De Jong eist einde aan de achterkamertjespolitiek rondom het vrijhandelsverdrag EU-VS

SP-Europarlementariër Dennis de Jong roept vandaag op tot een hoorzitting in het Europees Parlement over het voorgenomen EU vrijhandelsverdrag met de VS. Voor deze hoorzitting moeten uitdrukkelijk ook nationale parlementariërs worden uitgenodigd die vergelijkbare hoorzittingen willen organiseren in de lidstaten. De Jong doet zijn oproep tijdens een protestmars van activisten uit heel Europa die onder de naam Alternative Trade Mandate twee dagen in Brussel zijn. De Jong: ‘Geen burger in Europa heeft door hoe verstrekkend de consequenties van het beoogde akkoord met de VS zijn. Mensen worden bewust onwetend gehouden. Dit is volstrekt ondemocratisch. Tijdens speciale hoorzittingen moeten we de Europese Commissie en de Raad van Ministers zwaar onder druk zetten om in ieder geval de hoofdlijnen van het onderhandelingsmandaat openbaar te maken.’

De kritiek van de SP richt zich onder meer op de beruchte bepalingen over investeringsbescherming. De Jong: ‘Ik begrijp heel goed dat bedrijven die in andere landen investeren, beschermd willen worden tegen onrechtmatige onteigening. Maar dit akkoord slaat helemaal door. Alle overheidsmaatregelen die huidige of zelfs toekomstige investeringen in waarde zouden kunnen laten dalen, zijn aan te vechten via geheime tribunalen. Bedrijven kunnen miljarden claimen, bijvoorbeeld als een lidstaat alleen nog duurzame energie wil toestaan of de tabaksverkoop aan banden wil leggen. Dit verdrag kan dan ook een aardverschuiving betekenen voor de machtsverhouding tussen overheden en bedrijven.’

Nederland speelt op dit moment al een dubieuze rol in het internationaal claimgedrag van bedrijven tegen overheden, maar veel andere Europese lidstaten zitten volgens De Jong niet te wachten op het importeren van een Amerikaanse claimcultuur. De Jong: ‘Dit verdrag gaat bovendien nog een flinke stap verder dan de Nederlandse regels. Er wordt een geheim tribunaal opgericht waar grote bedrijven overheden voor de rechter kunnen dagen, zonder dat maatschappelijke organisaties of journalisten hier ook maar iets over kunnen weten. Zo wordt de nationale democratie maar ook de nationale rechter buiten spel gezet. Ik verwacht dat dit ook voor het Nederlandse parlement een stap te ver zal gaan.’