publicatie

Tribune 11/97 De Kwestie: Winkelsluitingswet

De Kwestie

Winkelsluitingswet

Dhr. E. Muller

is woordvoerder van grootgrutter Albert Heijn en vindt het geweldig dat de winkels sinds een jaar langer open kunnen blijven. Dat voorziet in een behoefte van de klanten en iedereen wordt er beter van. Kleine middenstanders hoeven er niet door in de problemen te komen. "Ze moeten beter gebruik maken van het speciale dat ze te bieden hebben."

Dhr. W. van Teeseling

is medewerker van het MKB, de organisatie voor het midden- en kleinbedrijf. Volgens hem heeft niemand echt behoefte aan ruimere winkeltijden en wordt er ook niet meer verkocht dan vroeger. Voor kleine middenstanders kan het echter funest zijn. "Als zij hun winkels langer open houden, doen er zich in die families vaak hele drama's voor."

Wat zijn de voordelen van ruimere winkeltijden?

"Dat we betere service kunnen verlenen aan de klant. Voor het bedrijf betekent dat op zijn beurt dat je beter kunt draaien, want uiteindelijk is het toch de klant die onze boterham betaalt." "Sommigen verwachten een toename van de werkgelegenheid, maar in de praktijk blijkt dat er het afgelopen jaar niemand extra is aangenomen. Ook de verwachte omzetverhoging is niet uitgekomen. De meeste winkeliers zien geen voordelen aan ruimere openingstijden, terwijl slechts 4 procent géén nadelen ziet."

Hebben klanten behoefte aan de ruimere openstelling?

"Ja, ongetwijfeld, dat is absoluut zeker het geval. We krijgen meer klanten binnen en het winkelklimaat is verbeterd. Rond half zes was het eerst een echt drama in de winkels. Nu is er voor iedereen meer tijd. Wij zeggen al jarenlang dat klanten behoefte hebben aan ruimere winkeltijden." "De Consumentenbond heeft dat onderzocht en daarbij bleek dat er geen echt grote behoefte bestaat aan ruimere winkeltijden. In de Randstad - en dan met name onder alleenstaanden met een baan - is die behoefte iets groter, maar in het algemeen valt dat dus wel mee."

Wordt er dan meer verkocht?

"Wij hebben de indruk van wel. Maar wij zijn op allerlei gebied bezig met verbeteringen in onze zaken, dus het is moeilijk te zeggen welk deel van de omzetstijging nou precies een gevolg is van de ruimere winkeltijden. We zijn er in ieder geval wel van overtuigd dat we er de klanten veel plezier mee doen." "84 procent van de winkels die nu langer open zijn, zien geen enkele toename van hun omzet. Er wordt dus gewoon niet meer verkocht. Dat hebben wij ook steeds voorspeld. Supermarkten zijn in totaal 21 procent langer open en bereiken daarmee een omzetstijging van 2,3 procent. Hun productiviteit schiet dus met een rotvaart achteruit."

Kunnen middenstanders zich onttrekken aan de ruimere openstelling?

"Kleine bedrijfjes zijn vaak speciaalzaken en die moeten beter gebruik maken van het speciale wat ze te bieden hebben. Mijn kledingwinkel bijvoorbeeld is buiten de gewone uren open op afspraak. Je moet als klant gewoon van tevoren even opbellen als je wilt komen. Dus als je een beetje creatief bent, zijn er voor die kleinere bedrijven allerlei mogelijkheden." "Nee, dat kunnen ze niet, want dan zijn ze hun klanten kwijt. Je wordt gedwongen te kiezen: je bedrijf of je gezin kapot laten gaan. Grote bedrijven kennen dat dilemma niet. De helft van de middenstanders die hun winkels wel ruimer hebben geopend, deden dat niet omdat ze het graag wilden, maar omdat anderen in de buurt het ook deden."

Zullen er steeds meer kleine buurtwinkeltjes verdwijnen?

