No-claim? No way!

Invoering van een noclaimsysteem in de gezondheidszorg stuit op veel weerstand. Minister Hoogervorst (volksgezondheid) wil dat verzekerden bewuster nadenken over het gebruik van allerlei voorzieningen. Zijn opponenten voorspellen dat no-claim de zorg duurder maakt.

Eerder is geprobeerd financiële drempels in te voeren in de zorg, via de medicijnknaak, het specialistengeeltje en de eigen bijdrage in het ziekenfonds. Alledrie mislukt. Te veel bureaucratie, te weinig positieve effecten (kostendaling) en te veel negatieve gevolgen, mensen met lagere inkomens bijvoorbeeld die afzien van zorg. Dit kabinet stelt nu de omgekeerde variant voor. Iedereen moet 5,25 euro per maand aan extra premie betalen, maar wie op jaarbasis onder de 250 euro zorgkosten blijft, krijgt het overgebleven deel terug.

Het is vooral een verkapte premieverhoging. Je moet wel erg gezond zijn om in aanmerking voor de no-claim. Grote groepen, zeker ouderen en chronische zieken, zullen geen cent terugzien. Omdat de premieverhoging niet inkomensafhankelijk is en dus voor iedereen even hoog is, tast de maatregel de solidariteit tussen arm en rijk aan. Alleen wie gezond is, maakt kans op teruggave, waarmee ook de solidariteit tussen gezonde en zieke mensen wordt geschaad.

De premieverhoging komt bovenop andere 'koopkrachtverslechteringen' voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen. Uit ons meldpunt 'de Minlijn', bleek dat mensen er gemiddeld 12,5% op achteruit gaan. Juist de mensen die veel zorg nodig hebben, worden al het hardst getroffen door de pakketverkleining, de betaling van geneesmiddelen en de hogere eigen bijdrage voor de thuiszorg. De klap wordt door de premieverhoging dus nog groter. Ik begrijp niet hoe je 'je eigen verantwoordelijkheid' kunt nemen voor de zorgkosten als je geboren wordt met een zware handicap of getroffen wordt door MS of kanker. De zogenaamde eigen verantwoordelijkheid betekent dat juist deze mensen moeten opdraaien voor de bezuinigingsambities van het kabinet.

Dan het derde bezwaar: het risico dat mensen niet of te laat naar de dokter gaan, uit angst voor de kosten. De no-claim moet mensen ervan weerhouden te gemakkelijk gebruik te maken van de zorg. Als het beroep op de zorg al omlaag gaat, zal dat vaak niet een gewenste daling zijn. Het gevaar bestaat immers dat mensen een beroep op de noodzakelijke zorg uitstellen, waardoor ernstige kwalen te laat worden ontdekt en dus meer ingrijpende zorg vergen.

En daarmee komen we op het vierde bezwaar: de zorg wordt door de no-claim niet goedkoper maar duurder. Het kabinet wil ook de huisartskosten deels meenemen. Maar een goed huisartsadvies kan duurdere zorg voorkomen. De huisarts helpt meer dan 90% van de mensen die zich melden(en daar is slechts drie procent van de zorguitgaven mee gemoeid). Hier een drempel opwerpen kost uiteindelijk veel meer dan het oplevert. Als mensen ten onrechte afzien van een bezoek aan de huisarts kunnen er ernstige, mogelijk zelfs onherstelbare problemen optreden.

De zorg wordt ook duurder door de extra bureaucratie. Er moet immers bijgehouden worden hoeveel kosten elke verzekerde maakt en wie wat terugkrijgt. Uit het kabinetsplan blijkt eens te meer dat er mensen achter het stuur in de zorg zitten, die geen verstand van zorg hebben.

Een ziektekostenverzekering is geen autoverzekering. Gezien alle bewaren is mijn stelling: Noclaim? No way!