Spanning maart 2010 :: Trots op Agnes

Opinie

door Tiny Kox, SP-Eerste Kamerlid

Het terugtreden van Agnes Kant als fractievoorzitter en politiek leider van de SP leidde tot veel reacties. Heel veel mensen lieten weten hoe erg ze het vonden dat Agnes niet verder kon omdat ze het beter vond haar plaats aan een ander af te staan.

De reacties kwamen bij lange na niet allemaal van SP-stemmers, zoals bleek uit de ingezonden brieven in de krant en reacties op de radio en het internet. Ze kwamen van mensen die meeleefden met iemand van wie iedereen wist hoezeer zij in al haar politieke werk meegeleefd heeft met mensen die dat nodig hadden. Ouderen die goede zorg ontberen. Mensen met een handicap, die graag willen meedoen maar dat door allerlei bureaucratische barrières moeilijk kunnen. Migranten, die hard werken en willen meetellen maar door brutale politici als ‘minder’ worden weggezet. Politieagenten, die wel voor ons in de frontlinie staan maar een fatsoenlijke waardering door de politiek missen. Voor al die mensen zat Agnes Kant in de politiek, hoewel dat zeker niet de plek was waar ze zelf het allergelukkigst werd.

Er kwamen ook andere reacties. Bijvoorbeeld op haar laatste persconferentie. Daar durfden sommigen, die al tijden aandrongen op haar opstappen, nu ineens te vragen of Agnes niet te snel de handdoek in de ring gooide. En bij ons in de plaatselijke krant oordeelden een ‘communicatieondernemer’ en een ‘wetenschapsfilosoof’ dat Agnes Kant “het populisme voedt” als ze de politieke verantwoordelijkheid neemt voor het verlies van haar partij bij de raadsverkiezingen...

Als raadsverkiezingen gedomineerd worden door landelijke issues, met landelijke politici avond aan avond op de buis, dan moeten die politici zich ook ten minste medeverantwoordelijk verklaren voor het resultaat. Agnes Kant heeft dat gedaan, als politiek leider van de SP. Ze trok zich het verlies van 50 raadszetels aan; ze oordeelde dat het beter was dat ze terugtrad, hoewel ze zelf op geen enkele kieslijst stond. Met mooie pr en een gewiekste communicatiestrategie kun je daar wellicht doekjes om winden. Ze had kunnen zeggen dat we in de plaatsen waar we al in de raad zitten wat zijn verdund, maar door het aanzienlijk aantal nieuwe fracties erbij toch ook zijn verbreed. Ze had kunnen zeggen dat het ‘maar raadsverkiezingen waren’. Maar de feiten zouden blijven zoals ze zijn. En die feiten telden voor Agnes Kant. En dus gedroeg ze zich na de verkiezingsuitslag niet als handig communicatiestrateeg maar als politica met groot verantwoordelijkheidsgevoel. Daarom legde ze haar functie als fractievoorzitter in de Tweede Kamer neer. Dat het haar pijn deed, zag iedereen.

Balkenende en Bos speelden minstens net zo’n prominente rol in de afgelopen campagne. De een verloor bijna 300 raadsleden, de ander bijna 700. Maar in plaats van terug te treden, traden beiden pontificaal naar voren als kandidaat-premier voor dit land. Hoe zij zo’n offensieve stap kunnen afleiden uit hun desastreuze verkiezingsuitslag op 3 maart, is niet alleen mij een raadsel. Maar er zal zeker een communicatiestrateeg zijn geweest die hen dat aangeraden heeft. (Inmiddels is bekend dat Wouter Bos terugtreedt, om meer tijd te kunnen besteden aan zijn gezin - red.)

Iedere politicus gaat over zijn eigen beslissingen, de kiezer oordeelt straks wel over hen. Maar om een politica die wél haar verantwoordelijkheid nam te beschuldigen van ‘populisme’, zoals sommigen doen – dat raakt werkelijk kant noch wal. In de afgelopen jaren heeft Agnes Kant, met grote inhoudelijkheid en vasthoudendheid – door communicatiedeskundigen vaak afgedaan als ‘drammerigheid’ en ‘verbetenheid’ – grote kwesties op de politieke agenda gekregen. Herinneren we ons nog hoe Agnes Kant, ongeveer in haar eentje, na jaren doorbijten uiteindelijk een meerderheid in de Kamer tegen marktwerking in de (thuis)zorg bewerkstelligde? Hoe ze met groot doorzettingsvermogen een fusiestop voor kleine ziekenhuizen voor elkaar kreeg? Hoe ze het keer op keer opnam tegen de treurige tekortkomingen in verpleeghuizen, zodat nu iedere partij erkent dat het zo niet langer kan, dat onze ouderen beter verdienen? Speelde ze daarmee ook ‘het populisme in de kaart’? Of leverde Agnes met haar jarenlange inhoudelijke en vasthoudende inzet juist het bewijs dat de politiek nog echt iets kan betekenen voor mensen in nood? En liet ze met haar terugtreden zien dat het doel iets voor die mensen te bereiken voor haar véél belangrijker is dan haar eigen persoonlijke positie? Vraag het de mensen eens, zou ik zeggen.

Tiny Kox

SP-Eerste Kamerlid

Lees online