Tribune 6/97 De Kwestie: Varkenspest
De Kwestie
Varkenspest
Lucas Reijndersis hoogleraar milieukunde aan de Universiteit van Amsterdam en tevens werkzaam bij de stichting Natuur en Milieu. Hij meent dat onvoldoende hygiëne, overbevolking en de registratieboycot bijgedragen hebben aan de varkenspest. Overigens rekenen we ons rijk: "Als je een optelsom maakt van alle maatschappelijke en milieukosten, is scharrelvlees zelfs goedkoper." | Wien van den Brinkis bekend boerenactieleider en voorzitter van de Nederlandse Vakbond voor Varkenshouders. Eindelijk gaan vaccineren tegen varkenspest is volgens hem de enige manier om nieuwe epidemieën te voorkomen. Afgezien daarvan is de intensieve varkenshouderij een gezonde bedrijfstak in elke zin van het woord. "Scharrelvarkens belasten het milieu twee keer zoveel." | Hoe kun je een varkenspest-epidemie voorkomen? | |||
|---|---|---|---|---|---|
| "Door rigoureuze hygiënemaatregelen, door een grotere afstand tussen varkenshouderijen onderling en minder overbevolking in de bedrijven. In het algemeen leidt die overbevolking tot een vermindering van de weerstand en het is wel aannemelijk dat dat de verspreiding van varkenspest bevordert." | "Door te vaccineren. Alleen daardoor voorkom je een epidemie. Alle andere methoden zijn in wezen middeleeuws. Hygiëne helpt wel, maar dit virus roei je maar op één manier uit en dat is door enten. Anders zul je steeds weer het risico lopend van een nieuwe epidemie door de aanvoer van nieuwe virussen uit de Oost-Europese landen." | Wat is de reden om varkens niet te vaccineren tegen varkenspest? | |||
| "Dat heeft te maken met de export, met name naar Japan. Als je varkens hebt met antilichamen tegen de pest, kun je niet zien of dat komt door vaccinatie of doordat ze echt varkenspest hebben gehad. Japan heeft daar hele strenge eisen op dat punt. Maar vaccinatie is wel mogelijk, al kan het ook een excuus worden om niet hygiënisch te produceren." | "Dat zijn kortzichtige handelspolitieke afspraken. Voor varkenspest is een gigantisch goed vaccin beschikbaar. Het verbod op vaccinatie is absoluut niet uit te leggen, het is te gek voor woorden. Als er in Nederland polio uitbreekt, valt iedereen over diepgelovige mensen heen omdat ze hun kinderen niet hebben laten inenten. Als er geen poliovaccin zou bestaan, zouden we dat de wetenschappers kwalijk nemen. Maar voor de varkenspest bestaat het, en we mogen het niet gebruiken." | Zou een fokverbod zinvol zijn geweest? | |||
| "Het was beter geweest als men meteen aan het begin van de epidemie een fokverbod had ingesteld. Dat was ook te rechtvaardigen, want de varkenspest werd al meteen op 40 bedrijven vastgesteld. Een fokverbod zou uiteindelijk ook goedkoper geweest zijn." | "Nee hoor. Met de afkondiging van een fokverbod zeg je niks anders dan: ik wil niet hebben dat er nog dieren geboren worden. Maar dat is alleen een bijzaak van de ziekte en een excuus om niet te enten." | Is de pest mede moeilijk onder controle te krijgen door de gebrekkige registratie en de boycot hiervan? | |||
| "De boycot van de registratie, onder leiding van de heer Van den Brink overigens, is nogal succesvol geweest en dat heeft zeker in het begin van de epidemie de bestrijding daarvan bemoeilijkt. En natuurlijk hebben ook de illegale varkenstransporten hieraan bijgedragen." | "Dat heb ik heel vaak horen zeggen. Boeren hebben de registratie geboycot omdat het een slechte regeling was. Het transport was hier namelijk niet bij inbegrepen, terwijl dat het allerbelangrijkst is. Nu, door de epidemie, zie je dat de veewagen ook in het registratiesysteem wordt opgenomen. De boycot was trouwens op 9 oktober al afgelopen, dus dat had geen invloed op de pestepidemie. Overigens vindt een virus toch zijn weg, of een varken nou geregistreerd staat of niet." | Was het bekend dat sperma van KI-stations varkenspest kan overbrengen? | |||
