Spanning, januari 2007 :: BinnensteBuiten

BinnensteBuiten

Bürgernähe

De Duitse krant Berliner Zeitung, had op 24 november 2006 wel een zeer sprekende kop om het verkiezingssucces van de SP te duiden: “Mit Mao, Marx und Suppenküche” (Met Mao, Marx en soepkeuken). Volgens deze krant was de campagne een mengsel geweest van linkse kritiek op het regeringsbeleid, pragmatische voorstellen en betrokkenheid bij de burger. Voor dat laatste hebben de Duitsers zo’n prachtig woord, dat zich nauwelijks laat vertalen: Bürgernähe. Juist door Bürgernähe, die volgens de krant tot uiting komt in bijvoorbeeld hulp bij het invullen van formulieren, hebben veel teleurgestelde sociaal-democratische kiezers bij de SP een nieuw politiek thuis gevonden.

Bestaande partijen hebben daarentegen volgens de Berliner Zeitung deze binding met grote delen van de bevolking verloren. “Hollands Volksparteien verlieren das Volk” (Nederlands volkspartijen verliezen het volk), aldus de krant. Vooral mensen aan de onderkant van de samenleving, de zogenaamde verliezers van het mondialiseringsproces, zijn de afgelopen jaren steeds meer maatschappelijk buitenspel komen te staan. Zij voelen zich niet langer vertegenwoordigd door traditionele volkspartijen.

Voor Duitsland is dit een bekend fenomeen. Ook daar zijn veel burgers de afgelopen jaren teleurgesteld geraakt in bestaande politieke partijen. Velen kozen dan ook vorig jaar voor de Linkspartei. Wat dat betreft past de overwinning van de SP in een Europese trend. De uitdaging zit erin om samen met onze linkse zusterpartijen deze trend vast te houden en uit te breiden. Bürgernähe speelt daarbij een cruciale rol.

Arjan Vliegenthart

Dutch rebellion

De verkiezingsoverwinning van de SP op 22 november was wereldnieuws. ‘The Dutch are leading a popular rebellion’, kopte The Financial Times in een commentaar van 27 november. De overwinning van de SP is de voorbode van een volksopstand in Europa. Overal lijden kiezers aan ‘hervormingsmoeheid’; zij keuren een economisch beleid af dat ten koste gaat van werkgelegenheid en sociale zekerheid. Een voorteken van de electorale opstand was de overwinning op 1 oktober van de sociaal-democraten in Oostenrijk. De opstand zal in april een vervolg krijgen tijdens de presidentsverkiezingen in Frankrijk.

The Financial Times ergert zich aan politici die zeggen dat mensen niet snappen dat economische hervormingen noodzakelijk zijn. De kiezers in Nederland hebben volgens de krant volstrekt rationeel gekozen: ‘Als je een laag of middelbaar opgeleide werknemer bent, is de kans dat je door hervormingen in de sociale zekerheid op de kortere termijn slechter af bent, groter dan de kans dat je er op de langere termijn op vooruit gaat.’

De electorale volksopstand beperkt zich volgens de krant niet tot de Europese landen, maar raakt ook de Europese Unie. De commentator legt een verband tussen de verkiezingsoverwinning van de SP en het ‘nee’ tegen de Europese Grondwet op 1 juni 2005, toen de SP internationaal eveneens in de schijnwerpers stond. De financiële krant noemt het onverstandig dat de Europese Commissie economische hervormingen tot topprioriteit heeft verklaard. De kritiek van de SP is niet behoudzuchtig, zoals sommige commentatoren zeggen. Wij lopen voorop in een internationale strijd.

Ronald van Raak