Tribune 11/2005 - Alle seinen op groen voor de raads-verkiezingen 2006

Alle seinen op groen voor de raadsverkiezingen 2006

Tekst: Rob Janssen Foto: Friso Spoelstra/HH

De SP maakt zich op voor de gemeenteraadsverkiezingen. Tweeënhalf jaar lang werkte de partij harder dan ooit aan lokale versterking. Oprichting van nieuwe afdelingen, intensieve scholing van honderden aspirant-raadsleden, groei in de diepte én de breedte; alles wijst er op dat de partij klaar is om op 7 maart een grote slag te slaan. Maar niet alleen dat. ‘Er ligt een enorme kans die van cruciaal belang is voor de héle partij.’

Rond de 90 lokale afdelingen, 670 aspirant-raadsleden in opleiding; samen vormen zij het hart van de operatie die gemeenteraadsverkiezingen 2006 heet. De groei die de SP de afgelopen jaren heeft doorgemaakt uit zich in een aanzienlijk versterkte slagkracht ten opzichte van 2002. SP-afdelingensecretaris Rosita van Gijlswijk licht die ontwikkeling toe. ‘Om te beginnen is tijdens het Partijcongres in 2003 afgesproken, dat de partij moest investeren in de oprichting van nieuwe lokale afdelingen. Daar is sindsdien door de basisafdelingen in de regio’s keihard aan gewerkt. Daardoor telt de partij nu 133 afdelingen en daarvan gaan er straks tussen de 80 en 85 aan de raadsverkiezingen meedoen. Dat aantal kan nog oplopen tot 90, omdat in sommige gevallen de beslissing tot deelname nog niet is genomen. Daarnaast zijn er afdelingen die (vervroegde - red.) herindelingsverkiezingen hebben gehad, of zelf hebben aangegeven nog niet aan verkiezingsdeelname toe te zijn,’ aldus Van Gijlswijk. Een andere verklaring voor de lokale versterking is volgens haar de constante groei van het SP-ledenaantal. ‘Bovendien laat het beleid van het kabinet Balkenende zijn sporen ook op lokaal niveau na. Heel veel mensen beseffen, dat nu de tijd is aangebroken om hiertegen in verzet te komen.’ Gevolg is, dat de van oudsher sterke SP-vertegenwoordiging in het zuiden des lands steeds meer gezelschap krijgt van nieuwe afdelingen in noordelijker regio’s. Zo zijn bijvoorbeeld Den Helder, Haarlemmermeer, Steenwijk, Pekela nieuw op de SP-kaart van Nederland.

‘We zijn een nóg bredere partij geworden’

Maar naast deze kwantitatieve tendens, is er ook sprake van een kwalitatieve ontwikkeling. Riet de Wit is SP-scholingssecretaris en leidde met het scholingsteam vanaf september vorig jaar zo’n 670 aspirant-raadsleden door het hele land op. De Wit: ‘Opvallend tijdens de cursus was onder meer, dat de cursisten nog veel meer dan voorheen uit álle lagen van de bevolking en álle beroepsgroepen en –sectoren voortkomen. Van de vrachtwagenchauffeur tot aan de promovendus en van de zorgwerker tot aan de ondernemer. Dat betekent dat we een nóg bredere partij zijn geworden.’ Ook maakt Riet de Wit melding van het feit dat er relatief veel jonge mensen deelnamen aan de cursus voor aspirant-raadsleden. ‘Gezien de algemene vergrijzing in de gemeenteraden is ook dat een positieve ontwikkeling.’

Zo lijkt de partij klaar voor de gemeenteraadsverkiezingen op 7 maart. En een goed, zo niet uitstekend resultaat is zeker niet ondenkbaar. Stemden eerdere lokale peilingen in Eindhoven (van drie naar acht zetels), Haarlem (van twee naar vijf) en Almere (van nul naar vijf) al optimistisch; eind vorige maand dichtte een landelijke prognose van Maurice de Hond de SP zestien procent van de stemmen toe. ‘Het zijn natuurlijk maar peilingen,’ relativeert Rosita van Gijlswijk. ‘Maar ze sterken ons vertrouwen op een goed resultaat straks. Een flinke uitbreiding van onze raadsfracties en raadszetels zit er dus zeker in. Wat ook weer de kans vergroot op deelname in colleges. Voor bestuursverantwoordelijkheid loopt de SP namelijk niet weg.’

Volgens Hans van Heijningen, algemeen secretaris van de partij, gaat het echter om meer dan alleen getalsmatige winst. ‘De raadsverkiezingen en ook de Kamerverkiezingen in het jaar daarop zijn van cruciaal belang. De vraag is: gaan we als partij doorbreken en meesturen aan de toekomst? Of blijven we de interessante protestpartij met 10 procent van de stemmen als hoogst bereikbare?’

Hans van Heijningen: ‘Ons lokaal optreden is cruciaal voor de toekomst van de hele partij’

‘Als ik kijk naar hoe de partij er voor staat en naar stand van zaken in ons land en in de wereld, dan zeg ik: nú ligt er een enorme kans. Pakken we die of niet? Zo nee, krijgen we die kans in de toekomst nog een keer? Er staat voor de SP dus heel veel op het spel. Daarbij moeten we het belang van het lokale gebeuren zeker niet onderschatten.’ Om dat te verduidelijken noemt Van Heijningen de wisselwerking tussen de afdelingen en de landelijke partij. ‘Je hoort vaak, dat de SP op lokaal niveau wel zal meeliften op de successen van de Tweede-Kamerfractie en op de bekendheid van Jan Marijnissen als partijleider. Maar als je kijkt naar waarom mensen bijvoorbeeld lid worden van de SP of juist hun lidmaatschap beëindigen, dan zie je grote plaatselijke verschillen. Dat betekent, dat de invloed van de SP in steden en dorpen absoluut niet alleen van landelijke factoren afhangt. En dat houdt weer in, dat ons optreden op lokaal niveau cruciaal is voor de toekomst van de hele partij.’

Ouverture op de Heuvelrug

‘Hartstikke goed dat we hier nu ook op de SP kunnen stemmen.’ Dat zeggen mensen op straat regelmatig tegen Ad Schiedon, de lijsttrekker van de SP Heuvelrug. Op 30 november vinden op de Heuvelrug ( Driebergen, Doorn, Maarn, Leersum en Amerongen) herindelingsverkiezingen plaats. De SP is er de enige nieuwkomer. Onder het motto ‘Een nieuwe gemeente, een nieuw geluid?’ voeren de socialisten campagne met onder meer betaalbare huisvesting als speerpunt. Regelmatig posten SP’ers bij winkelcentra en de topkandidaten van de lijst geven in meerdere debatten acte de présence. Ook staat een tour met de SP-brandweerwagen door alle dorpen van de Heuvelrug op het programma. Volgens Ad Schiedon zijn de vooruitzichten goed. ‘We doen voor de eerste keer mee aan de verkiezingen en we kunnen dus een nieuw en fris geluid laten horen. Heel veel mensen hier zijn blij dat de SP nu ook meedoet en de peilingen zijn gunstig. Ik denk zeker dat we straks de stap naar de gemeenteraad kunnen maken. Ons campagneteam denkt met twee zetels; ikzelf houd het op één.’