Vijf vragen over Amarantis aan Manja Smits
Het rapport van de commissie die onderzoek deed naar de wantoestanden bij Amarantis is volgens SP-Kamerlid Manja Smits onthutsend. Het rapport beschrijft hoe door wanbestuur en falend toezicht een onderwijsfabriek ten gronde ging. Smits geeft antwoord op vijf vragen over wat er gebeurd is en hoe het nu verder moet.
Wat ging er mis bij scholengroep Amarantis? Amarantis is ontstaan na verschillende fusies. Er kwamen slechte bestuurders die geen verstand hadden van onderwijs noch van geld, maar wel verantwoordelijk waren voor het onderwijs aan maar liefst 30.000 leerlingen. Financieel ging het jarenlang steeds slechter met Amarantis, maar tot begin dit jaar greep niemand in: niet de inspectie, niet de minister. Toen dat wel gebeurde werd de school opgeknipt in kleinere scholen en werden de slechte bestuurders naar huis gestuurd.
Hoe zit het met de kwaliteit van het onderwijs bij Amarantis? De kwaliteit van het onderwijs bij Amarantis is heel lang slecht geweest. Leerlingen klaagden dat ze geen onderwijs kregen, leraren dat ze het nauwelijks les konden geven. Veel mensen klaagden over de schaalgrootte en het bestuur van de school had geen idee wat er in de klassen gebeurde.
Zie je dit soort problemen bij meer scholen? Jazeker. In de jaren 90 is door VVD, PvdA en D66 (paarse kabinetten) besloten dat scholen steeds groter moesten worden. Ze moesten zelfstandiger worden en de managers kregen meer macht. Die managers gingen zich vervolgens bezig houden met zaken die niets met onderwijs te maken hebben: ze gingen auto’s leasen, peperdure gebouwen kopen en beleggen met onderwijsgeld. Dit jaar hebben we ook al grote problemen gezien bij het ROC Leiden, het Zadkine college, maar ook grote scholen in Rotterdam en in Groningen zitten in de problemen. Dit zijn dus geen incidenten maar de gevolgen van fundamenteel verkeerde politieke keuzes.
Wat gaat de minister nu doen om de problemen op te lossen? De minister gaat eerst maandenlang kijken naar de aanbevelingen die de commissie vandaag heeft gedaan. Ze wil een discussie starten met de bestuurders in het onderwijs over hoe zij hun werk beter kunnen doen. Het is dus eigenlijk nogal vaag wat de minister wil.
Wat wil de SP doen om dit soort problemen op te lossen? Wij vinden dat de bestuurders in het onderwijs veel te veel vrijheid hebben zonder goede controle. Daarom moeten er de volgende dingen gebeuren: Allereerst moeten die grote onderwijsfabrieken worden opgeknipt. Een school met 30.000 leerlingen is voor niemand goed. Daarnaast moet de macht van de managers aan banden worden gelegd. Zij moeten er voor hun leerlingen zijn, niet voor zichzelf. Wat ons betreft moeten zij niet meer iedere school als een eigen koninkrijk beschouwen waar ze zich bezig houden met salarisschalen of vastgoedportefeuilles. Dat kan de minister allemaal en dat kan zij beter en goedkoper. Dan kunnen de bestuurders nadenken over hoe ze het onderwijs beter gaan maken. Ook moet de inspectie vaker in de klas gaan kijken en moeten leerlingen en leraren meer zeggenschap krijgen over hoe het in de school gaat. Als we al die dingen doen, gaat de kwaliteit van onderwijs vanzelf omhoog. Het volledige rapport van de commissie is hier te vinden
