Tribune 4/2008 :: De SP en het integratiedebat

Analyse

Geen gemakkelijk boe-geroep

De SP en het integratiedebat

Illustratie Len Munnik

Geert Wilders’ PVV wordt ten onrechte vaak vergeleken met de SP. Daarmee wordt de aandacht afgeleid van het inhoudelijke debat.

Tekst: Diederik Olders

Partijen die van zichzelf vinden dat ze ‘in het midden’ zitten, proberen regelmatig Wilders’ PVV (Partij Voor de Vrijheid) en de SP op één hoop te gooien. Extreme, populistische partijen die zich laten leiden door wat de man in de straat vindt maar geen serieuze beleidsalternatieven hebben, zo luidt het vooroordeel. Maar juist het debat over integratie en Geert Wilders laat zien hoe ver de SP afstaat van de PVV.

Als er iets opvalt in het hele debat over Wilders’ PVV, dan is het wel hoe weinig aandacht er wordt besteed aan de vraag Wat Wilders wil. Niet toevallig is dat het thema van het februarinummer van de Spanning – het blad van het Wetenschappelijk Bureau van de SP.

En wat Wilders wil, is ook precies wat erin staat. In een aantal artikelen komen de ideeën en voorstellen van Geert Wilders langs. Niet alleen die over de islam en de Koran, maar vooral ook zijn ideeën over bijvoorbeeld sociale voorzieningen voor arbeidsongeschikten (verder afbreken), het minimumloon (afschaffen) en Guantánamo Bay (graag ook in Nederland). Zo bezien is het heel goed mogelijk dat de zelfbenoemde middenpartijen het debat liever op de doldriestheid van Geert Wilders toespitsen dan op de inhoud van zijn ideeën. Wat hij wil, is immers weinig meer dan een paar flinke stappen vooruit in het beleid dat door de kabinetten van de laatste jaren al is ingezet. Het uithollen van de solidariteit door te beknibbelen op voorzieningen voor mensen die ze het hardst nodig hebben en de sociale zekerheid uit te kleden, het inperken van burgerrechten, onmenselijk vreemdelingenbeleid, het is allemaal niet nieuw. Het is zulk afbraakbeleid, dat de onzekerheid, ontevredenheid en onmacht in de samenleving voedt. En dus juist polarisatie mogelijk maakt.

Het inhoudelijke debat

Dit nummer van Spanning past op twee manieren in de traditie van de SP. In de eerste plaats wordt Wilders niet gemakzuchtig als slecht mens weggezet, maar worden zijn standpunten onder de loep genomen. De inhoud zegt genoeg. Ook tijdens de opkomst van Pim Fortuyn was het de SP die bijna als enige partij niet meedeed aan het al te makkelijke boegeroep, maar kwam met een boekje: getiteld Leest u zijn boeken maar. In de tweede plaats onderscheidt de SP zich van andere partijen door actief aan de slag te gaan met het onderwerp. Afdelingen bestellen extra exemplaren, om uit te delen aan geïnteresseerden.

Kampioen Spanningen bestellen is de afdeling Alkmaar: maar liefst 2.000 exemplaren. Afdelingsvoorzitter Matt Delahaij legt uit dat bewust het debat aangaan aansluit bij een lange Alkmaarse traditie: “Er zijn door de jaren heen veel discussies en bijeenkomsten geweest rond het thema racisme en discriminatie. Ondanks dat wij dezelfde racistische incidenten kenden als andere steden, heeft extreemrechts in onze stad nooit echt een poot aan de grond gekregen. De Centrumpartij heeft ooit één gemeenteraadszetel gehad, maar bleek geen kandidaat te hebben om deze te bezetten. Deze traditie van discussie, van het overtuigen van mensen die hun vertrouwen in de traditionele politiek verloren hebben, willen we in leven houden.” Daarom worden Spanningen uitgedeeld aan actieve SP-leden, vakbondsleden en scholieren en studenten. Delahaij: “Er zijn stapels richting spreekkamers van gezondheidscentra gegaan, en naar bibliotheken en scholen. Leraren kunnen het als lesmateriaal bestellen.” Daarnaast worden ze op straat uitgedeeld om met de mensen in gesprek te gaan.

Spanning is het blad van het Wetenschappelijk Bureau van de SP. 11 keer per jaar verschijnt er een nummer. Elke Spanning belicht een thema van verschillende kanten.

Wilt u de Spanning over Wilders hebben? Dan kunt u het best contact opnemen met de voorzitter van uw afdeling. Kunt u niet wachten en beschikt u over internet? Kijk op www.sp.nl/nieuws/spanning/200802

Dat is wel een heel groot verschil met de PVV van Wilders: deze ‘partij’ heeft één lid (raad eens wie dat is), en dat ene lid schuwt alle plekken waar een serieus debat wordt gevoerd. Hij weigert halsstarrig om de discussie aan te gaan. Uitnodigingen voor bijeenkomsten, televisieprogramma’s en radio-uitzendingen waaraan ook andersdenkenden deelnemen, slaat hij af. Na het verschijnen van zijn filmpje Fitna liet Wilders weten dat er debatavonden moeten komen. De vraag is of bezoekers van die avonden dezelfde beveiliging krijgen als Wilders, en waarom hij niet gewoon op tv in debat gaat met zijn professionele collega’s. De bijdrage van Wilders aan het debat bestaat uit het verkondigen van standpunten. Eenrichtingsverkeer dus. Op straat, op het werk en in de buurt laten actieve SP’ers daarentegen juist zien dat hun partij het inhoudelijke debat met de mensen om wie het gaat niet uit de weg gaat. Het debat over integratie kan geen eenrichtingsverkeer zijn.

