor de dag kunnen komen.”