Van elke twee euro die wereldwijd omgaat in de handel in wapens gaat er één euro via een financiële constructie door Nederland. De helft van de top honderd grootste wapenproducenten heeft een vestiging in ons land. Het kleine Nederland blijkt een spil te zijn in de internationale wapenhandel. De SP wil dat daar een einde aan komt.
Als het gaat om belastingontwijking speelt Nederland Champions League, als het gaat om sancties speelt het amateurvoetbal.
Van alle militaire uitgaven samen kun je de extreme armoede in de wereld maar liefst vier keer uitbannen.
Nederland staat gemiddeld op de 11e plaats van grootste wapenexporteurs in de wereld van 2016 tot en met 2020.
Zes van de tien grootste wapenproducenten ter wereld hadden in 2016 een financiële constructie in Nederland, en 30 van de top 100 grootste wapenbedrijven heeft een (financiële) holding of vestiging in Nederland. Soms is dat niet meer dan een brievenbus. Deze bedrijven zijn samen goed voor een omzet van 203 miljard dollar, terwijl de top 100 in totaal een omzet heeft van 392,6 miljard dollar.
Wat moet er gebeuren?
Onze standpunten
Ons land levert geen wapens aan landen waar de mensenrechten worden geschonden. De Nederlandse overheid moet zich actief inzetten om de huidige wapenwedloop te stoppen. Dat doen we onder andere door wapenhandel waar Nederlandse bedrijven bij betrokken zijn aan banden te leggen.
Nederland faciliteert wapenbedrijven financieel met gunstige belastingdeals, juridisch met te slappe exportcriteria en het voedt de honger naar wapens door deelname aan de permanente oorlog. Op deze manier komt vrede niet dichterbij. De SP zet zich op alle mogelijk manieren in om met deze weg van escalatie te breken.
Het belastingparadijs Nederland moet ontmanteld worden om wapenbedrijven niet langer te faciliteren in het ontduiken van belasting. Om belastingparadijs Nederland te sluiten maken we een eind aan speciale belastingdeals met wapenbedrijven, de zogenaamde rulings. Daarnaast moeten deze bedrijven worden gecontroleerd op het hebben van een daadwerkelijk bezoekadres met een minimaal aantal medewerkers. Dat is een aanscherping van de zogeheten substance-eis. Wanneer bedrijven dit niet hebben, wordt wat de SP betreft de inschrijving bij de Kamer van Koophandel onwettig verklaard.
De wapenexport moet strikter worden, zodat er niet langer aan de permanente oorlog verdiend kan worden. We hebben een systeem met criteria voor exportvergunningen. Op papier mogen er geen wapens naar instabiele landen waar mensenrechten worden geschonden. Toch gebeurt het regelmatig dat Nederlandse producten gebruikt worden om mensenrechten te schenden. Daarom moet in de criteria worden opgenomen wat de voorgenomen inzet van het wapen is, ook voor EU-landen en NAVO+-landen. Ook moeten vergunningen voortaan per onderdeel gegeven worden en niet per lading. Verder dienen er sancties te komen op het overtreden van het vergunningenstelsel.
De exportvergunningen zijn te ondoorzichtig voor een effectieve democratische controle. Dit moet veel opener. Bij een afgegeven vergunning moet duidelijk zijn om welk product het gaat, naar welk land die gaat en waar het voor gebruikt gaat worden. Zonder deze informatie is het niet mogelijk om te controleren of de deal moreel toelaatbaar is en is er geen democratische legitimiteit.
Wat we doen!
Op onze jaarlijkse Vredesdag presenteerden we een onderzoek naar de rol van Nederland in de wapenhandel. Het kleine Nederland blijkt een spil te zijn in de internationale wapenhandel. Daarnaast deden we een voorstellen die deze rol veel kleiner en transparanter moet maken.
De SP is elke dag binnen én buiten de Tweede Kamer actief. Wij geloven dat politiek niet alleen maar praten moet zijn, maar dat je ook moet doen waar je in gelooft. Een beter Nederland is mogelijk!