Gedeelde Toekomst

Ook binnen de partij is het integratiedebat voor de SP geen eenrichtingsverkeer. Het SP-congres van november vorig jaar besloot dat er een integratienota moest komen, een document waarin de standpunten en voorstellen van de SP over integratie gebundeld worden. Dus moesten het Partijbestuur en de Tweede Kamerfractie aan de slag om een concept te maken. In de derde week van maart was dat klaar. De titel is ‘Gedeelde Toekomst’. Vervolgens ligt de bal bij de leden in het hele land, die in hun afdeling de conceptnota bespreken. De afdeling Hoorn was waarschijnlijk de eerste, want de donderdag nadat de conceptnota verscheen, was er daar al een vergadering. Ake de Vries, afdelingsvoorzitter: “We hadden het al langer gepland. Het was nog even spannend of de nota er echt op tijd zou zijn, maar dat kwam goed.” Dat gaf de leden niet veel tijd om de vergadering voor te bereiden, maar dat was geen probleem: “Tijdens de vergadering bleek dat de nota zorgvuldig was gelezen. We hebben eerst een algemene discussie gehouden en daarna zijn we de hele nota punt voor punt doorgelopen. Zo hebben we een aantal kritiekpunten verzameld die we meenemen naar de regioconferenties.”

Want dat is de volgende stap: de ledenvergadering kiest afgevaardigden voor de regioconferenties, die plaatsvinden in april. De afgevaardigden gaan daar in debat met leden van het Partijbestuur en de Tweede Kamerfractie, en met elkaar. Op basis daarvan wordt de conceptnota aangepast. Het resultaat moet uiteindelijk worden goedgekeurd door de Partijraad, waarin alle afdelingsvoorzitters en het Partijbestuur zitten. Een lange weg dus, voordat de SP-integratienota klaar is. Toch is dat de enige manier om ervoor te zorgen dat ideeën over een belangrijk onderwerp als integratie niet vanuit ‘Den Haag’ worden opgelegd, maar draagvlak krijgen onder de enkele duizenden actieve SP’ers in het land. En ook al doen SP-Tweede Kamerleden veel meer dan andere Kamerleden hun best om zich niet op te sluiten in de Haagse kaasstolp, het zijn de actieve leden die wekelijks met de mensen op straat het debat voeren. Het zijn de leden, die tijdens acties te horen krijgen wat er speelt. Het zijn dus de meer dan 50.000 leden, die er zorg voor dragen dat de voorstellen van de SP over echte problemen gaan en dat de oplossingen realistisch en menselijk zijn. En dat is een levensgroot verschil met de PVV.

In de woorden van Hans van Heijningen, algemeen secretaris van de SP: “Wanneer wij samen met de mensen uit de zogenoemde prachtwijken werken aan oplossingen voor de problemen die Wilders aanstipt, kunnen we mensen ervan overtuigen dat discriminatie en uitsluiting de foute antwoorden zijn. Het wegzetten, uitsluiten en beledigen van een miljoen mensen op basis van afkomst of geloof staat haaks op ons streven om Nederland eerlijker, fatsoenlijker en plezieriger te maken.”

Kleine bloemlezing uit Wat Wilders wil

‘Wilders lijkt een geboren oppositievoerder, maar is dat niet. (…) Tijdens de paarse kabinetten werkte Wilders samen met PvdA en D66 aan de politiek van meer markt en minder overheid, van afbraak van sociale zekerheid en uitverkoop van publieke diensten.’

‘Wilders steunt de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden. Ook steunde hij vol overtuiging de invasie van de Amerikanen in Irak en in Afghanistan en nu wil hij zo snel mogelijk Iran bombarderen.’

‘Vrijheid betekent voor Wilders dat de overheid zich zo min mogelijk moet bezighouden met sociale zekerheid. Hij doet vooral een beroep op de ‘zelfredzaamheid’ van burgers. Tot zover de neoliberaal Wilders. Als het gaat om orde en veiligheid, dan blijkt juist een groot geloof in de maakbaarheid van de samenleving.’

‘Nederlandse moslims mogen van Wilders preventief worden opgepakt, krijgen niet dezelfde grondrechten als andere Nederlanders en kunnen bij een overtreding het land worden uitgezet. Wilders rechtvaardigt deze vorm van ‘apartheid’ met de stelling dat deze maatregelen zouden passen bij de ‘islamitische cultuur’. Opmerkelijk genoeg draagt Wilders op deze manier juist bij aan de ‘islamisering’ van Nederland.’

De concept-integratienota van de SP heeft als titel Gedeelde Toekomst.

De nota is samengesteld door Tweede Kamerleden Sadet Karabulut en Ronald van Raak. Na een inleiding over de historie en achtergronden van migratie en integratie, worden in vijf hoofdstukken de analyses en voorstellen van de SP behandeld. Het eerste gaat over de uitgangspunten die nodig zijn om samen te leven: de rechtsstaat, participatie en emancipatie. Het volgende hoofdstuk gaat over het aanleren van de Nederlandse taal. Dat kan niet vrijblijvend zijn, maar moet wel menselijk georganiseerd worden. Het hoofdstuk Samen leren in Nederland bevat onder andere voorstellen om segregatie in het onderwijs te bestrijden. Hoofdstuk 4 gaat over samen wonen en pleit voor meer regie van de overheid om ook in de wijken segregatie tegen te gaan. Wie werkt, doet mee. Daarom gaat het laatste hoofdstuk over samen werken en wat daarvoor nodig is.

Ook meepraten? Neem contact op met uw afdelingsvoorzitter en laat van u horen op de ledenvergadering. De conceptnota kunt u ook op de SP-website vinden:

www.sp.nl/service/rapport/

080319gedeeldetoekomst.pdf