SP, advocaten en rechters: hoe houden we het recht toegankelijk?
De toegang tot het recht is het fundament van onze rechtsstaat. Deze toegang staat echter al enige tijd onder grote druk. Denk bijvoorbeeld aan de jarenlange uitkleding van de gefinancierde rechtsbijstand. Daarom organiseerde SP-Kamerlid Michiel van Nispen vrijdag een bijeenkomst met deskundigen uit de juridische en sociale sector. Want hoe zorgen we ervoor dat mensen weten waar ze naar toe kunnen voor een passende oplossing?
Lees hier een verslag van de bijeenkomst
Nederland kent veel wetten en regels, maar als deze niet worden nageleefd is het lastig om op een betaalbare en laagdrempelige manier geholpen te worden. De rechtspraak is te ver van de samenleving af komen te staan en goede rechtsbijstand is haast onbetaalbaar. Sociaal advocaat Reinier Feiner spreekt uit ervaring: 'Het is essentieel voor het vertrouwen in de rechtsstaat dat burgers hun recht kunnen krijgen. Denk bijvoorbeeld aan de Groningers en hun aardbevingsschade, aan de werknemers bij Defensie die ziek zijn geworden door chroom-6 en aan de lozingen van kankerverwekkende stoffen door het bedrijf Chemours in Dordrecht. De rechtsstaat staat echter onder zware druk, waarbij de toegang tot het recht niet gelijk is voor een ieder en soms zelfs ontbreekt.'
Door het hele land zijn er daarom verschillende initiatieven waardoor mensen op laagdrempelige wijze met een oplossing naar buiten kunnen lopen. Denk aan de buurtrechter in Den Haag, de spreekuurrechter in Noord-Nederland en de ontwikkeling van het herstelrecht. Maar ook gemeenten werken steeds vaker samen met het Juridisch Loket aan de aanpak van multiproblematiek. Spreekuurrechter Ton Lennaerts: 'Ik hoor standaard dat de klassieke rechterlijke procedure te lang duurt, te duur is en er geen zicht is op wat er gebeurt. Waar deze samenleving behoefte aan heeft is een rechtvaardige, maar ook strikte rechter in de buurt met een warm kloppend hart voor de belangen en problemen van normale mensen. Hun huisarts voor juridische conflicten in een Huis van het Recht.' De Belgische vrederechter Lode Vrancken vertelde over zijn goede ervaringen als nabijheidsrechter in zijn toespraak ‘wat kunnen we leren van onze zuiderburen'.
Voor de SP eindigt de strijd voor een goede toegang tot het recht niet met deze expertbijeenkomst. Het is slechts een begin. Van Nispen zal de bijdragen en ideeën van verschillende sprekers bundelen en tijdens de begrotingsbehandeling eind november aanbieden aan de minister voor Rechtsbescherming, Sander Dekker. Ook zal hij met verschillende gemeenten om tafel gaan over de oprichting van een Huis van het Recht: juridische of sociale hulp op een niet al te ingewikkelde manier tegen lage kosten. Dat is hard nodig, want als mensen hun recht niet meer kunnen halen blijft onrecht bestaan.
