Tribune 5/2010 :: Vertrouwen in SP-bestuur

Actueel

Vertrouwen in SP-bestuur

In de meeste gemeenten zijn ze eruit: na de raadsverkiezingen van 3 maart zijn de nieuwe coalities en colleges gevormd en gepresenteerd. Nijmegen is niet meer ‘Havana aan de Maas’, nu een rechtser college is gevormd – dus zonder de SP. In onder andere Wormerland, Arnhem en Dongen kreeg de SP voor het eerst het vertrouwen om mee te besturen.

Tekst Rob Janssen Illustratie Len Munnik

SP’ers willen, ook lokaal, meebesturen onder voorwaarde dat ze het verschil kunnen maken. “Wij hebben hier wellicht een van de meest linkse colleges van Nederland.” Dat zegt Mariska ten Heuw, de kersverse SP-wethouder van Hengelo. De Twentse stad (ruim 80.000 inwoners) wordt de komende vier jaar bestuurd door een vijf-partijencollege van PvdA, D66, GroenLinks, Burgerbelangen en SP. Het CDA en de PvdA kwamen na de raadsverkiezingen als grootste uit de bus, maar de laatstgenoemde partij zette haar zinnen op een progressief stadsbestuur over links met de SP. “We zijn al die jaren in de oppositie een stabiele en constructieve factor geweest”, vertelt Ten Heuw: “Dat heeft ertoe geleid dat we als een betrouwbare partner te boek staan.”

Een soortgelijk geluid laat René Roovers uit Dongen horen. De SP boekte daar op 3 maart een knappe winst en vormt nu met CDA, VVD en Democratisch Podium het gemeentebestuur. Roovers: “Stabiliteit was een van de handelsmerken van de SP in Dongen. We gaven altijd duidelijk aan hoe wij het verschil wilden maken, dat de tijd rijp was voor een ander gemeentebestuur. Ook belangrijk: steeds namen we als oppositiepartij verantwoordelijkheid voor onze standpunten. In Dongen zeiden vriend en vijand: de SP moet deze keer in het college. Dat vertrouwen hebben we weten te verzilveren.”

Vertrouwen kreeg ook de Arnhemse SP-voorman Gerrie Elfrink, en wel op een bijzondere manier. “We wonnen de verkiezingen en werden op een haar na de grootste partij. Ik ging met de PvdA de onderhandelingen in, maar we kwamen er niet uit. Toen hebben de VVD, GroenLinks en D66 mij gevraagd om als formateur op te treden. Het is vervolgens gelukt om met die partijen een coalitie te vormen”, aldus Elfrink.

Arnhem: zes wethouders voor de prijs van vijf

De nieuwe Arnhemse coalitie zette meteen een streep door het zwaar omstreden en peperdure Rijnhaven-plan, waar-tegen de SP jarenlang fel van leer trok. Ook opmerkelijk in het nieuwe zogenaamde ‘Arnhems Lente-akkoord’ is de installatie van een extra wethouder. Elfrink: “We gaan het doen met zes in plaats van vijf wethouders. Om dat financieel mogelijk te maken, brengen alle wethouders een loonoffer van twintig procent. De extra mankracht is bedoeld om meer de stad en de wijken in te gaan, om meer met belanghebbenden en bewoners te praten vóórdat er mega-plannen en -projecten op tafel komen.”

In de traditionele SP-bolwerken Heerlen, Doesburg en Boxmeer blijft de partij zoals verwacht wethouders leveren. Ook in Groningen, Pekela en Leiden (met een onderbreking) zit de SP weer in het college. In andere plaatsen zijn we wethouderszetels kwijtgeraakt door het verlies bij de gemeenteraadsverkiezingen. Zoals in Nijmegen, waar een einde kwam aan ‘Havana aan de Maas’: de coalitie van PvdA, GroenLinks en SP. Fractievoorzitter Hans van Hooft jr.: “Bij de verkiezingen verloren we twee zetels, maar voortzetting van die linkse coalitie was mogelijk geweest. GroenLinks en PvdA zagen echter meer brood in een rechtsere koers met D66. De geschiedenis zal uitwijzen of ze daar spijt van krijgen.”

In het Noord-Hollandse Wormerland neemt Anna de Groot (“Coalitiegenoot Liberaal Wormerland kwam ons zeer tegemoet”) namens de SP voor het eerst plaats op een wethoudersstoel; Rein van Moorselaar doet hetzelfde in het Brabantse Bernheze. In Enkhuizen en Wijk bij Duurstede zit de SP nog aan de onderhandelingstafel.

Een volbloed links college met PvdA, GroenLinks en SP is geformeerd in het Amsterdamse stadsdeel Noord. Met Willem Paquay, voorheen wethouder in Oost-Watergraafsmeer, heeft de SP daar een ervaren bestuurder. In het Rotterdamse deelgemeente Charlois gaat de SP’er Theo Coskun (voorheen Cornelissen) de college-honneurs waarnemen. Al sinds januari ten slotte is SP’er Rikus Brader wethouder in het Groningse Oldambt, waar eind vorig jaar herindelingsverkiezingen plaatsvonden.

Landelijk SP-secretaris Hans van Heijningen is positief over het feit dat de SP de komende jaren opnieuw deel uitmaakt van het bestuur in een aantal grote en kleine gemeenten. “Natuurlijk was het nog beter geweest als we een verkiezings-resultaat hadden behaald dat het ons mogelijk had gemaakt om in meer plaatsen mee te besturen, maar dat is helaas niet gelukt. In steden als Nijmegen en Eindhoven hebben we de afgelopen jaren goed bestuurd, maar dat hebben we op

3 maart niet om weten te zetten in meer stemmen op de SP. Dan zit er niets anders op dan de komende jaren in en buiten de raad te laten zien dat onze partij de belangen van de burgers goed behartigt. Dat doe je door samen met de mensen te knokken voor veilige en plezierige buurten.

Het vertrouwen winnen van de mensen is niet eenvoudig en kost tijd. In steden waar de SP geworteld is, hebben partijgenoten daar soms tientallen jaren hard aan gewerkt. En dan nog kun je niet op je lauweren rusten, want vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Het wortelen van onze partij in de samenleving is voor ons allen een permanente uitdaging. Uiteindelijk moet je als SP-afdeling net zo populair zien te worden als de plaatselijke voetbalclub: dus scoren en je verdediging op orde hebben.”

Lees online