Tribune 11/98: Column Jan Marijnissen

Het geheim van IKEA

Wij verhuisden vorig jaar naar vier deuren verderop in de straat. Het nieuwe huis is iets groter, zodat we alle drie wat meer ruimte hebben.

Bij de inrichting van mijn kantoor besloot ik voor het eerst van mijn leven iets te kopen van IKEA: Billy-boekenkasten. Ik biecht het u maar op, want om eerlijk te zijn schaam ik me er nu een beetje voor. Sinds ik dankzij een reportage van Zweedse journalisten weet heb van de praktijken van IKEA in India, heb ik spijt dat ik destijds niet voor iets anders heb gekozen.

De film laat op indringende wijze zien wat uitbuiting in de Derde Wereld betekent: kinderarbeid, werken onder gevaarlijke omstandigheden (open draaiende delen aan machines, veel stof, lassen zonder noemenswaardige bescherming, losse draden in het stopcontact) en met gevaarlijke stoffen (spuiten zonder afzuiging, onbeschermd werken met zoutzuur).

Het geheim van IKEA is dat men het werk uitbesteedt aan onderaannemers die volledig afhankelijk gemaakt worden van deze orders. Zo kan IKEA eenzijdig de voorwaarden en vooral de prijs bepalen. De mensen die het werk moeten doen betalen de tol. En IKEA kan zijn handen in onschuld wassen.

Zo gaat dat. Maar als het aan ons ligt niet lang meer. Ik ben er trots op dat onze partij meteen in actie is gekomen om door middel van consumentenvoorlichting iets te doen aan het gelikte beeld dat velen nu van IKEA hebben. De SP voelt zich solidair met de mensen daar in de Derde Wereld, niet alleen met woorden, maar met daden. De actie heeft tot doel de IKEA-directie te bewegen tot een menswaardiger beleid. Mocht dat niet lukken, dan rest ons alleen een oproep tot een kopersstaking.