Tribune 07/2001 Hoe hou je dit werk vol, Baki?

Tribune 6 juli 2001

Hoe hou je dit werk vol, Baki?

'Nederland Distributieland', 'Holland: Gateway to Europe' luiden de gevleugelde uitspraken waarmee de natie zich graag op de borst klopt. In het wegtransport hebben we een naam hoog te houden. Maar hoe vergaat het degenen die deze pretenties dag in dag uit moeten waarmaken? De Tribune reed een dagje mee met de vlam in de pijp.

06.25 uur, Roosendaal

Baki Aslan wacht nog even met het starten van zijn Scania. Hij begint zijn werkdag met het bestuderen van een lijst vol tabellen, instructies en symbolen. Het is de ADR-gevarenklassekaart. Vandaag vervoert Baki gevaarlijke stoffen en voordat hij gaat rijden wil hij precies weten wat voor goedje hij erop heeft. Pas dan laat hij de zware diesel ronken en gaan we op weg.

Internationaal chauffeur Baki Aslan (55) van Westrag BV zit al 30 jaar op de bok. 'Vroeger reed ik overal naar toe,' vertelt hij. 'Rusland, Turkije, India. Dat waren mooie jaren, al was ik soms zes weken van huis. Maar die landen zijn niet veilig meer. Toen het IJzeren Gordijn er nog hing, was een ritje Sovjet-Unie nog wel te doen. Nu durf ik niet meer. Een ex-collega van me, een jonge knaap nog, keerde een paar jaar geleden niet meer terug uit Rusland. Hij wordt nog steeds vermist.' Tegenwoordig zijn België, Frankrijk, Spanje en af en toe Duitsland Baki's werkterrein. Of, zoals vandaag, Nederland.

07.40 uur, Ring Rotterdam

Op achtereenvolgens de A17, A16, A20 en A13 is het razend druk. Stapvoets gaat het soms en nog voordat de eerste vracht gelost is, begint de factor tijd al te spelen. Daar komt nog eens bij, dat het eerste losadres in Delft voor trucks met gevaarlijke stoffen slechts langs een omweg te bereiken is. De vracht moet via de zijkant gelost worden. Dus: het zeil moet eraf en de planken uit de rongen getild. Vervolgens dient Baki de 1150 kilo wegende containers met een pompwagentje zo te manoeuvreren, dat de heftruck ze uit de wagen kan pakken. Loodzwaar werk. En dat is nog maar het begin. De tweede lading is bestemd voor Hillegom, maar op de vrachtbrief staat geen adres. Baki belt met de baas, die weet het echter ook zo vlug niet. De klant blijkt nog maar pas in Hillegom te zitten. Baki moet daarom hopen dat hij iemand tegenkomt die het toevallig wél weet. De zoektocht draait uit op een vermoeiend gehannes: uitstappen, vragen, instappen, de wagen draaien, keren en nog een keer vragen. Geen eenvoudige klus met zo'n bakbeest. Pas tegen de middag kunnen de pallets eindelijk gelost worden.

12.55 uur, Haven Rotterdam

Op de toevoerweg naar de Eemhaven krijgt Baki geen centimeter cadeau. De DAF's, Volvo's en Scania's vechten drie rijen dik en nietsontziend om de beschikbare ruimte. Per ongeluk op de verkeerde rijstrook beland? Jammer dan, maar je komt er niet meer tussen. Hier geldt het recht van de brutaalste. 'Er is weinig solidariteit meer op de weg,' zegt Baki. 'Soms is het ronduit asociaal. De afgelopen tien jaar is het steeds erger geworden. Vrachtwagenchauffeurs staan vaak onder een enorme tijdsdruk. Ze hebben allemaal haast en dus rijden ze plankgas. Vooral de jonge jongens. Tegenwoordig maken veel transportbedrijven deel uit van grote internationale concerns. De directeuren daarvan hebben geen verstand van vrachtrijden. Ze zetten jonge knapen op de planning die zelfs nog nooit het stuur van een vrachtwagen aangeraakt hebben. De ritten worden gepland met een computerprogrammaatje dat zegt: Over 6 uur en 38 minuten is nummertje 108 op die en die plaats. Maar er kan onderweg van alles gebeuren en dat staat natuurlijk niet in de computer. Gevolg: veel chauffeurs rijden zich helemaal de tering.'

