Tribune 02/2006 :: Met lokaal activisme 'aus der kuscheldigen Ecke heraus'

Linkspartei Duitsland:

Met lokaal activisme ‘aus der kuscheligen Ecke heraus'

Op 28 januari hield de Linkspartei in de deelstaat NordrheinWestfalen haar Landesparteitag. Na de overwinning tijdens de laatste Bondsdagverkiezingen willen de Duitse socialisten hun partij lokaal en regionaal verder ontwikkelen. Tribuneredacteur Rob Janssen toog samen met SP-raadslid Thijs Coppus uit Horst en landelijk partijbestuurder Henk van der Wal naar Dortmund. Daar lichtten ze de ontwikkeling van de SP toe.

Tribune, februari 2006

Tekst: Rob Janssen Foto: Thijs Coppus

‘Hij spreekt alsof hij voor 10.000 mensen staat,' fluistert Thijs tegen me, als ‘der Oskar' even een slokje water neemt. Want zelfs voor Duitse begrippen is de speech van de Linksparteivoorman opvallend fel. ‘Wij zijn de verzetsbeweging tegen de dwalingen van het neoliberalisme. Tegen het afschaffen van de ontslagbescherming. Tegen de Bolkesteinrichtlijn. De lage inkomens kunnen niet stijgen, terwijl de grote vermogens alleen maar groeien. En waarom? Omdat de regering te laf is om de rijken aan de centen te komen!' Gebalde vuisten, rood aangelopen hoofd en een stemvolume dat de luidsprekers overbodig maakt: Oskar Lafontaine brengt het bomvolle Reinoldinum in extase. Ik ben onder de indruk. Charisma is het middel, eensgezindheid het doel.

Dat mag ook wel. Want vandaag wil de Linkspartei in de deelstaat NordrheinWestfalen knopen doorhakken over de lokale en regionale ontwikkeling van de partij. Gemeinsam den Parteibildungsprozess gestalten heet dat. Daarbij zijn de Duitse socialisten bijzonder geïnteresseerd in de 32 jaar dat de SP lokaal aan de weg timmert. Want hoe sterk ze in de oostelijke deelstaten ook zijn, in het westen is na de eclatante overwinning bij de laatste Bondsdagverkiezingen – nog een wereld te winnen.

Na Oskar Lafontaine ben ik aan de beurt. Ik word op het podium ‘live' geïnterviewd door Wolfgang Freye, die afgelopen najaar acte de présence heeft gegeven op de Limburgse SPregioconferentie. Wolfgang leidt zijn eerste vraag in met een kleine vergelijking: ‘Nederland en NordrheinWestfalen zijn qua inwonertal en oppervlakte ongeveer even groot. Wij hebben 1700 leden; jullie 45.000. De SP is naar ledenaantal zelfs de derde partij van het land. Wie mácht ihr das?' Ik geef een beknopt overzicht van de ontwikkeling van de partij. Oss, Heerlen, Boxmeer en de eerste twee Kamerzetels in 1994 passeren daarbij de revue. Als ik het heb over ‘Havanna aan de Waal', klinkt er een luid applaus uit de zaal. ‘Maar het succes van de SP was onmogelijk geweest zonder plaatselijk activisme,' vervolg ik. ‘Jullie kunnen ook niet zonder. Ook in jullie steden en dorpen maken de mensen zich zorgen over leefbaarheid en voorzieningen in hun wijk, of je met een rolstoel fatsoenlijk naar de supermarkt kunt, of je je auto nog wel kunt parkeren in de straat, etcetera. Daarom: zoek de mensen op, laat jullie gezichten zien op straat en ga de wijken in.'

Dat actiebereidheid op zichzelf niet het probleem is, was 's ochtends al gebleken. Toen had Frank Laubenburg uit Düsseldorf een voorstel in stemming gebracht om het congres twee uur lang te onderbreken, zodat aangesloten kon worden bij een demonstratie ‘gegen Nazis'. Het voorstel werd vanwege de moeilijke inpasbaarheid in de agenda ternauwernood verworpen. En waren het niet de socialisten die in de zomer van 2004 honderdduizende mensen mobiliseerden tegen de nieuwe werkloosheidswet Hartz IV? ‘Nu is het zaak dat jullie ook lokale thema's zo oppikken,' zeg ik. Dan word ik geconfronteerd met het feit, dat sommige Duitse politici een Gesundheitsreform willen doorvoeren naar het voorbeeld van onze nieuwe zorgwet. Nederland zou op dat vlak een lichtend voorbeeld voor Duitsland zijn. ‘Degenen die dat beweren nodig ik graag uit om eens te kijken wat voor chaos het bij ons is,' zeg ik.

Als ik mijn zitplaats in de zaal weer wil opzoeken, word ik opgewacht door enthousiaste ‘Genossen' uit Bielefeld, Heinsberg, Erkelenz, BergischGladbach. En uit Borken. Die afdeling plant een protestactie tegen de Europese Dienstenrichtlijn en wil de ‘Sozialstaat' symbolisch gaan begraven bij de DuitsNederlandse grensovergang Glanerbrug bij Enschede. Of de SP de actie wil versterken. Ik pleeg een telefoontje met Jean Rouwet van de SP in Hengelo. ‘En of we daar bij willen zijn!,' laat Rouwet weten.

Maar eerst is het zaak om de samenwerking met de WASG – de ‘Wahlalternative für Soziale Gerechtigkeit' waarmee de Linkspartei een succesvol verbond voor de vorige Bondsdagverkiezingen sloot – in goede banen te leiden. In elk geval wordt op het einde van de dag de wens tot verdere samenwerking door de afgevaardigden bekrachtigd. Wolfgang Freye zinspeelt op ‘de knusse hoek' waarin zijn partij zich tot nu toe bevond en die volgens hem verlaten moet worden: ‘Zusammen mit der WASG wollen wir aus der kuscheligen Ecke heraus.'