Reddingspakket Griekenland is een reddingsboei van beton
In de media was er maar beperkt aandacht voor, maar deze week stond heel Griekenland op zijn kop: een algemene staking legde het land grotendeels lam op hetzelfde moment als dat het Griekse parlement akkoord ging met de zoveelste ronde bezuinigingen. De economie krimpt, de mensen worden met de dag armer, of emigreren naar het buitenland. Juist omdat de situatie zo explosief is, hierbij een kort verslag.
Woedend verlieten de 71 leden van de Griekse oppositiepartij SYRIZA woensdagavond het nationale parlement om zich bij honderdduizend demonstranten op en rond het Syntagmaplein te voegen. Twee dagen lang werd er in heel Griekenland gestaakt tegen het bezuinigingspakket dat de Griekse bevolking nog verder in bittere armoede zou storten. Niet alleen de vakbonden en politiek partijen zijn de straat op gegaan, ook studenten en organisaties voor het Midden- en Kleinbedrijf zijn massaal uitgerukt om hun ongenoegen met de bezuinigingsplannen kenbaar te maken.
Over de nieuwe bezuinigingsvoorstellen van de Trojka, bestaande uit de Europese Centrale Bank (ECB), de Europese Commissie en het IMF, werd uiteindelijk donderdagochtend gestemd. SYRIZA Europarlementariër Nikos Chountis: ‘De stemming was volstrekt ondemocratisch. Het 300 pagina’s tellende voorstel waarin onder meer besloten wordt om tientallen staatsbedrijven voor een veel te laag bedrag te privatiseren, werd anderhalve dag voor de stemming naar het parlement gestuurd. SYRIZA had nog geprobeerd om in een motie de voorstellen te laten bestempelen als in strijd met de grondwet, maar de stemming hierover werd door de parlementsvoorzitter net zo lang getraineerd totdat de regeringspartijen genoeg leden hadden opgetrommeld.’ De grote druk op parlementariërs om in te stemmen met de maatregelen werd de leden van SYRIZA te gortig, waarop ze woensdagavond het parlement verlieten. De regeringspartijen voerden ook de druk op binnen de eigen gelederen. Parlementariërs van de sociaaldemocratische PASOK en van de rechtse Nea Demokratia die het toch waagden tegen de Trojka-voorstellen te stemmen, werden onmiddellijk uit de partij gezet.
Donderdag werden ook de nieuwe Griekse werkloosheidscijfers bekend: 25,4% van de Griekse beroepsbevolking zit nu werkeloos thuis. Het is de 35e achtereenvolgende maand dat de werkeloosheid stijgt. Niet gehinderd door de feiten liet bondskanselier Angela Merkel in het Europees Parlement een dag eerder nog een heel ander verhaal horen. Merkel beweerde dat ‘Griekenland door de bezuinigingen de weg omhoog weer had weten te vinden.’ Het bezoek van de Bondskanselier werd door verschillende linkse Europarlementariërs aangegrepen om te protesteren tegen de bezuinigingsagenda van Merkel. SP-Europarlementariër Dennis de Jong riep zijn collega Europarlementariërs op om naar de Europese bevolking te luisteren en niet het eenzijdige verhaal van Merkel voor zoete koek te slikken. In het bijzonder stelde hij voor dat het EP een conferentie over armoede in Europa organiseert met vakbonden, armoedenetwerken en kerkelijke- en solidariteitsorganisaties.
Dat de situatie vooral uitzichtloos is voor de jongeren kan Ioannis Passalis bevestigen. Hij heeft de afgelopen maanden geprobeerd om met verschillende baantjes een salaris bij elkaar te scharellen. Uiteindelijk heeft hij net als duizenden andere jongeren Griekenland verlaten op zoek naar werk elders. Ioannis: ‘Ik heb alle baantjes aangenomen die ik kon krijgen maar ik kon vaak maar een paar uurtjes per week werk krijgen, niet genoeg om mijn boodschappen van te betalen’. De jeugdwerkloosheid is sinds 2008 in Griekenland geëxplodeerd van 20% naar 58 % nu. Toen het kraakpand waar Ioannis woonde een paar maanden geleden onder verdachte omstandigheden afbrandde, stond hij op straat. Hij is nu in Brussel op zoek naar werk.
Er bestaan geen goede schattingen over het precieze aantal Grieken dat in Brussel en andere Europese steden naar werk zoekt, maar het is duidelijk dat het om steeds meer mensen gaat. Welke gevolgen de exodus heeft, laat zich volgens Panayota Maniou echter duidelijk raden. Maniou werkt voor SYRIZA in het Europees Parlement en heeft ook een Griek-zonder-werk in huis genomen, ondanks het feit dat ze binnenkort zelf een kindje verwacht. Panayota: ‘De situatie nu is erger dan in de jaren ’50. Toen vertrokken Griekse arbeiders naar West-Europa, omdat voor werk in de Belgische mijnen of in Griekse restaurants in Europese steden de lonen aantrekkelijk waren. Het waren arme arbeiders die in het Westen een beter en vrijer leven op konden bouwen. Nu vertrekt de hoogopgeleide jeugd, en daarmee juist de mensen die het land weer op de rails zouden moeten krijgen. Dit is een dubbele crisis: voor Griekenland nu en voor Griekenland in de toekomst.’
