Tribune 6/99: Royaal over de drempel van Europa!
SP nu op alle niveaus vertegenwoordigd
Royaal over de drempel van Europa!
De verkiezingen van 10 juni hebben de SP gebracht wat ze hoopte te bereiken: een doorbraak in het Europees Parlement. En het werd een bijzonder stevige doorbraak. Terwijl de SP op grond van de afgelopen Kamer- en Statenverkiezingen zou kunnen rekenen op ongeveer 3,5 procent van de stemmen, besloten op 10 juni maar liefst 5 procent van de kiezers hun stem uit te brengen op de partij van de tomaat. Daarmee mag lijsttrekker Erik Meijer een bijzonder brede zetel in het europarlement innemen om daar het oppositionele SP-geluid te laten horen.| Tekst Herman Beekers Foto Paul Levitton |
Ondanks het feit dat de opkomst nog meer dramatisch laag was dan bij de vorige Europese verkiezingen in 1994, wist de SP ruim drie keer zoveel kiezers te trekken: 178.666 tegen 55.306 vorige keer. Daarmee steeg het percentage van 1,3 naar een ronde 5,0. Ook anderszins lieten de Europese verkiezingen bijzondere resultaten zien. GroenLinks kreeg ook bijna drie keer zoveel stemmen, en klom van 3,7 naar 11,9 procent. De enige andere groepering die (kleine) vooruitgang boekte, was de gezamenlijke lijst van de christelijke partijen. De VVD bleef gelijk, het CDA verloor een Europese zetel, de PvdA en D66 ieder zelfs twee. Zou deze uitslag gelden voor de Tweede Kamer, dan zou de paarse regeringscombinatie haar ruime meerderheid van 97 zetels (van de 150) zien slinken naar een minderheid van 70. En de SP zou haar Kamerfractie zien groeien van 5 naar 7 zetels.
Alle grond voor zeer grote vreugde in het SP-kamp. Desondanks leidde de bekendmaking van de uitslag op zondag 13 juni toch tot enige teleurstelling. Dat was te danken aan de foute prognose die bureau Inter/View van Maurice de Hond onmiddellijk na de verkiezingen op donderdag presenteerde, en die in de media gebracht werd alsof aan die uitslag geen cijfer achter de komma kon veranderen. Deze prognose schatte de SP-uitslag 0,9 procent te hoog in en daarmee op twee zetels. Ook voor de PvdA, GroenLinks en de kleine christelijken gaf Inter/View een fout zeteltal. Iets meer bescheidenheid over de voorspellende waarde van exit polls (peilingen onder mensen die juist gestemd hebben) zou de betrokkenen dus sieren.
1,2 Miljoen schuursponsjes brachten een serieuze boodschap, mét een glimlach
De SP-entree in het Europees Parlement is het gevolg van de al jarenlang voortdurende groei die de partij doormaakt. En een blijk van vertrouwen van de kiezers dat de partij die het in Den Haag opneemt tegen afbraakpolitiek en gesjoemel, daartoe zeker ook in staat is in Brussel en Straatsburg. Een grote campagne moest ervoor zorgen twijfelaars over de streep te halen en vooral duidelijk te maken dat thuisblijven niet helpt, maar tegenstemmen wél. De SP was de enige partij die een grote campagne voerde voor de euroverkiezingen. Duizenden vrijwilligers verspreiden 1,7 miljoen folders en bijna evenzovele schuursponjes met de boodschap: "Schoon genoeg van dit Europa? Stem tegen, stem SP". Een serieuze boodschap mét een glimlach, die zeer breed gewaardeerd werd. Op markten en in stadscentra stond het publiek vaak in de rij om zo'n grappig-grimmig tomaatschuursponsje te bemachtigen. Naast tienduizenden affiches met dezelfde boodschap verspreidde de SP ook op grote schaal datgene waar de Nederlandse kiezers het meest behoefte aan bleken te hebben: onverbloemde informatie wat nu eigenlijk dat Europees Parlement is en doet, en wat de Europese Unie betekent voor het dagelijks leven ook in ons land. Het kleurrijke magazine "Hanja & Hedy, Europees voor gevorderden" bleek een schot in de roos. In 150.000-voud werd het verspreid aan de kramen, op stations, onder de Tribune-lezers en ieder die maar om meer informatie vroeg. Uit de reacties blijkt dat het magazine van hand tot hand is gegaan en heel veel mensen overtuigd heeft dat dit Europa géén goede zaak is voor mens, milieu en internationale samenwerking.
