rapport

Maak herstel justitiële dwalingen makkelijker

Michiel van Nispen

We hebben in Nederland een goede en zorgvuldige rechtsgang. Er staat grote druk op de capaciteit, maar de politie, het Openbaar Ministerie en de rechterlijke macht leveren doorgaans hoge kwaliteit. Er wordt bijzonder hard gewerkt door integere agenten, officieren van justitie en rechters. Maar net als overal, er worden ook fouten gemaakt. In het strafrecht kan dat grote gevolgen hebben, zeker als onschuldige mensen veroordeeld worden voor feiten die zij niet gepleegd hebben.

Bekende gerechtelijke dwalingen zijn bijvoorbeeld de Schiedammer parkmoord, Lucia de Berk, Ina Post, de Puttense moordzaak en de Hilversumse showbizzmoord. Iedere gevangene die onschuldig vast zit is er één teveel. Justitiële dwalingen zijn niet alleen een ramp voor de betrokkenen, onterechte veroordelingen kunnen ook het vertrouwen in een goed functionerende rechtsorde aantasten. Daarnaast - naast het persoonlijk onrecht en de maatschappelijke schade - betekent een onschuldige in de gevangenis óók dat de echte dader nog vrij rondloopt, met alle gevaren van dien. Dwalingen kunnen dus ook een ramp voor de rechtsstaat worden genoemd.

Omdat in het strafrecht de waarheid voorop moet staan, we willen de echte dader veroordelen en geen onschuldigen, moeten fouten kunnen worden hersteld. De procedure om dwalingen te herstellen is echter ingewikkeld, kostbaar, tijdrovend, en weerbarstig. Dat moet anders. Als er twijfel bestaat over de juistheid van een veroordeling dan moet dat onderzocht en zo nodig gecorrigeerd worden. Dat is niet alleen een morele plicht, het is in het belang van de rechtsstaat.

Betrokken SP'ers