opinie
Renske Leijten:

Staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten schoffeert PGB'ers

In elk publiek optreden maakt staatssecretaris Veldhuijzen - Van Zanten mensen die via de PGB hun zorg organiseren zwart. Kritiek op het systeem van het PGB is te billijken, maar de individuele gebruiker de schuld geven van de fraudegevoeligheid van de regeling gaat te ver. Door zich consequent in negatieve termen uit te laten over mensen met een PGB, breekt staatssecretaris Veldhuijzen - Van Zanten doelbewust het draagvlak af. En door een kwetsbare groep consequent weg te zetten, speelt ze met vuur.

Recentelijk was het weer zover. De staatssecretaris schetst in een interview met VrijNederland hoe volgens haar mensen aan een PGB komen. Via internet zouden ze een kwaal zoeken en dan denken ze dat ze daar wel 2000 euro per maand voor zouden kunnen krijgen. Daar wil de staatssecretaris van af. Als dit zo zou zijn, zou iedereen ervan af willen. Maar zij weet donders goed dat je niet via het internet je recht op zorg kunt regelen, maar dat daar een heel proces van indicaties aan vooraf gaat. Door te doen alsof je na een paar minuten googlen elke maand een fors PGB op de rekening krijgt gestort, breekt ze bewust draagvlak af. Immers, waarom zou jij betalen voor iemand die nauwelijks iets mankeert?

Dit is niet voor het eerst. Eerder schopte de staatssecretaris de gebruikers van de regeling ook al tegen de schenen. Bij de aankondiging van de gigantische bezuiniging was de voornaamste reden de grootschalige fraude. Het is waar dat het systeem fraudegevoelig is, maar louche zorgverleners en georganiseerde zorgfraude worden niet of nauwelijks opgespoord en aangepakt. Daar doet het kabinet niets aan, het is immers makkelijker om de mensen met een PGB te betichten van fraude. Toen zij terecht verhaal haalden antwoordde de staatssecretaris dat zij verkeerd begrepen was. Waarom zou ze nu dan weer mensen met een PGB, betichten van het zoeken naar een kwaal?

De parallel met Groot-Brittannie dringt zich op. Ian Birrell – de oude speechschrijver van premier Cameron – beschrijft in The Guardian van 4 december het lange proces van mensen met een beperking of chronische ziekte weergeven als profiteurs. Zowel vanuit politiek als media zijn stelselmatig de ernst van aandoeningen en de gevolgen van leven met een beperking gebagatelliseerd. De maatschappelijke gevolgen zijn schokkend: toenemende incidenten variërend van scheldpartijen tot het bekogelen van huizen van mensen die zorg nodig hebben. Birrell beschrijft zelfs gevallen waarin mensen worden weggepest of gemolesteerd. Naar zijn mening was de politieke retoriek erop gericht de geesten rijp te maken voor massale bezuinigingen op deze doelgroep. Dit lijkt verdacht veel op wat de staatssecretaris nu doet. Geconfronteerd met de terechte maatschappelijke woede en onrust over de bezuinigingen op het persoonsgebonden budget, heeft de staatssecretaris haar toevlucht genomen tot halve waarheden en verdachtmakingen.

Morgen praten we in de Kamer opnieuw over de bezuinigingen op het PGB. Ik zal staatssecretaris Veldhuijzen – Van Zanten allereerst oproepen haar verdachtmakingen te staken. Maatschappelijke woede over bezuinigingen zou reden moeten zijn nog eens goed na te denken of het geld wel op deze plek moet worden weggehaald, geen aansporing om mensen te misleiden. In een land waar het belangrijkste wapen van de politicus het woord is, moet een bewindspersoon hier verantwoord mee omgaan. Daarbij passen geen verdachtmakingen en halve waarheden. Staatssecretaris Veldhuijzen – Van Zanten zou pal moeten staan voor mensen die ondanks hun ziekte iets van hun leven willen maken. Maar tot nu toe komt ze niet verder dan door middel van retoriek de maatschappelijke solidariteit met hen die zorg verdienen aan te tasten.

Betrokken SP'ers