Volgens Ioannis Passalis zorgt de uitzichtloze situatie in Griekenland niet alleen voor een uittocht van hoogopgeleide jongeren uit Griekenland. In Griekenland zelf is er sprake van een enorme polarisering. Extreemrechts wint aan aanhang, jongeren die geen baan vinden, geven daar volgens Passalis graag de buitenlanders de schuld van. Passalis: ‘En het trieste is dat dit voor een deel terecht is. Werkgevers geven de voorkeur aan Albanezen of Bulgaren. Die willen best zwart werken, onder het minimumloon, en sluiten zich al helemaal niet aan bij een vakbond. Een vriend van mij die een paar woorden Albanees sprak heeft zich ten einde raad maar voorgedaan als Albanees en kreeg toen in ieder geval een baantje.’
SP-Europarlementariër Dennis de Jong is erg bezorgd over de ontwikkelingen in Griekenland. De Jong: ‘Dit zogenaamde reddingspakket is een reddingsboei van beton. Om de schulden van Griekenland aan de banken terug te betalen moet er tientallen jaren flinke economische groei plaatsvinden. Door alle bezuinigingen krimpt de economie echter alleen maar. De schulden moeten dan ook flink gesaneerd worden, zodat de banken mee gaan betalen aan de crisis. Daarnaast moeten de privatiseringen onmiddellijk worden stopgezet. Door de diepgewortelde corruptie in Griekenland leidt de verkoop van staatsbedrijven tot persoonlijk gewin van enkele super rijken ten koste van de bevolking. In Griekenland moet de bezem gehaald worden door het openbaar bestuur dat nog teveel van vriendjespolitiek aan elkaar hangt. Pas als er sprake is van goed bestuur, kan hulp uit Brussel via de structuurfondsen effectief worden ingezet om de economie weer op gang te brengen.’
Er bestaan geen goede schattingen over het precieze aantal Grieken dat in Brussel en andere Europese steden naar werk zoekt, maar het is duidelijk dat het om steeds meer mensen gaat. Welke gevolgen de exodus heeft, laat zich volgens Panayota Maniou echter duidelijk raden. Maniou werkt voor SYRIZA in het Europees Parlement en heeft ook een Griek-zonder-werk in huis genomen, ondanks het feit dat ze binnenkort zelf een kindje verwacht. Panayota: ‘De situatie nu is erger dan in de jaren ’50. Toen vertrokken Griekse arbeiders naar West-Europa, omdat voor werk in de Belgische mijnen of in Griekse restaurants in Europese steden de lonen aantrekkelijk waren. Het waren arme arbeiders die in het Westen een beter en vrijer leven op konden bouwen. Nu vertrekt de hoogopgeleide jeugd, en daarmee juist de mensen die het land weer op de rails zouden moeten krijgen. Dit is een dubbele crisis: voor Griekenland nu en voor Griekenland in de toekomst.’
Volgens Ioannis Passalis zorgt de uitzichtloze situatie in Griekenland niet alleen voor een uittocht van hoogopgeleide jongeren uit Griekenland. In Griekenland zelf is er sprake van een enorme polarisering. Extreemrechts wint aan aanhang, jongeren die geen baan vinden, geven daar volgens Passalis graag de buitenlanders de schuld van. Passalis: ‘En het trieste is dat dit voor een deel terecht is. Werkgevers geven de voorkeur aan Albanezen of Bulgaren. Die willen best zwart werken, onder het minimumloon, en sluiten zich al helemaal niet aan bij een vakbond. Een vriend van mij die een paar woorden Albanees sprak heeft zich ten einde raad maar voorgedaan als Albanees en kreeg toen in ieder geval een baantje.’
SP-Europarlementariër Dennis de Jong is erg bezorgd over de ontwikkelingen in Griekenland. De Jong: ‘Dit zogenaamde reddingspakket is een reddingsboei van beton. Om de schulden van Griekenland aan de banken terug te betalen moet er tientallen jaren flinke economische groei plaatsvinden. Door alle bezuinigingen krimpt de economie echter alleen maar. De schulden moeten dan ook flink gesaneerd worden, zodat de banken mee gaan betalen aan de crisis. Daarnaast moeten de privatiseringen onmiddellijk worden stopgezet. Door de diepgewortelde corruptie in Griekenland leidt de verkoop van staatsbedrijven tot persoonlijk gewin van enkele super rijken ten koste van de bevolking. In Griekenland moet de bezem gehaald worden door het openbaar bestuur dat nog teveel van vriendjespolitiek aan elkaar hangt. Pas als er sprake is van goed bestuur, kan hulp uit Brussel via de structuurfondsen effectief worden ingezet om de economie weer op gang te brengen.’
