Tribune 10/2006 :: Congres - Deze lijst is de beste afspiegeling van onze partij

Congres

“Deze lijst is de beste afspiegeling van onze partij”

“Maar waar zijn ze dan?” roept Jan Marijnissen bijna ten einde raad. Terwijl in de pauze de afgevaardigden afstormen op de broodjes, is hij in discussie met de zusjes Alariachi van het NPS-programma De Meiden van Halal. “Er staat maar één allochtoon op de lijst,” krijgt de SP-leider voor zijn kiezen. “Ik zag nul aanmeldingen van Marokkaanse kandidaten” werpt hij tegen. “Jullie moeten wat doen om ze te trekken,” vindt een van de meisjes met de frisgroene hoofddoekjes. Maar de lijsttrekker vindt het hoog tijd dat Marokkaanse vrouwen zélf eens wat mondiger worden.

Tekst: Marijn Schrijver Foto's: Karen Veldkamp

De Meiden van Halal sneden wel een punt aan waar veel om te doen was: afgezien van Sadet Karabulut schitteren allochtonen door afwezigheid op de kieslijst van de SP. Dat ziet het partijbestuur ook. Tijdens de partijraad van 23 september in Amersfoort werd dit nog voornamelijk aan tijdsdruk geweten. Immers, het kabinet kwam voortijdig aan z’n einde, waardoor er veel minder tijd was om nieuwe mensen op te leiden. Maar tijdens het congres geeft ook partijsecretaris en voorzitter van de kandidatencommissie Hans van Heijningen toe dat vrouwen en allochtonen simpelweg ondervertegenwoordigd zijn in de partij. “Deze lijst is de beste afspiegeling van onze partij. De verhouding man/vrouw is scheef en er zijn te weinig allochtonen. Aan de andere kant zijn zijn er wel veel jonge kandidaten,” aldus Van Heijningen.

“Vier jaar geleden hadden we al aan de inhaalslag moeten beginnen,” meent Gerard Harmes uit Alphen aan den Rijn in de wandelgangen van het Muziekgebouw aan ‘t IJ. Hij is fractievoorzitter van de SP in Zuid-Holland en stond vier jaar geleden zelf nog op de landelijke kieslijst. Omdat hij momenteel bezig is met de lijst voor de provincie, weet hij hoe moeilijk het is kandidaten uit bepaalde doelgroepen te vinden. Harmes vindt dat zulke kandidaten vanuit de partij zelf moet komen. Hij wijst op de Lazrak-affaire: “Hij kwam van buitenaf en dat ging mis. Er ontbreekt dan loyaliteit.”

Toch kreeg het congres de kans om alsnog twee allochtonen op de lijst te zetten. Chandra Jankie en Düzgün Yildirim hadden zich aangemeld als tegenkandidaten. Jankie, van Surinaamse afkomst, stond vier jaar geleden nog op nummer 20. De juriste is momenteel Statenlid in Noord-Holland. De in Turks-Koerdistan geboren Yildirim werd door zijn afdeling (Zwolle) naar voren geschoven. Met zijn brede ervaring, onder andere als SP-fractievoorzitter in de Provinciale Staten van Overijssel, lijkt hij een geduchte kandidaat voor de nummer 11 op de lijst, Ron Abel, directeur van een basisschool in Schiedam.

Afgevaardigde Wim Ruijter van Utrecht stemde op beide tegenkandidaten, omdat hij zowel allochtonen als vrouwen mist in de partij. Hij vond het wel jammer dat dat ten koste kon gaan van andere kandidaten waar in zijn ogen niks mis mee was. “Een beetje ondemocratisch,” grinnikt hij. Bij de huidige procedure moet elke tegenkandidaat het opnemen tegen een gevestigde kandidaat op de lijst. Dat zou het voor tegenkandidaten extra moeilijk maken, zo menen veel congresgangers.

Het punt werd ook al aangekaart op de partijraad van 23 september. Afdelingen Zwolle en Rotterdam dienden daar een voorstel in om tegenkandidaten in de lijst te ‘schuiven’ zodat alleen de laatste kandidaat afvalt. Het bestuur was hier tegen, voorzitter Marijnissen zelfs zó tegen dat hij stelde: “als dit voorstel wordt aangenomen, wordt deze partij een stuk minder mijn partij.” Hij vreest voor chaos. “Ik wil geen VVD-taferelen!”

Van Heijningen verdedigt de bestaande procedure met inhoudelijke argumenten: “Die nummer 23 en 24 staan er niet voor niks.” Hij merkt bij sommige leden een houding van ‘er is maar een lijstje samengesteld’. “En daar kan ik echt een beetje boos om worden. Als de eerste vijftien maar kloppen, is het wel oké zo, wordt er gedacht. Maar ik ga er vanuit dat we zomaar 20 zetels kunnen halen. En dat oudgedienden als Remi Poppe en Paulus Jansen op de lijst zijn gezet, is niet uit armoede, maar voor een goede balans tussen ervaren en nieuwe kandidaten.”

Chandra Jankie, die op het congres door niemand werd verdedigd, haalde 59 stemmen. Spannender was wie de elfde plek zou bemachtigen: Ron Abel of Düzgün Yildirim. Met 364 tegen 244 bleef Abel op de lijst. Joris de Koning, voorzitter van de SP in Zwolle, die de kandidatuur van Yildirim had verdedigd, ziet er na de stemming verslagen uit. Maar, zo benadrukt hij, dankzij ‘hun’ tegenkandidaat viel er wél iets te kiezen. “En dat is winst.”

Als iedereen de zaal verlaat voor de borrel, is Hans van Heijningen zichtbaar opgelucht. De kandidatencommissie heeft geen kleerscheuren opgelopen. Toch ziet hij de commotie rond het ontbreken van allochtone kandidaten en de 244 stemmen op Yildirim als een opdracht om de komende jaren te investeren in de allochtone achterban. “Die groepen moeten we actief gaan benaderen. Dat zal met vallen en opstaan gaan, maar over vier jaar moet het resultaat er zijn. Daar ben ik op af te rekenen.”

• Verslag van het SP-congres 2006
• De kandidatenlijst van de SP