Interview Van Bommel: Een sloopauto als speelgoed in Stiphout
SP’er Harry van Bommel voelde als oud-Helmonder, wel voor de burgermeestersrol in zijn oude woonplaats. Hij solliciteerde toch niet toen bekend werd dat Fons Jacobs opstapt. 'Het komt op een verkeerd moment.'
Door Hans van de Ven
De vader van Harry van Bommel gaf Engels op het Carolus Borromeus, maar knapte op de Helmondse middelbare school af op het lesgeven, na de invoering van de Mammoetwet. Toen ontstonden er klassen met kinderen van verschillend niveau. 'Hij wilde Shakespeare lezen, in de klas begonnen ze over Jimi Hendrix. ‘Welke Jimi?’, antwoordde hij.' Vader stopte en de familie vertrok naar Grave.
Harry van Bommel over zijn zeven Helmondse jaren en het burgemeesterschap. Heeft u overwogen om terug te keren naar uw geboorteplaats, nu als burgemeester? 'Het heeft even door mijn hoofd gespeeld. Jaren geleden vroeg Tiny Kox (nu Eerste Kamerlid voor de SP, red.) of ik ooit burgemeester wilde worden. ‘Alleen als Helmond vrij komt, mag je me bellen’, zei ik. Ik heb niet gesolliciteerd. Het komt op een verkeerd moment. Er breekt een belangrijke fase aan, met regeringsdeelname als wenkend perspectief. En ik ben eren van de meest ervaren Kamerleden.' Van Bommel is straks zelfs het langstzittend van alle Kamerleden. 'Het is zeker niet zo dat onze partij geen burgemeesters wil leveren. We zijn er echt aan toe. En het gaat er ook van komen.' Komt u uit Helmond of Stiphout? 'Ik ben geboren op de Mierloseweg. Ons huis stond naast het Carolus en was van de school. Na twee jaar zijn we verhuisd naar de Wevestraat in Stiphout, waar mijn ouders een huis hadden gekocht. Met vriendjes ging ik met een stok door koeienvlaaien draaien, in het weilandje naast ons. Of salamanders vangen in de beek. Die deden we thuis in de wasteil, waar die beestjes dan altijd dood gingen. Vermoedelijk door de zeepresten die er nog inzaten. Tegenover de St. Trudoschool was een snoepwinkeltje waar ik voor een dubbeltje mocht kopen. Op die school zaten trouwens alleen jongens. Pas toen ik elf was, kwam ik voor het eerst op een gemengde school, in Heino. Dat was revolutionair. We zaten daar niet in rijtjes, maar in groepjes van vier. De tafeltjes tegen elkaar met twee jongens en twee meisjes.' Komt u uit een traditioneel gezin? 'Ja, zoals bij iedereen in die tijd. Mijn drie oudere zussen, allen geboren in Leiden, deden dingen met elkaar. Ik speelde met mijn twee jaar jongere broer. Op mijn verjaardag kwamen alleen maar jongens. Op enig moment had mijn vader een sloopauto geregeld. Die werd in de tuin gezet als speelgoed. Mijn beste vriendje op de lagere school was Mario Graat. Een jaar of zes geleden was ik in Helmond voor het praatcafé Chat. Daar zag ik Mario voor het eerst na al die tijd weer terug. Sindsdien hebben we af en toe contact. Mario werkt op het provinciehuis.' En uw moeder was gewoon thuis? 'Ze was eigenlijk verpleegster, maar trouwen betekende toen nog voor een vrouw ontslag. Ik heb wel gemerkt dat het voor haar een hoge prijs was die ze moest betalen. Ze raakte haar zelfstandigheid kwijt. Als enig teken van verzet ging mijn moeder door de week met de auto naar oma in Vught. Daar werd ze op aangekeken. We hadden een zwarte Volkswagen Kever. Bij gezinsuitjes moest één persoon in de kattenbak. De auto was trouwens cash betaald. Mijn ouders hadden het credo ‘niet lenen, maar sparen’. Pas als ze het geld ervoor hadden, kochten ze iets. Andere wijsheden van mijn moeder waren: ‘Het hoeft niet op, al is het lekker’ en ‘Lieverkoekjes worden niet gebakken’. Ik zeg het nu ook tegen mijn zoon. En dat vind ik helemaal niet erg.' 'Mijn ouders waren echte KVP’ers, maar over politiek werd niet gesproken. Wel over zaken als werkloosheid, de derde wereld en de oorlog in Vietnam.'
Na zeven jaar havo ('Mijn prioriteiten lagen bij bier, brommers en meisjes'), militaire dienst ('Weigeren? Ik was juist zeer gemotiveerd') en de lerarenopleiding ('Nederlands en Engels') ging Van Bommel politicologie studeren. Hij was de eerste SP’er in de Amsterdamse gemeenteraad. In 1998 maakte hij zijn opwachting in de Tweede Kamer. Zijn uw ouders trots op u? 'Ik kom uit een gezin waarin dat niet gezegd wordt. Maar als de bakker tegen mijn moeder zegt dat hij mij op tv zag, dan straalt ze.' Zit ik nu tegenover de volgende minister van Buitenlandse Zaken? 'Laten we eerst de verkiezingen winnen. En de onderhandelingen daarna zullen moeilijk genoeg worden.' Tot slot over die functie waarop u niet heeft gesolliciteerd. Wat voor burgemeester krijgt Helmond met Elly Blanksma? 'Zij is iemand die streng is wanneer het moet en gezellig wanneer het kan. Ik heb tegen haar gezegd dat ik een keer op werkbezoek kom.' Van Bommel rijdt dan zeker even door de Wevestraat. Want dat doet hij steeds als hij weer in Helmond is.
Harry van Bommel • Geboren op 24 juni 1962 in Helmond. • Woonde vanaf 1964 in Stiphout. • Verhuisde in 1969 naar Grave. • Deed Nederlands en Engels op christelijke lerarenopleiding Zwolle. • Studeerde daarna politicologie op de Universiteit van Amsterdam. • Van 1990 tot 1994 lid stadsdeelraad Amsterdam-Oost voor de SP. Van 1994 tot 1998 gemeenteraadslid Amsterdam. • Sinds 19 mei 1998 Tweede Kamerlid. Buitenlandwoordvoerder. • Nummer vier op de kieslijst bij Kamerverkiezingen op 12 september.
Dit interview verscheen in het Eindhovens Dagblad, zaterdag 4 augustus 2012.