Gefinancierde rechtshulp nodig? Doe het lekker zelf!

De grondwet is er duidelijk over: Iedere Nederlander moet toegang hebben tot het recht. Staatssecretaris Teeven denkt daar iets genuanceerder over: de toegang tot het recht moet je zelf maar regelen. Wil je je recht halen en kan je geen advocaat betalen? Dan moet je maar beter je best doen. Dit kabinet van VVD en PvdA is van mening dat een gecompliceerd iets als de rechtsgang prima te vinden is door een beetje te rond te neuzen op google.

De toegang tot de rechter wordt voor mensen met lage inkomens vanaf 1 juli 2013 aanzienlijk lastiger. De eigen bijdrage voor een sociale advocaat wordt flink verhoogd en een beroep op gefinancierde rechtshulp wordt hiermee voor een hoop Nederlanders te duur. Teeven heeft laten weten dat burgers met lagere inkomens best wat beter stil mogen staan bij hun juridische geschil. Voor het oplossen hiervan moet dan ook een sterkere eigen verantwoordelijkheid worden genomen. Mocht je het echter toch niet zelf op kunnen lossen, dan biedt zijn doe-het-zelfpakket volgens hem uitkomst: ga even langs bij het juridisch loket of ga zelf via internet op zoek naar het antwoord. Bij echtscheidingen kun je namelijk best even kijken op www.echtscheidingsplan.nl, www.ouders-uit-elkaar.nl of www.wijzeruitelkaar.nl. Je kan zelfs kinderalimentatie en pensioen berekenen via internet. Probleem opgelost, hoor je Teeven denken.

Wellicht denkt Teeven dat mensen voor hun plezier procederen en dat een boete op rechtstoegang ze zal remmen in hun rechtbankverslaving. De afgelopen jaren zijn procedures steeds duurder geworden en tegelijkertijd wordt er al jarenlang bezuinigd op de gesubsidieerde rechtsbijstand. Straks kunnen alleen nog mensen met een dikke portemonnee hun gelijk in de rechtszaal halen en mensen met lagere inkomens mogen het letterlijk zelf uitzoeken. De eigen bijdrage gaat namelijk in sommige gevallen omhoog met ruim 200 euro en in het geval van echtscheiding zelfs met ruim 250 euro. Heb je een jaarinkomen van minder dan 17.700 euro, dan betaal je bij echtscheiding alsnog 335 euro voor een sociaal advocaat. Je kan niet anders, want scheiden moet via de rechter. Bovendien is het nog maar de vraag hoeveel sociaal advocaten er overblijven, aangezien hun vergoeding met 7% wordt verlaagd.

Wat de SP betreft tornt Teeven aan één van onze belangrijke grondrechten: de toegang tot de rechter. Want wat is het resultaat? Nog minder mensen kunnen straks hun recht halen. Het kabinet laat mensen met lagere inkomens, en dus relatief lagere opleidingen, meer hun eigen verantwoordelijkheid nemen en daarmee aanmodderen. Terwijl dit juist de mensen zijn die de rechtshulp zo hard nodig hebben: geschillen over een uitkering, met een woningcorporatie, een zorginstelling, met betrekking tot de jeugdzorg, etc. Eigen verantwoordelijkheid nemen is volgens Teeven zelf prutsen en fouten maken met de grote kans dat zij hun eigen rechtszaak hopeloos verknoeien. Maar dat risico durft de regering wel te nemen: de financiën van Nederland zullen immers op orde zijn. Daar holt Rutte 2 graag een grondrecht voor uit.