Smaling: zet duurzaamheid en werkgelegenheid centraal tijdens Klimaattop
Volgende week vindt in Parijs de Klimaattop plaats. Honderdtachtig landen bespreken maatregelen die de wereldwijde temperatuurstijging moeten temperen, zodat stormen, droogtes en overstromingen niet ons leven gaan beheersen. Om dat te bereiken moet de uitstoot van broeikasgassen, zoals CO2, fors omlaag. De top is een uitgelezen kans om vaart te maken met de omschakeling van een fossiele naar een duurzame maatschappij. Hoe sneller, hoe beter.
Simpel is dat niet, want industrie, verkeer, landbouw, wijzelf in huis: we stoten allemaal CO2 uit. Voor de SP is het cruciaal dat de sfeer in Parijs er niet een zal zijn van ‘wij’ tegen ‘zij’. Dat risico is groot omdat opkomende landen en ontwikkelingslanden vinden dat ze ook recht hebben op het welvaartspeil waar wij ons al een halve eeuw op bevinden. Daarnaast bepleit de SP vooral dat de overstap van fossiel naar duurzaam gepaard gaat met een goed inzicht in de veranderingen in de portemonnee van mensen, de werkgelegenheid en de noodzaak tot nieuwe opleidingen en tot bij- en omscholing. Alleen samen met mensen is zo’n grote, maar noodzakelijke omwenteling, naar een duurzame samenleving mogelijk.
Over klimaatverandering wordt al lang gebakkeleid. Is de temperatuurstijging nou wel of niet toe te schrijven aan de mens, hoe ernstig is het nu precies, kloppen de modellen wel. Op het moment moeten we vaststellen dat er sprake is van een wereldtemperatuur die sneller toeneemt dan normaal. Dit hangt samen met een CO2-concentratie in de atmosfeer die de laatste 50-100 jaar ook flink is gestegen. Meer CO2 in de atmosfeer betekent dat meer warmte wordt vastgehouden op aarde. Als de ijskappen smelten wordt dit nog erger, omdat het zonlicht dan niet wordt teruggekaatst. Bovendien jagen we de voorraden olie, gas en steenkool, tientallen miljoenen jaren geleden gevormd, er in een paar generaties doorheen.
We moeten nu aan de vervuilende, de veroorzakende kant gaan werken. De kolencentrales (grote vervuilers) moeten stapsgewijs dicht. Forenzen moeten binnen afzienbare tijd elektrisch gaan rijden als de eerste generatie (uit de lease) op de markt komt. Woningen en andere gebouwen moeten we op korte termijn isoleren. Via een vergroening van ons belastingstelsel stimuleer je dat de uitstoot bij de grote industrie flink lager wordt. De kernwoorden zijn: minder, efficiënter, duurzamer.
Technologie en mens zullen evenveel aandacht moeten krijgen, want bijvoorbeeld de Drentse Veenkoloniën volplempen met grote windturbines is niet de manier waarop we er mee aan de gang moeten. En tenslotte: het moet met de wortel en de stok: een combinatie van wetgeving en belastingen of investeringen en de ruimte bieden aan burger en bedrijf om zelf de sprong te wagen. De top in Parijs is een uitgelezen kans om eindelijk vaart te maken.
