opinie
Laurens Ivens:

Overlast Schiphol beperk je niet met meer vluchten

In de krant van 21 september pleitten twee omwonenden van Schiphol voor haast met een nieuwe geluidsproef. Deze proef moet uiteindelijk een forse uitbreiding van de luchthaven mogelijk maken. Het pleidooi van de twee heren, die meebeslissen over de proef, komt vreemd voor. Vooral omdat een fors deel van de omwonenden zich nog steeds zeer kritisch opstelt. En begrijpelijk ook, want Schiphol gedraagt zich al jaren als een rupsje-nooit-genoeg.

Onder het mom van 'economische motor' moet Schiphol een overstapluchthaven blijven en continu groeien. Geluidsnormen voor de omgeving zijn alleen maar lastig. Telkens als een overschrijding van de normen dreigt, worden die normen verlegd. Recent gebeurde dit door de correctie van een zogenaamde rekenfout bij de aanleg van de Polderbaan, door de introductie van een nieuw geluidsstelsel met handhavingspunten en vervolgens door verruiming van deze normen.

De afgelopen jaren gingen er jaarlijks zo'n 400.000 vliegbewegingen van en naar Schiphol. Als er nog 60.000 extra vliegbewegingen bijkomen, overschrijdt Schiphol de geluidsgrenzen. Om te zorgen dat ook dan de luchtvaart kan blijven groeien, is eind 2006 een werkgroep in het leven geroepen. Deze werkgroep onder leiding van oud-PvdA-minister Hans Alders bestaat uit vertegenwoordigers van de betrokken overheden, de luchtvaartsector en omwonenden. In 2008 bleek al dat deze werkgroep vooral verdere groei van de luchthaven wil en een beperkte groei van de overlast daarbij voor lief neemt. De helft van de vertegenwoordigers van de omwonenden weigerde hieraan mee te werken en verliet het overleg. De overige vertegenwoordigers bleven, omdat ze op die manier nog enige invloed konden uitoefenen.

Volgens de eerste uitkomsten van het Aldersoverleg moet Schiphol in 2020 kunnen groeien tot 510.000 vliegbewegingen, op voorwaarde dat ook de luchthavens Eindhoven en Lelystad een stuk van de groei voor hun rekening nemen. Indien dit niet gebeurt, kan de groei op Schiphol nog wel eens groter worden. Een absurd aantal vliegbewegingen, zeker als we beseffen dat nu al ongeveer de helft van de passagiers op Schiphol alleen maar overstapt. Schiphol is de Europese koploper in overstappassagiers, maar Nederland heeft daar economisch niets aan. En de omwonenden ondervinden er wel hinder van. Toch praten enkele omwonenden met Schiphol verder hoe de luchthaven nog verder kan uitdijen, in plaats van zich te specialiseren in economisch interessante vluchten of betere samenwerking met omliggende landen.

De geluidsproef die nu voorgesteld wordt door het Aldersoverleg moet een verdere groei van de luchthaven op termijn mogelijk maken. Aan de hand van welke criteria deze proef beoordeeld zal worden is echter onduidelijk. Binnen de huidige normen wordt geƫxperimenteerd met een nieuw stelsel, waarbij aangegeven wordt dat eventuele overschrijdingen op enkele plekken niet ondenkbaar zijn. Het gerommel aan de normen is daarmee weer begonnen. En echt begrijpelijk zal het geluidssysteem nog steeds niet worden, want de luchthaven blijft weigeren om met geluidsmeters te gaan werken. Terwijl we alleen door te meten echt kunnen weten hoe groot de overlast is.

De bewoners die niet meepraten met Alders zijn furieus over het plan om toe te werken naar verdere groei. Ook een van de drie bewonersvertegenwoordigers in het Aldersoverleg heeft zijn steun aan deze proef opgezegd. De andere bewonersvertegenwoordigers stemmen kritisch in omdat hen als wisselgeld beloofd is dat er niet getornd wordt aan het nachtregime en het streven naar zoveel mogelijk glijvluchtlandingen. Met hun steun hopen ze erger te voorkomen. Het voorstel van Alders is met de gebrekkige steun van omwonenden duidelijk controversieel. De Tweede Kamer verklaarde deze groei ook tot controversieel onderwerp. Toch wil de minister nu doordenderen en over zijn graf heen regeren. De luchtvaartmaatschappijen en enkele omwonenden die het plan steunen zijn begonnen met een charmeoffensief. Wellicht bezwijken de vele onervaren Kamerleden hiervoor, maar hopelijk zullen ze hun democratische aard tonen en zich inzetten voor het recht op prettig wonen, een goede nachtrust en gezond leven voor de omwonenden. In dat geval kan Schiphol een gezond bedrijf worden dat zich richt op echte economische kansen.

Betrokken SP'ers