Er is veel veranderd in de wereld van het wegtransport. 'Jansen Transport' werd 'Jansen Logistics', op- en overslag van goederen werd 'warehousing' en planners werden 'logistiek-managers'. Hoe houdt Baki Aslan zich staande in de verzakelijkte transport-scene? 'Ik laat me de kop niet meer gek maken,' vertelt hij tijdens een vluchtige koffiepauze. 'Bovendien werk ik nu bij een klein bedrijf en dat bevalt me prima. We zien elkaar weinig, maar iedereen kent iedereen en het persoonlijke contact is goed. Ook met de baas, al gaat dat vaak telefonisch. Nee, ik zou niet meer terug willen naar zo'n groot bedrijf.'

Hij lost de laatste pallets in de haven en belt zijn baas: 'Met Baki, ik ben leeg… Tilburg? Ja, zal wel lukken… ja… ja… hahaha… oké… doei!'

16.25 uur, Tilburg

Inmiddels is Baki's wagen weer volgeladen op de thuisbasis in Roosendaal en gaat hij lossen bij een Tilburgse onderneming. Maar dat valt tegen. Want de stalen stangen staan niet op stevige europallets, maar op volkomen verrotte afvalpallets. Zo rolt de pompwagen nauwelijks. De heftruckchauffeur komt erbij en met de nodige krachttermen wordt het spul uitgeladen. Baki moet even uitpuffen, maar al snel zet hij koers naar Breda waar zijn wagen opnieuw helemaal vol komt. Tenminste, als hij er op tijd is. Het begint echter alweer akelig druk te worden op de A58. Flink 'doortrappen' gaat niet, want hier geldt een inhaalverbod voor trucks. Het wordt krap, maar Baki haalt het. De magazijnchef in Breda lijkt niet zo blij met zijn komst: 'Wil je even opschieten, want ik ben al aan het overwerken.' Je ziet Baki denken: 'Loop niet te zeiken', maar hij zegt het niet. Hoewel hij de klok al ruimschoots heeft rondgewerkt, blijven zijn ogen scherp. 'Hier, deze doos is beschadigd!' roept hij tegen de magazijnchef en maakt een aantekening op de vrachtbrief: 'Anders krijgt een van ons straks op z'n flikker.'

Hoe hou je dit werk in hemelsnaam vol, Baki? 'Ik zal wel moeten. Ik kan wel stoppen, maar wat moet ik dan gaan doen? Aardbeien plukken of zo? Dit is nu eenmaal mijn beroep. En ik doe het nog steeds met plezier.' Hij verdient zo'n 5000 gulden netto in de maand, inclusief overuren, vergoedingen voor overnachtingen etc. Maar daarvoor is hij wel een uur of zeventig per week in de weer. En hoe! 'Sommigen vinden dat ik te weinig verdien in verhouding tot het werk. Maar ach, ik kan er goed van rondkomen met mijn gezin. Dat is genoeg voor mij.'

20.15 uur, Roosendaal

De Scania-motor krijgt eindelijk rust en Baki ook. Wel moest hij eerst nog 'even' gaan lossen bij een bedrijf in de buurt, waar hij weer een dikke drie kwartier diende te wachten. Onder de streep staan 450 gereden kilometers, 25 ton vracht die met pure mankracht verzet werd en bijna 14 werkuren, slechts onderbroken door drie korte koffiepauzes. Baki, lachend: 'De moed erin houden, hè. Maar afgelopen najaar zakte die moed me wel héél eventjes in de schoenen. Ik kreeg bericht dat ik niet met 57 jaar, maar pas twee jaar later met de VUT mag. Nogal lullig, ja. Want ik wil graag een of andere cursus gaan volgen. En wat meer bij mijn vrouw zijn. Nu moet ik nóg langer wachten.'