De doorbraak van de SP op alle niveaus, van gemeente tot Europa, is nu voltooid
Met de entree in "Europa" is de SP nu op alle niveaus aanwezig in volksvertegenwoordigingen. De Europese zetel is daarmee de bekroning van een opmars die vele jaren geduurd heeft, maar ook laat zien dat de SP het in zich heeft plaatselijk, regionaal en landelijk keer op keer vooruitgang te boeken en uit te groeien tot een brede beweging. Haar eerste vijf gemeenteraadszetels behaalde de SP in 1974. In de navolgende zeven raadsverkiezingen sindsdien wist de partij keer op keer haar vertegenwoordiging ongeveer te verdubbelen, tot ruim 200 zetels bij de laatste stembusslag in 1998.
Op provinciaal niveau zien we een vergelijkbaar beeld. De eerste zetel werd in 1987 behaald in Noord-Brabant, in 1995 verschenen SP-fracties in zeven provincies en begin dit jaar werden het allemaal stevige SP-duo's in acht provincies.
1994 bracht de landelijke doorbraak voor de partij, meteen met twee zetels in de Tweede Kamer. Voor een doorbraak op Europees niveau bleek dat jaar de SP nog niet groot genoeg. Vorig jaar verdubbelde de partij haar aantal Kamerzetels ruimschoots naar vijf. Daarmee kwam ook een entree in het Europees Parlement in zicht. De tiende juni bewees dat de SP niet alleen in staat was die belofte waar te maken, maar ook nog eens een percentage te behalen dat anderhalf keer zo hoog lag als in 1998.
Alle horden zijn genomen. Op alle niveaus kunnen SP'ers hun pleidooi houden voor een maatschappij gebaseerd op menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. En daarom tegengas geven aan de neoliberale trend van ieder-voor-zich en de belangen van de grote bedrijven vóór alles. Een belangrijke mijlpaal voor de SP. Maar allesbehalve een eindstation. Op plaatselijk niveau laat de partij her en der al zien dat ze in staat en bereid is uit te groeien tot een brede volkspartij, met een kwart tot een derde van de kiezers achter zich. Er liggen dus plaatselijk, landelijk en op Europees niveau nog volop uitdagingen voor ons.
Zie ook de pagina's met de uitslagen van de Europese verkiezingen.
Nu acht SP-parlementariërsJuni 1999 bracht niet alleen Erik Meijer als eerste SP-lid in het Europees Parlement. Ook in de Eerste Kamer trad een nieuwe SP-fractie aan, verdubbeld tengevolge van de succesvolle Statenverkiezingen in maart. Naast zittend senator Bob Ruers heeft Driek van Vugt plaatsgenomen in de bankjes van de Eerste Kamer. Van Vugt kreeg op de dag van zijn installatie opnieuw veel media-aandacht. Niet verwonderlijk, want de politicologie-student is met zijn 19 jaar de allerjongste parlementariër uit de Nederlandse geschiedenis. Met het aantreden van Meijer en Van Vugt is het totaal aantal SP-parlementariërs op acht beland: vijf in de Tweede Kamer, twee in de Eerste Kamer en één in het Europees Parlement. |
Inhoud
- Nieuws: Het Binnenhof / Aktie / Bulletin Board
- Paars gebroken en weer gelijmd, de Bijlmerenquête moeizaam overleefd, weer in gevaar door het dioxinekippen-schandaal, Apotheker die er de brui aan geeft. Paars strompelt van ramp naar ramp. Alleen de angst voor nieuwe verkiezingen houdt het kabinet nog overeind.
- Bedoeld als paradijselijke buitenwijk ontwikkelde de Bijlmer zich allengs tot "getto voor zwart en arm". Gedeeltelijke sloop en nieuwe arbeidsplaatsen moeten de wijk uit het slop halen. Maar bij die mooie plannen voelen de bewoners zich alweer gepasseerd. "Ons wordt helemaal niks gevraagd. We worden nergens bij betrokken."
- Met vijf procent van de stemmen maakte de SP op 10 juni de doorbraak naar het Europees Parlement. Daarmee is de partij voor het eerst op alle niveaus aanwezig in de volksvertegenwoordigingen.
- De viering van 600 jaar Oss werd opgeluisterd met een buitengewoon theaterspektakel. Het vierde beeld brengt de geschiedenis van de Osse arbeider in spel, muziek en film voor het voetlicht.
- Stroom wordt "vrijgemaakt". Elektriciteitsbedrijven én stroomhandel komen in handen van concerns en speculanten. Grote afnemers wrijven in hun handen. Maar wat gaat deze liberalisering betekenen voor de kleingebruiker?
- Theo de Buurtconciërge; strip van Wim Stevenhagen