| "Dat is juist, in alle handboeken staat dat dat mogelijk is. Minister Van Aartsen heeft dus de verkeerde handboeken gelezen, of helemaal geen boeken gelezen. Het staat er gewoon in, dat sperma pest kan overbrengen. Met dat KI-station in Wanrooy is dus een enorme blunder gemaakt." | "Door de wetenschappers wordt gezegd dat die mogelijkheid bekend was. Maar tot nu toe was er nog nooit, in geen enkel land, een KI-station besmet, dus daar werd in de praktijk geen rekening mee gehouden." | Lopen de maatschappelijke kosten van de huidige varkensproductie niet erg op? | |||
| "Alle kosten zouden moeten worden toeberekend aan het product, ook de milieukosten van de bio-industrie. Dat dit principe niet toegepast wordt in de varkenshouderij leidt tot volstrekt verkeerde prijssignalen. Met een lage prijs voor varkensvlees hou je jezelf overigens voor de gek, want uiteindelijk betaal je toch alle kosten via de belastingen. Als je een optelsom maakt van alle maatschappelijke kosten, is scharrelvlees zelfs goedkoper." | "Dat zijn hele leuke verhalen. Je weet dat de cijfers niet liegen, maar de mensen die ze maken. Een scharrelvarken belast het milieu twee keer zoveel dan de intensieve varkenshouderij. En bovendien: de consument bepaalt wat de boer moet produceren, en nooit omgekeerd." | Wat is de toekomst van de varkensproductie in Europa? | |||
| "Het is ondenkbaar dat als bijvoorbeeld Polen bij de Europese Unie komt, we dit subsidiesysteem kunnen volhouden. Dan moet de volle prijs voor het vlees betaald worden. Aan de andere kant: als iemand in een uithoek van Europa goedkoper produceert, zou men hier kunnen zeggen: dan kan ik niet de milieukosten in de prijs van varkensvlees gaan doorberekenen. Het is dus onduidelijk waar we naar toe gaan." | "De varkenshouderij is nog nooit gesubsidieerd geweest, die sector heeft altijd voor de compleet vrije markt moeten produceren. In Nederland hebben we zulke goede ondernemers in de varkenshouderij dat we de concurrentie aan zullen kunnen, ook als Polen lid wordt van de Europese Unie. Maar ik hoop dat we niet geconfronteerd blijven worden met handelspolitieke maatregelen waardoor we in het jaar 2000 nog steeds geen vaccin mogen gebruiken." | Hoe lang zal de varkenspest-epidemie nog duren? | |||
| "Het zal nog wel een tijd voortwoeden, mede door de onderlinge nabijheid van boerderijen. Je moet maar hopen dat het dit jaar nog overgaat. Hopen en bidden eigenlijk, en strikt volhouden van de maatregelen die nu gelden. Een eventueel vaccin komt in ieder geval te laat, want dat moet eerst nog door de Europese Unie worden toegelaten." | "Ik weet het niet. Maar als we in november zullen kunnen vaststellen dat alle gebieden weer open zijn, zou dat mij niet tegenvalllen." | ||||
Inhoud
- Nieuws: Het Binnenhof / Aktie / Bulletin Board
- Column Jan Marijnissen: De arme staat
- Interview: Carl Niehaus. De nieuwe ambassadeur van Nelson Mandela in Nederland is een blanke.
- Maar Carl Niehaus moest zijn afkeer van racisme al jong bekopen met een jarenlange gevangenisstraf. Hij vertelt over de strijd van het ANC en de bedreigingen van het nieuwe Zuid-Afrika. "Het grootste gevaar is de enorme sociale nood."
- Duizenden slachtoffers heeft de "schildersziekte" OPS ook in ons land al gemaakt. Toch weigeren de werkgevers de oorzaak ervan aan te pakken: de organische oplosmiddelen. Deskundigen, vakbonden, patiënten en SP vinden dat de maat vol is. Er moet een goede oplossing komen, nu!
- Duizenden militairen zijn in de Navo-commandocentrale blootgesteld aan asbest. De politiek wil onderzoek. De Tribune vertelt u alvast hoe het Defensie-geblunder 20 jaar lang in zijn werk ging.
- De kwestie: Varkenspest.
- Theo de Buurtconciërge; strip van Wim Stevenhagen