Nederland moet kont tegen krib gooien in Europa
Bij het referendum over de Europese Grondwet gaf de bevolking aan een andere EU te willen. Toch moeten Nederlanders in 2006 fors meer gaan betalen aan de EU, terwijl de Brusselse bemoeizucht nog steeds geen grenzen kent. Volgens SP-Kamerlid Harry van Bommel moet Nederland in Europa de kont tegen de krib gooien.
De EU is verworden tot een te zwaar beladen en onbestuurbaar schip. De hieruit voortkomende problemen hebben al meermaals de zwakte van Europa aan het licht gebracht. Het aan de laars lappen van het Stabiliteitspact door Frankrijk en Duitsland en de verdeelde Europese reactie op de Amerikaanse aanval op Irak waren illustratief. Dat er ook nog geen overeenstemming is over de begroting voor de komende jaren wijst, eveneens op een Europees onvermogen.
De Europese grondwet was slechts een poging om de problemen aan te pakken zonder de koers van Europa te wijzigen. Gelukkig is door het ‘nee’ van de Nederlanders en Fransen een Europese Unie met veel méér bevoegdheden en macht niet langer de gedoodverfde bestemming. Tijdens de referendumcampagne benadrukten verschillende partijen nog dat zaken zoals onderwijs, volksgezondheid en volkshuisvesting nationale aangelegenheden zouden blijven. De werkelijkheid is anders. Dankzij een Europese richtlijn zijn bijvoorbeeld de kosten voor lesmiddelen in het onderwijs gestegen, omdat we van Europa digitale leermiddelen als cd-rom’s niet onder het verlaagde BTW-tarief mogen brengen. En recent kwam Eurocommissaris Kroes met het idee dat woningcorporaties een groot deel van hun sociale huurwoningen in de uitverkoop moet doen. Volgens deze EU is alles in eerste en laatste instantie handel, dus ook onderwijsmiddelen en volkshuisvesting. En handelsbelangen gaan in Brussel altijd vóór op het algemeen belang.
Sinds de Nederlandse afwijzing van de Europese grondwet pleit niet allen de SP voor een ‘slanker’ Europa. Wouter Bos brak met het verleden van zijn PvdA door te stellen dat er niet alleen behoefte is aan meer integratie waar problemen grensoverschrijdend zijn, maar minstens zozeer aan minder integratie waar landen het zelf afkunnen. Staatssecretaris van Europese zaken Nicolaï stelde in zijn lezing bij Instituut Clingendael dat “we ons bij het ontwikkelen van een nieuwe benadering moeten laten leiden door de gedachte dat een beter Europa een bescheidener Europa is.” In de Staat van de Europese Unie stelt de regering dat er vraagstukken van beleid zijn “waarbij de vraag legitiem is of zij op Europees niveau moeten worden geregeld.” Dit nieuwe bewustzijn moet uiteraard nog wel worden omgezet in daden.
Als de komende maanden besloten wordt dat Europa zich met minder zaken moet bemoeien, heeft het ook minder geld nodig. De regering zegt zich in te zetten om vanaf 2007 per inwoner minder geld te besteden aan Europa. Maar uit nieuwe cijfers van de Europese Commissie blijkt dat Nederland vorig jaar netto 194 euro per inwoner heeft betaald aan de EU. Hiermee was Nederland net als in voorgaande jaren de grootste betaler, oftewel de Gekkie Henkie van Europa. Maar volgens de regering zal de Nederlandse bijdrage volgend jaar mogelijk stijgen naar 300 euro per inwoner. Dat is natuurlijk volstrekt van de zotte en een belediging voor de 62% van de Nederlanders die in juni ‘nee’ heeft gezegd tegen een Europa dat zijn grenzen niet kent.
Het is de hoogste tijd dat er op Europees niveau wordt vastgelegd met welke beleidsgebieden de EU zich wel en niet mag bemoeien. Nederland moet in Brussel de kont tegen de krib gooien en keihard stellen dat Europese samenwerking zich moet beperken tot grensoverschrijdende kwesties als terrorismebestrijding en milieu. Op dergelijke gebieden moet de Europese Unie slagvaardig kunnen handelen. Maar Nederland moet Brusselse inmenging in zaken als onderwijs, zorg, openbaar vervoer en volkshuisvesting pertinent afwijzen. Deze zaken kunnen beter dicht bij huis worden geregeld. Als de EU meer steun wil hebben van haar inwoners, zal het moeten aantonen dat het haar beperkingen kent. Er kan een nieuwe toekomst aanbreken voor Europa, maar dan moet het roer wel drastisch om.
