Geen belasting op auto’s maar op hun uitstoot

Op maandag 4 september behandelde het Europees Parlement een voorstel om de belasting op personenauto’s meer af te stemmen op de vervuiling die zij veroorzaken. Een goede zaak, maar dan moet het ook wel meteen goed gebeuren. Half werk kan namelijk wel eens precies contraproductief werken. Bovendien moeten we met goede milieumaatregelen niet tegelijkertijd proberen Europese belastingen te harmoniseren en de automarkt een zetje te geven.

Het voorstel dat maandag in Straatsburg op tafel ligt heeft als doel de uitstoot van auto’s geleidelijk en gedeeltelijk als richtlijn te nemen voor de motorrijtuigenbelasting. Eind 2008 zou een kwart van de belasting gebaseerd moeten zijn op de CO2 uitstoot en in 2010 voor de helft. Maar waarom stoppen op de helft van een goede weg? Bovendien is er nog wel meer vervuilend aan een auto dan alleen de CO2 uitstoot. Gelukkig zullen er wijzigingsvoorstellen in stemming komen die ook andere uitstoot zoals NOx en roetdeeltjes, alsmede de brandstofefficiëntie van een auto als basis nemen voor de motorrijtuigenbelasting.

Tegelijkertijd wil de Europese Commissie dat de registratiebelasting op auto’s geleidelijk in de hele EU wordt afgeschaft om te komen tot een zogenaamd ‘level playingfield’ in een vrije interne markt voor nieuwe auto’s. Dat levert nogal wat complicaties op. Niet alle lidstaten hebben zo’n registratiebelasting, waardoor deze maatregel neerkomt op het harmoniseren van belastingstelsel in de Unie. Ondertussen daalt hiermee ook de marktwaarde van tweedehands auto’s, wat een groot financieel nadeel betekent voor iedereen die geen nieuwe auto heeft. Belangrijker is dat het dienen van twee heren altijd ten koste gaat van één van die twee. Het bevorderen van de vrije markt voor auto’s en milieudoelstellingen zijn niet per se met elkaar te combineren. Het doel moet zijn om schadelijke uitstoot te verminderen, níet om binnen de EU vooral meer auto’s te kunnen verkopen.

Intussen is de afgelopen tien jaar de uitstoot door autoverkeer met 30 procent toegenomen. Ondanks het Kyotoverdrag en ondanks verbeterde technieken van auto’s. Toename van het aantal auto’s en het aantal kilometers dat er gemiddeld mee gereden wordt doen de technologisch winst ruimschoots weer teniet.

Daarom menen wij dat half werk geen optie meer is. Wat ons betreft wordt de belasting op auto’s niet slechts voor de helft gebaseerd op hun CO2 uitstoot maar volledig op de vervuiling die zij veroorzaken. Dat kan het eenvoudigst door de motorrijtuigenbelasting af te schaffen en de accijns op brandstof – al naargelang hun emissies – te verhogen. Zo betaalt de luchtvervuiler en niet de autobezitter. Nieuwe auto’s zullen aan strenge eisen omtrent brandstofefficiëntie moeten voldoen en voor dieselauto’s zullen roetfilters snel verplicht moeten worden. Daarnaast zal het aantal gereden autokilometers omlaag moeten en dat kan alleen door een sterk en gezond openbaar vervoer. Bezuinigingen en privatiseringen in deze sector hebben echter tot het tegenovergestelde geleid.

De Europese voorstellen over milieu en mobiliteit zijn te vaak ad hoc en getuigen van het ontbreken van een integrale visie. De maatregelen die maandag besproken werden passen helaas precies in die lijn.