publicatie

Tribune 3/2011 :: Column Emile Roemer - De weg omhoog

Tribune, maart 2011

Provincies

Uitslagen

Groningen

SP: 12,8%, 6 van de 43 zetels

Lijsttrekker Lian Veenstra: Wij zijn erg blij met Groningen als je kijkt naar de totale uitslag. De kabinetspartijen hebben maar eenderde van de stemmen gehaald. Je ziet ook het positieve effect van werkgroepen oprichten. In Haren winnen we zelfs ten opzichte van 2007, in Slochteren en Appingendam verliezen we maar heel weinig. Het bestuur kan hier over links. PvdA, SP, GroenLinks en D66: dat zou de eerste optie moeten zijn. De gesprekken beginnen volgende week.

Friesland

SP: 8,4%, 3 van de 43 zetels

Jos van der Horst: ‘We hebben 200 stemmen minder dan de PVV. Dat is het verschil tussen 3 en 4 zetels. Het afgelopen jaar zijn er SP’ers voor zichzelf begonnen, onder de naam Verenigd Links. Die hebben met 300 stemmen niks bereikt, behalve die extra zetel voor de PVV ten koste van links. Maar we moeten naar onszelf kijken en de komende jaren ervoor zorgen dat het volgende keer niet op een paar honderd stemmen hangt.

Drenthe

SP:9,7% 4 van de 41 zetels

Lijsttrekker is Philip Oosterlaak. Wegens familieomstandigheden spreken we de nummer 2, Ko Vester: ‘De sfeer op de verkiezingsavond was fantastisch. We verwachtten verlies, maar het verlies viel erg mee. Wel jammer dat er ook in Drenthe een tendens naar rechts te zien is. PVV, VVD en D66 winnen. De SP gaat meteen aan de slag. Waarschijnlijk in de oppositie, maar ik heb aangegeven dat we klaar zijn voor collegedeelname en een goede kandidaat hebben.’

Flevoland

SP: 8,6%, 3 van de 39 zetels

Arie Stuivenberg: ‘We stonden op de verkiezingsavond nog lang op 4 zetels, maar verloren op het laatst nog een restzetel. Dat was wel jammer. Van de zes gemeenten in Flevoland, hebben we in de twee grote gemeenten fors ingeleverd. Bij de kleinere gemeenten was de schade beperkt, in Dronten hebben we zelfs iets gewonnen. Daar loopt sinds december een grote actie tegen een woningcorporatie: dat heeft een behoorlijk positieve invloed.’

Noord-holland

SP: 9,6%, 5 van de 55 zetels

Remine Alberts: ‘We zijn vooruitgegaan ten opzichte van een half jaar geleden. De winst in Amsterdam was groter dan bijvoorbeeld Amstelveen; dat komt vooral door de voorgenomen bezuinigingen op het openbaar vervoer en GVB. Daar is echt campagne op gevoerd. Wat een nieuw college betreft: met deze uitslag komen we waarschijnlijk weer gewoon op de oude hap uit – zonder de SP.’

Overijssel

SP: 8,7%, 4 van de 47 zetels

Frank Futselaar: ‘We zijn een zetel kwijt, dat is jammer, maar we hebben een mooie campagne gevoerd. Vier jaar geleden kregen we erg veel stemmen in de steden. Vooral in Enschede en Deventer zijn we nu weer flink achteruit gegaan. Ik verwacht niet dat wij in een college komen. Aan de andere kant: PvdA, CDA en SP hebben samen een meerderheid. Dat moet wel onderzocht worden.’

Gelderland

SP: 9,7%, 6 van de 55 zetels

Eric van Kaathoven: ‘De uitslagenavond was frustrerend; door het potloodstemmen duurt het lang voor je echte uitslagen krijgt. De combinatie VVD, D66, PvdA, SP is voor een college een reële optie. We gaan hoe dan ook gewoon door met wat we altijd doen als SP, actie voeren als er aanleiding toe is. We zijn op dit moment nog bezig met onze handtekeningenactie voor dubbelspoor in de Achterhoek.’

Utrecht

SP: 8,2%, 4 van de 47 zetels

Anne-Marie Mineur: ‘De sfeer is eigenlijk vrij goed; het is een beetje gek dat je blij bent als je een zetel verliest. Maar met vier zetels gaan we ook een hoop mooi werk verzetten. Als we een kans krijgen aan de onderhandelingstafel te zitten en om een verschil te maken in een college, doen we dat zeker. Maar een grote kans is dat niet.’

Zuid-holland

SP: 9,3%, 5 van de 55 zetels

Harre van der Nat: ‘Ik heb net als iedereen een dubbel gevoel. Het is zuur om drie zetels te verliezen, maar ik ben blij dat we weer vooruitgegaan zijn sinds juni. Je ziet dat waar je een zichtbare actie hebt gevoerd, de resultaten ernaar zijn. Voorbeeld: in Goedereede speelt een heftige herindelingsdiscussie. De SP zit daar goed in en daar hebben we dan ook niet verloren ten opzichte van de superscore uit 2007.’

Noord-Brabant

SP:13,8%, 8 van de 55 zetels

Nico Heijmans: ‘Een stevige nederlaag: van 12 naar 8 zetels. Maar nog steeds is de SP samen met D66 de derde partij. De coalitie van CDA, PvdA en VVD is hier al veertig jaar aan de macht. Ze kunnen door met 29 zetels. Ik vind dat er toch serieus naar een coalitie met de SP gekeken moet worden omdat we de vorige keer bewust buitengesloten zijn. En intussen gaan we de boer op. Ook letterlijk, want we zijn nog niet klaar met de megastallen.’

