‘Te veel betaald voor ABN Amro en Tweede Kamer onvoldoende geïnformeerd’

Uit het vandaag verschenen rapport van de commissie De Wit blijkt volgens SP-Kamerlid Ewout Irrgang dat er veel teveel is betaald voor de overname van ABN Amro in 2008 door de Nederlandse staat. Ook is de Tweede Kamer in het najaar van 2008 bij voortduring te laat en onvolledig geïnformeerd over de steunoperaties voor de banken. Volgens het SP-Kamerlid is het een ‘vernietigend’ rapport voor toenmalige minister Bos (PvdA) van Financiën.

Het vandaag verschenen rapport is het tweede en laatste rapport van de parlementaire enquêtecommissie Financieel Stelsel onder leiding van SP-Kamerlid Jan de Wit. In het tweede rapport worden de crisismaatregelen van de Nederlandse overheid onderzocht tussen september 2008 en januari 2009. De overheid stak toen in korte tijd tientallen miljarden aan belastinggeld in het Nederlandse bankwezen dat in de problemen was geraakt door de financiële crisis die dat jaar in volle hevigheid losbarste.

Commissie De Wit

Het rapport gaat uitgebreid in op de nationalisatie van de Nederlandse delen van Fortis en ABN Amro eind 2008. Opvallend is volgens het SP-Kamerlid dat de commissie De Wit vaststelt dat de verleende toestemming van de Nederlandse overheid voor de overname van ABN Amro door Fortis, RBS en Santander in 2007 niet had moeten worden gegeven. Irrgang: ‘Deze toestemming voor de overname van ABN Amro was een van de hoofdoorzaken voor het debacle in 2008. De SP stond in 2007 alleen in ons verzet tegen die overname. Toenmalig minister Bos heeft altijd volgehouden dat hij niet anders had kunnen besluiten.’ De commissie stelt nu niet alleen vast dat er een ander besluit had kunnen worden genomen maar zelfs had moeten worden genomen. Belangrijk is volgens Irrgang ook dat de betaalde overnameprijs van 16,8 miljard euro in 2008 volgens de commissie De Wit in geen verhouding stond tot de bedrijfseconomische waarde. Irrgang: ‘Bijna 5 miljard aan kapitaaltekort werd door de Nederlandse overheid simpelweg over het hoofd gezien. Er is veel te veel betaald en daar is België mooi mee weggekomen. Al in 2008 direct na de overname heeft de SP in het Kamerdebat de vraag gesteld of er niet teveel betaald werd. Dat blijkt achteraf juist te zijn geweest.’

Overhandiging rapport aan Kamervoorzitter Verbeet

De Tweede Kamer is volgens de commissie De Wit bij voortduring onvolledig en te laat geïnformeerd door de toenmalige minister van Financiën. Irrgang: ‘De hele Tweede Kamer heeft in 2008 begrip getoond voor het feit dat er sprake was van een noodsituatie. Het is wrang om te moeten vaststellen dat toenmalig minister Bos (PvdA) misbruik heeft gemaakt van het begrip in de Kamer door bij herhaling de Kamer onvolledig en te laat informeren. Dat laatste gebeurde ook als dat wel anders had gekund zo stelt de commissie De Wit nu vast. Tegelijkertijd heb ik destijds, gesteund door een meerderheid van de Tweede Kamer, gepleit voor een sterkere controlepositie van de Tweede Kamer door middel van twee aangenomen moties die ik toen samen met Kees Vendrik (GroenLinks) heb ingediend. Die sterkere controlepositie is nooit goed van de grond gekomen omdat de meerderheid van de Kamer zelf niet wilde doorbijten. Het rapport is ook voor de Kamer dus reden om kritisch naar zichzelf te kijken.’

Commissie De Wit

Volgens het SP-Kamerlid is het rapport vernietigend voor de toenmalige minister van Financiën. Het rapport bevat ook nuttige aanbevelingen om de positie van de Kamer voor de toekomst te versterken. Tot slot bevat het rapport een groot aantal nuttige aanbevelingen over de inrichting van het financieel stelsel, zoals de wenselijke scheiding van nuts- en zakenbanken.

Bekijk hier de persconferentie van de Commissie De Wit: