Tribune 5/2010 :: Nieuwe lijsttrekker Emile Roemer start de campagne

Tribune, mei 2010

XVII Congres

De grote schoonmaak kan beginnen!

Nieuwe lijsttrekker Emile Roemer start de campagne

Studenten in boevenpak stormen het podium op: ‘Laat jij je beurs jatten?’ Thuiszorgmedewerkers vertellen over uitgeklede arbeidsvoorwaarden en een muziekkoor bezingt de grote schoonmaak. Het XVII congres: een afwisselende dag van discussie, inspiratie en besluitvorming.

Tekst Rob Janssen Foto’s Suzanne van de Kerk

Op het eerste gezicht is het ietwat bevreemdend, de wirwar van stalen buizen, leidingen en afsluitkranen in combinatie met de strakke vuurrode vormgeving van het podium. Maar wat wil je? De Amsterdamse Convention Factory, toneel van het XVII congres, was vroeger een fabriek van Stork. Het industriële voorkomen doet vermoeden dat hier in het verleden hard werd gewerkt. En laat ‘werk’ nu een van de hoofdthema’s van het SP-congres zijn.

Wilma Waaijenberg uit Enschede werkt in de thuiszorg en zet al vroeg op de dag de toon. Op het podium, geïnterviewd door partijvoorzitter Jan Marijnissen, schildert ze in vogelvlucht de desastreuze gevolgen van marktwerking voor haar beroepsgroep. Geen feeling meer met collega’s en zorgbehoevenden; minder loon. Twee cateringmedewerkers vertellen een vergelijkbaar verhaal. Door uitbesteding moesten zij 30 procent loon inleveren! Een postbode vertelt dat zij tegenwoordig uitkomt op 4 euro per uur – en dan moet de belasting er nog af. Waaijenberg: ‘We zijn bezig om landelijk in actie te komen.’ Dat hebben de schoonmakers al gedaan. Met succes: na negen weken staken sleepten zij een CAO-akkoord met een fatsoenlijke loonstijging in de wacht. Kapi Lijfrock, schoonmaker in Eindhoven, bedankt de partij namens de schoonmakers voor de enorme steun. Volgens hem was de SP de enige partij die de stakende schoonmakers steunde, overal en altijd. Vakbondsbestuurder Ron Meyer, nummer 22 op de SP-Kamerkandidatenlijst, krijgt vervolgens door Jan Marijnissen de Gouden Tomaat opgespeld. Hij speelde als vakbondsbestuurder een belangrijke rol bij de overwinning van de schoonmakers. Meyer: ‘Deze schoonmakers zijn veranderd van grijze muizen in ontembare leeuwen. Zij hebben de race to the bottom op arbeidsvoorwaarden doorbroken. Ik ben ervan overtuigd dat hun inzet gemeengoed gaat worden in álle beroepsgroepen.’

‘Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen’ klinkt het refrein van de rock-klassieker van The Scene, waarop een video-hommage wordt gebracht aan Agnes Kant. Agnes, tot dan toe onopvallend zittend in de zaal, staat op en neemt een minutenlange staande ovatie van de congresgangers in ontvangst.

In de lunchpauze staat een vorstelijk ‘groen’ buffet op de congresgangers te wachten. De meeste Kamerleden worden intussen aangesproken door partijgenoten die graag een babbeltje willen maken. Ewout Irrgang wordt aangeschoten met een vraag over zzp’ers, Harry van Bommel blijkt een gewild persoon om mee op de foto te gaan en Paul Lempens doet een boekje open over intensieve veehouderij in zijn woonplaats Weert.

Na de lunchpauze is het woord aan ROOD, jong in de SP. In zwart-wit gestreepte boevenpakjes kraken ze de plannen van alle andere politieke partijen om het mes te zetten in de studiefinanciering, onder het motto: ‘Laat jij je beurs jatten?’ Het standpunt is helder: óf je levert direct je studiebeurs in, óf je stemt SP.

Als degene met de smallere beurs – of die nou werkt, studeert, ziek of oud is – de rekening gepresenteerd krijgt van de crisis en onverminderd gebukt blijft gaan onder zoiets achterhaalds als marktwerking in de publieke sector, en als de bankiers en de managers hun zakken kunnen blijven vullen, dan is het tijd voor de grote schoonmaak. Dat is de boodschap van de nieuwe lijsttrekker Emile Roemer, die tegen het einde van het congres de ideeën, zorgen, waarschuwingen en vooral kansen voor een beter Nederland in een vlammende speech samen laat komen. Hij concludeert: ‘De bezem erdoor, de spons erover!’

Besluiten XVII congres

Ervaren lijst

Over de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer was weinig discussie; het voorstel van het partijbestuur is helemaal overgenomen. De twee tegenkandidaten haalden het niet. Het resultaat is een sterke lijst met veel ervaren mensen. De top 14 bestaat uit huidige Kamerleden. Nine Kooiman is de eerste ‘nieuweling’, maar dat betekent niet dat zij onervaren is: ze is nu Tweede Kamerfractiemedewerker jeugd. De relatief lage plaats van Krista van Velzen, nummer 21, kwam voor velen als een verrassing. Het populaire en succesvolle Kamerlid wil het even rustiger aan doen en alleen terugkeren in een grote fractie.

Sterk verkiezingsprogramma

Voorafgaand aan het congres zijn 395 wijzigingsvoorstellen ingediend. Veel daarvan waren al overgenomen dus er werd niet over alle voorstellen gestemd. Het congres heeft nog twee extra wijzigingen aangenomen: het verplichte inburgeringsexamen in het buitenland voor gezinsmigranten wordt afgeschaft, en jongeren onder de 27 jaar krijgen weer recht op bijstand. Het eindresultaat is veruit het sociaalste verkiezingsprogramma van deze verkiezingen. Met een solide financiële onderbouwing, zodat we met recht kunnen zeggen: het kán, ook in crisistijd.

Drie moties

Behalve wijzigingsvoorstellen zijn drie moties aangenomen. 1. Het congres vraagt het partijbestuur de kandidaatstellingsprocedure te evalueren zodat de lijst nog meer een afspiegeling is van de maatschappij. 2. Het congres roept de regering en andere parlementen op om de motie-Van Velzen resoluut uit te voeren, zodat Nederland en Europa kernwapenvrij wordt. 3. Het congres vraagt de Tweede Kamerfractie aan te dringen op onafhankelijk onderzoek naar het gewelddadige ingrijpen van China tijdens vreedzame protesten in de autonome Oeigoerse regio Xinjiang.