"Ja, maar om met meneer Heijn te spreken, ik zie ook nooit meer een lantaarnopsteker door de straten lopen. Nu is met één druk op de knop alle straatverlichting aan en vroeger deed dat een man met een gasaansteker. Die is inmiddels ook verdwenen. Daar wil ik niet mee zeggen dat kleine winkels zullen verdwijnen, maar als dat wel zo is, weet ik niet waar dat aan te wijten is." "Ja en dat gebeurt ook al. Met name bakkers, slagers en groentewinkels verdwijnen. Zij worden in een oneerlijke concurrentiepositie met grotere ondernemingen geplaatst. Vorig jaar verdwenen er maar liefst meer dan tweeduizend kleine winkeliers. De grote jongens trekken de macht naar zich toe en schakelen de concurrentie uit."

Wat zijn de gevolgen voor het gezinsleven van kleine middenstanders?

"Nou, ik kom zelf uit een horeca-familie, en ben dus ook niet anders gewend dan dat de zaak een belangrijke plaats in je leven inneemt. En ik ben er toch groot mee geworden. Kijk, mensen zijn zo creatief dat dat volgens mij geen probleem hoeft te zijn. Zo vond ik het wel fijn om lekker boodschappen te kunnen doen op dagen dat andere mensen werkten." "Als zij hun winkels langer open houden, doen er zich in die families vaak hele drama's voor. Als ze voor hun gezin kiezen en niet langer open gaan, zullen ze op termijn hun zaak kwijtraken. Dan komen ze in een uitkeringssituatie terecht of moeten in loondienst gaan werken. En dan heeft het dus toch gevolgen voor het gezinsleven."

Zijn ruimere winkeltijden een logisch gevolg van het streven naar een 24-uurs economie?

"Ja, het is een moderne ontwikkeling. Mensen staan daarvoor door allerlei maatschappelijke ontwikkelingen ook steeds meer voor open. Dat was echt geen lobby van Albert Heijn. AH zelf wil namelijk helemaal niks. Het zijn de klanten die bepalen wat wij willen en doen." "Welnee, het ligt veel simpeler. In Nederland heeft een aantal grote bedrijven, onder aanvoering van Albert Heijn, een flinke lobby gevoerd om die openingstijden te verruimen. Dat is de echte reden, die verhalen van die 24-uurs economie zijn er later met de haren bijgesleept. Het was een lobby, en niet zo'n kleintje ook."

Zijn ruimere winkeltijden nog terug te draaien?

"Nee, ik denk het niet. Ik verwacht niet dat de Tweede Kamer daarmee aankomt, want die politici moeten ook luisteren naar wat de kiezers willen. En kijk, de klanten van AH zijn ook de klanten van de politieke partijen in de Tweede Kamer, dus..." "Wij denken dat de overheid eigenlijk spijt zou moeten hebben, maar terugdraaien zie ik niet gebeuren. Dat zou een groot gezichtsverlies voor ministers en kamerleden betekenen. En die durven over het algemeen niet hardop te zeggen dat ze iets verkeerd hebben ingeschat."

Inhoud

  • Nieuws: Het Binnenhof / Aktie / Bulletin Board
  • Niet alleen premier Kok en minister Wijers, ook bedrijven als Philips en Stork én de vakbonden beschouwen de "baan voor het leven" als verleden tijd. De nieuwe werknemer is flexibel. "Alles voor de baas, de baas vóór alles" is het motto. De Tribune werpt een blik in een toekomst vol onzekerheden.
  • Interview: "Ze snijden alle voorzieningen aan de onderkant van de samenleving zoveel mogelijk weg en voor die besparing slaan ze zichzelf vervolgens op de borst. Dat is een soort cultuur geworden," zegt Pieter Storms. Een man met een missie: "de arrogantie van de macht bestrijden".
  • Ze naderen snel, de gemeenteraads- en Tweede-Kamerverkiezingen van 1998. De eerste test voor de SP waren de gemeentelijke verkiezingen in Emmen. Opiniepeilers verwachtten dat de PvdA fors zou gaan winnen. Het werd echter de SP die als enige landelijke partij meer steun van de kiezers kreeg.
  • Psycho-sociale problemen kwellen de bevolking in Oost-Europa, waar alle zekerheden verdwenen zijn. Het Westen helpt met anti-depressiva...
  • De kwestie: Winkels langer open een succes?.
  • Theo de Buurtconciërge; strip van Wim Stevenhagen