opinie
Henk van Gerven en Trix de Roos:

Een volwaardig basisziekenhuis op Walcheren is onmisbaar

De besturen van de ziekenhuizen in Goes en Vlissingen willen met alle geweld een fusie. De leefbaarheid en veiligheid van Walcheren is in het geding, stellen SP-Kamerleden Henk van Gerven en Trix de Roos.

De ziekenhuizen bedienen zich van gelegenheidsargumenten. Het zou noodzakelijk zijn vanwege de kwaliteit, kostenbesparingen en een gebrek aan specialisten die in Zeeland willen werken. Een fusie zal echter leiden tot zorg op afstand en is niet goed voor de 110.000 mensen die op Walcheren wonen. Een volwaardig basisziekenhuis op Walcheren is onmisbaar. De politiek moet daarvoor de goede voorwaarden scheppen en bewaken dat het belang van de bevolking voorop blijft staan. Dat betekent stoppen met de marktwerking en bezuinigingen en meer specialisten opleiden.

De situatie in Goes en Vlissingen staat niet op zich. Vooral buiten de Randstad staat de zorg onder druk. Kleinere streekziekenhuizen worden ook elders bedreigd. Dit komt allereerst door de landelijke bezuinigingen, de regeringspartijen hebben afgesproken tot 400 miljoen euro te korten.

Een tweede reden vormt de verdere invoering van de marktwerking door de Zorgverzekeringswet en de Wet toelating zorginstellingen. Ziekenhuizen moeten meer en meer concurreren. Ze worden steeds meer afgerekend op 'productie' en omzet. Dit is nadelig voor kleinere ziekenhuizen in plattelandsgebieden. Functies als een spoedeisende eerste hulp en intensive care zijn extra duur omdat er naar verhouding minder patiënten komen dan in grotere ziekenhuizen in stedelijke gebieden. Verder worden sinds 2008 de kosten van de gebouwen van het ziekenhuis niet meer betaald door de overheid maar door de ziekenhuizen zelf. Ook dit vergroot de risico’s voor de ziekenhuizen met een lagere omzet. Bovendien worden de private zorgverzekeraars steeds belangrijker. En CZ is een groot aanjager van de fusie.

Een derde reden is het tekort aan specialisten. In België en Duitsland is het specialistenaanbod tweemaal zo groot. Met als gevolg: geen wachtlijsten en kleinere, goed bereikbare ziekenhuizen. Klink houdt star vast aan een beperkt aantal opleidingsplaatsen (numerus fixus) voor artsen. De afgelopen jaren kwam 1 op de 6 nieuw geregistreerde specialisten uit het buitenland.

Om fusies door te drukken wordt altijd het argument kwaliteit genoemd. Groter zou beter zijn. En concentratie is nodig voor specialisatie. Er is echter geen duidelijk verband aangetoond tussen de grootte van een ziekenhuis en de kwaliteit van de zorg in onderzoek. Wel belangrijk is dat specialisten hun beperkingen kennen. Open hartoperaties doen in Goes of Vlissingen is niet verstandig. Voor ingewikkelde ingrepen is het belangrijk voldoende ervaring te hebben en is concentratie wel wenselijk.

In het artsenblad Medisch Contact van 15 januari jongstleden beschrijft een aantal specialisten de waarde van een intensive care (IC). Kleine IC’s zijn bij de gebruikelijke aandoeningen even veilig als de grote. Kleine IC’s zijn door hun goede bereikbaarheid van grote waarde. En als specialisten verder willen specialiseren kan dat even goed door samenwerking met andere ziekenhuizen. Daar is fusie niet voor nodig.

De landelijke politiek moet de fusie voorkomen door het uitspreken van een gezaghebbend nee over de fusieplannen. Vanwege de slechte financiële situatie van de ziekenhuizen, met name van de Oosterscheldeziekenhuizen in Goes, is verscherpt toezicht van overheidswege wenselijk om 'IJsselmeerse' toestanden te voorkomen. Verder moeten we stoppen met de concurrentie: samenwerken met andere ziekenhuizen is noodzakelijk om het acute tekort aan specialisten op te vangen. Voer ook een beschikbaarheidstoeslag in, een extra stimulans voor kleine ziekenhuizen. En de numerus fixus voor artsen moet dus overboord, het aantal specialisten moet de komende jaren fors toenemen.

Minister Klink loopt achter de feiten aan. Regeren is echter vooruitzien. Het ondemocratisch functioneren van ziekenhuisdirecties, die ongestraft het ziekenhuis op Walcheren ontmantelen, moet worden gecorrigeerd. Niet de marktwerking, maar het belang van de mensen moeten centraal staan.

Betrokken SP'ers