Limburg

SP:11,9%, 6 van de 47 zetels

Thijs Coppus: ‘In de steden in Zuid-limburg hebben we verloren, en op het platteland hebben we onze positie verder verstevigd. De PVV is nu de grootste, daarna CDA en VVD. Het is nu aan de PVV: laat ze maar met de billen bloot gaan. Ze hadden een grote mond, kwamen niet opdagen bij debatten; nu mogen ze laten zien of ze kunnen besturen.’

Zeeland

SP:8,5%, 3 van de 39 zetels

Ger van Unen: ‘Verlies hadden we verwacht, en het verlies valt nog mee. We hebben een goede campagne gehad: samen met alle Zeeuwse afdelingen die dagelijks op straat stonden. Die prima samenwerking willen we graag doorzetten: we hebben drie nieuwe Statenleden en we gaan de afdelingen intensief erbij betrekken.’

Het Roemer-effect aan het werk

Ook bij Provinciale verkiezingen blijkt de sympathie voor Emile Roemer bij streekgenoten extra groot. In vier gemeenten werd de SP de grootste partij: Emile’s eigen Boxmeer (met 31% van de stemmen!), Cuijk (21%) en Gennep (21%) liggen tegen elkaar aan. Ook in Oss werd de SP weer de grootste (20%). In de top-5 van beste scores voor de SP zit ook de gemeente Sint-Antonis (21%), die tegen Boxmeer aanligt.

Percentages Zetels EK* partij 2007 2010 2011 2007 2011 VVD 18,1 20,5 19,6 14 16 PVV - 15,4 12,4 - 10 CDA 25 13,6 14,2 21 11 Coalitie: 37 PvdA 17,9 19,6 17,3 14 14 SP 14,8 9,8 10,2 12 8 D66 2,6 6,9 8,3 2 6 GroenLinks 6,2 6,7 6,3 4 5 ChristenUnie 5,5 3,2 3,3 4 2 ** SGP 2,4 1,7 2,2 2 1 PvdD 2,6 1,3 1,9 1 1 50Plus - - 2,4 - 1 OSF - - -** 1 0 Oppositie: 38

1) De zetelverdeling in de eerste Kamer is nog niet zeker. op 23 mei kiezen de nu gekozen Provinciale Statenleden de eerste Kamer. De gevolgen van onder andere stemafspraken tussen partijen en het stemgedrag van onafhankelijke provinciale partijen zal nog van invloed zijn op de uitslag.

2) De onafhankelijke SenaatsFractie heeft haar zetel te danken aan stemmen van (onafhankelijke) Statenleden. De oSF doet als partij niet mee met de Provinciale verkiezingen.

3) Op enkele plaatsen kon gestemd worden op de combinatie ChristenUnie/SGP. Dat leverde nog 0,5% op.

Sterker uit de campagne

Algemeen secretaris Hans van Heijningen heeft op straat, in het landelijk campagneteam en op het partijbureau alle aspecten van de campagne van dichtbij meegemaakt. Hij is tevreden: ‘We hebben een goede campagne gevoerd; emile was buitengewoon trefzeker in de debatten. Vriend en vijand zijn het erover eens dat we erg zichtbaar waren. Je ziet dat het positieve gevoel dat mensen hebben bij emile nog lang niet is uitgewerkt. Het is leuk om met hem waar dan ook heen te gaan en telkens weer mensen tegen te komen die met hem op de foto willen. een soort Mick Jagger van de Nederlandse politiek, maar dan jonger.’ Volgens Van Heijningen gaat een verkiezingscampagne over méér dan stemmen winnen: ‘We zijn sterker uit deze campagne gekomen. er is een stijging van nieuwe leden te zien, en bij die leden zitten relatief veel mensen die meteen actief willen worden. een andere belangrijke winst van deze verkiezingscampagne is dat een aantal groepen die nu door het kabinet hard gepakt worden in beweging zijn gekomen. en dat wij daarbij een belangrijke, soms centrale rol hebben gespeeld. een mooi voorbeeld daarvan is de prima samenwerking bij de acties rondom de openbaar vervoerbedrijven in Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. De SP organiseerde de reizigerssolidariteit en de mensen van de vervoersbedrijven organiseerden samen met de vakbonden de werknemersbelangen. De bus- tram- en metrochauffeurs weten dat ze op de SP kunnen rekenen. Van dat soort samenwerking hebben we nog jarenlang plezier als partij.’

De verkiezingsuitslag betekent een verlies van zetels in de Provinciale Staten. en dus van net zo veel SP-Statenleden. Van Heijningen: ‘ik vind het belangrijk om namens de partij mijn waardering uit te spreken over de Statenleden die nu niet meer herkozen zijn. Zij hebben de afgelopen jaren in de Provinciale Staten goed gewerkt, zich serieus en met veel inzet ingespannen voor een betere provincie. Dat zij nu aan de kant komen te staan zegt helemaal niets over de kwaliteit van hun werk. Dit waren bij uitstek landelijke verkiezingen.’

SP-eerste Kamerlid tiny Kox is lijsttrekker voor de eerste Kamerverkiezingen. tijdens de campagne trad hij enkele malen naar voren in debatten, waarin hij liet zien dat de SP in de eerste Kamer voor de broodnodige verstandige en kritische noot zorgt. over de uitslag zegt Kox: ‘Het verlies was ingecalculeerd, maar het herstel is heel mooi. Vergeleken bij de tweede Kamerverkiezingen van vorig jaar zijn we gegroeid, en dat bij Provinciale Statenverkiezingen! in z’n totaliteit heeft de coalitie geen automatische meerderheid in de eerste Kamer. Het worden dus spannende tijden in de Senaat.’