Weeklog Dennis de Jong: Europese verkiezingen – Deze keer is anders
Het aftellen is begonnen: minder dan 100 dagen tot de Europese verkiezingen op 22 mei, en minder dan een week tot het SP-congres waar onder meer gestemd wordt over het verkiezingsprogramma en de kandidatenlijst. Het Europees Parlement heeft voor de verkiezingen als leus gepresenteerd: ‘Deze keer is anders’. Op zich een inhoudsloze kreet, maar als SP kunnen we er wel wat mee: de verkiezingen gaan over niets meer of minder dan het voortbestaan van onze nationale democratie. Wordt Nederland een provincie van Europa of blijven we zelf aan de knoppen zitten? Vroeger dachten we dat het nooit zover zou kunnen komen. Deze keer is anders: het is erop of eronder!
De gevestigde partijen willen de kiezer doen geloven dat het bij de Europese verkiezingen om twee dingen gaat: je kiest voor een federaal Europa (D66, GroenLinks), of voor een onsje minder (PvdA, CDA, VVD), en via je keuze voor een bepaalde partij bepaal je nu voor het eerst ook wie de voorzitter van de Europese Commissie wordt. Beide stellingen zijn kiezersbedrog.
Eerst de keuze tussen een federaal Europa en het Europa dat het wat kalmer aan moet doen. Tussen de federalisten en de zogeheten middenpartijen zit veel minder licht dan hun presentaties doen vermoeden. Al deze partijen stemmen er namelijk mee in dat de nationale begroting in de toekomst meer door de Europese Commissie wordt bepaald dan door de Tweede Kamer. Geen van allen willen ze, zoals de SP, af van de Europese Commissie als indiener van de eindeloze reeks Europese wetsvoorstellen en geen van allen willen ze, zoals de SP, toe naar meer zeggenschap voor Nederland via herinvoering van het vetorecht op gevoelige terreinen (strafrecht, publieke voorzieningen). Ook willen ze, anders dan de SP, geen opt-out regelingen voor Nederland, waarmee we kunnen besluiten eens niet mee te doen, als we ergens mordicus op tegen zijn. Nee, tussen het onsje minder of meer zit geen verschil: alle gevestigde partijen koersen aan op een federaal Europa.
De stelling dat je ditmaal indirect de Commissievoorzitter kiest, is eveneens een fabeltje. Het blijven gewoon de regeringsleiders die de Commissievoorzitter aanwijzen. Wel moeten ze rekening houden met de uitslag van de verkiezingen, maar het is niet zo dat, als bijvoorbeeld de sociaal-democraten de verkiezingen zouden winnen, hun kandidaat, de huidige, autoritaire voorzitter van het EP, Martin Schulz, automatisch voorzitter van de Commissie wordt. Merkel heeft al laten weten dat ze zich niet gebonden voelt door de kandidaturen die de verschillende Europese politieke partijen ontwikkelen. Kortom, u kiest helemaal niets, behalve de politici die voor Nederland in het EP gaan zitten.
Als SP zijn we duidelijk: we willen graag samenwerken maar geen superstaat. We zijn geen lid geworden van een Europese politieke partij, omdat we daar het nut niet van inzien. We doen niet mee met het spelletje ‘kies de Commissievoorzitter’. Integendeel, wat ons betreft, mag de hele Commissie in haar huidige vorm opgedoekt worden. We willen graag samenwerken met andere landen, maar dan op zo’n manier dat de Tweede Kamer weer de macht krijgt die zij volgens de Nederlandse Grondwet ook zou moeten hebben. Dit keer is anders: kiezen we voor de nationale democratie of voor een federaal Europa? Het is erop of eronder.