De Jong: Voorstel voor Europees OM gevaar voor Nederlands strafrechtsysteem

Eurocommissaris Reding heeft vandaag haar plannen gepresenteerd voor de oprichting van een Europees Openbaar Ministerie (OM). SP-Europarlementariër Dennis de Jong: ´Dit voorstel kan gelijk de prullenbak in. Het was van begin af aan duidelijk dat de Commissie haar macht op strafrechtelijk terrein wil uitbreiden ten koste van de nationale soevereiniteit. Geen wonder dat Reding in haar toelichting zelfs het woord ´federaal´ gebruikt. De Commissie maakt echter volstrekt niet duidelijk waarom een Europees OM nodig is. Het gaat hier niet alleen om een nieuw instituut, maar ook om Europese regels voor strafprocesrecht die bij fraude met Europees geld gaan gelden in plaats van het nationale recht. Daarmee is het niet alleen een belediging van onze nationale justitie, maar ook een gevaar voor de eenheid van de nationale rechtsstaat.’

Volgens de Commissie is een Europees OM nodig, omdat lidstaten te weinig doen met onderzoeken van de EU-antifraudedienst OLAF en omdat verder het nationale strafrecht op dit gebied teveel uiteenloopt. De Jong: ‘Beide argumenten zijn ondeugdelijk. We zijn in het Europees Parlement al meer dan een jaar bezig met de rotzooi binnen OLAF. O.a. de zaak tegen voormalig Eurocommissaris Dalli laat zien dat OLAF het niet nauw neemt met de rechtswaarborgen die bij dergelijke onderzoeken in acht genomen moeten worden. Er moet dan ook eerst een uitvoerig extern onderzoek plaatsvinden naar de oorzaak van de geringe follow-up die lidstaten aan OLAF-onderzoeken geven. Het zou mij niet verbazen dat juist de slechte kwaliteit van OLAF hiervoor de belangrijkste reden is. Dat blijkt trouwens ook uit de aankondiging van de Commissie dat er bij OLAF een nieuwe toezichthouder moet komen die de kwaliteit van de onderzoeken moet gaan bewaken. Daarmee geeft de Commissie toe dat ook zij twijfelt aan de kwaliteit van OLAF. Ook het tweede argument klopt niet: we behandelen nu juist een Commissievoorstel dat het nationale strafrecht op het gebied van fraude en misbruik van EU geld zoveel mogelijk harmoniseert. Als dit voorstel wordt aangenomen, vervalt ook het tweede argument van de Commissie.’

Daarnaast wordt niet duidelijk hoe de samenwerking tussen de het Europees OM en de nationale politie zal verlopen. De Jong: 'Het OM is afhankelijk van de politie voor opsporing van strafbare feiten. Deze worden niet door het Europese OM aangestuurd. Hier zit dus een weeffout in het systeem, tenzij de Commissie op termijn een Europese politiedienst of Europese FBI wil oprichten. Eurocommissaris Reading stuurt hier overduidelijk op aan, maar is hier niet open over. Ook dit is weer een voorbeeld van de beruchte Europese salamipolitiek, waarmee stap voor stap de nationale soevereiniteit wordt ontmanteld.’

Betrokken SP'ers