Dagboek Van Bommel in Koerdistan, Dag 4

Haimen Bakir heeft me nog een bezoek aan zijn universiteit beloofd. In alle vroegte rijden we vandaag naar de Cihan universiteit waar hij internationale betrekkingen en diplomatie studeert. Het is een particuliere universiteit en het onderwijs daar wordt beter geacht dan dat aan de staatsuniversiteit. Aan het wagenpark voor de instelling is af te leiden dat het hier om rijkeluiskinderen gaat. Er staan enorm veel jonge SUV’s. Ook van de kleding van de studenten straalt de welvaart af: veel kekke jasjes, make up en jonge dames die zo uit de kapsalon lijken te komen. We treffen de neef van Haimen die Engels studeert en hoopt op een internationale carrière.

Studenten van de Cihan universiteit

In Erbil zijn verschillende universiteiten en velen ervan zijn particulier. Er zijn ook particuliere basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs. Net als in de gezondheidszorg is er een volledig particulier bekostigd stelsel en een publiek bekostigd deel. Ondanks de relatieve welvaart is er tweedeling ontstaan in de Koerdische samenleving. De overheid verdient veel geld aan de olie maar heft nauwelijks belasting bij burgers en bedrijven. Dat is op den lange duur uiterst risicovol. Ik heb Haimen gevraagd me een ‘gated community’ te laten zien. Dat is een ommuurde wijk voor de rijken waar vooral expats wonen. Eén van die wijken is Italian city.

Gated community Italian city

De wijk is ruim opgezet en de villa’s zijn prachtig. Direct na de bouw zijn ze voor relatief weinig geld opgeleverd en enkele jaren zijn ze al in waarde verdubbeld of zelfs verdrievoudigd. Italian city doet me denken aan de ‘gated communities’ die ik in de Verenigde Staten zag. Daar merk je nauwelijks iets van de boze buitenwereld.

Mooie villa’s achter hoge muren

Na dit ochtenduitstapje ga ik een bezoek brengen aan de aan de KDP gelieerde krant Khabat. Hoofdredacteur Nazhad Aziz Surme spreekt tegen dat er een taboe rust op Aids en vrouwenbesnijdenis, zoals ik gisteren hoorde bij het Onafhankelijke Mediacentrum. Hij meent dat het gewoon weinig voorkomt en daarom wordt er weinig over gepubliceerd. In welke mate vrouwenbesnijdenis wordt uitgevoerd, kan ik natuurlijk niet beoordelen. Wel weet ik dat de Nederlandse ontwikkelingsorganisatie HIVOS samenwerkt met een NGO die van het voorkomen van deze vorm van genitale verminking veel werk maakt.

Hoofdredacteur Surme toont trots zijn krant

De hoofdredacteur is trots op zijn producten. Hij maakt niet alleen een dagblad (oplage 10.000, internetlezers 150.000) maar ook een glossy sportweekblad en een maandblad voor kinderen. Verder toont hij zijn vitrinekast met door hem geschreven dichtbunders en proza. Bij het afscheid krijg ik nog een boek dat zijn broer heeft geschreven over de genocide op de Koerden.

Het échte politieke werk wordt vandaag geleverd door parlementsvoorzitter Kamal Kirkuki. Na het uitwisselen van de gebruikelijke beleefdheden vraag ik hem welke oplossing hij voor mogelijk acht in het conflict tussen Koerdistan en de centrale regering in Bagdad. Artikel 140 van de Grondwet schrijft een referendum voor over het betwiste gebied waar oliestad Kirkuk zich bevindt. De parlementsvoorzitter verwacht dat dit vraagstuk spoedig via een referendum wordt opgelost. Met spoedig bedoelt hij binnen twee jaar. Ik zie dat niet zo snel gebeuren. Kirkuk is de angel in het conflict dat de Kurdistan Regional Government heeft met Bagdad. Ook Turkije ligt op de loer omdat Kirkuk in Koerdische handen de KRG wel heel erg sterk zou maken en de aspiraties tot onafhankelijkheid erg zou kunnen voeden. In ons gesprek natuurlijk ook aandacht voor de relatie met Turkije en de recente aanval op burgers. Tenslotte bespreken we de situatie in Syrië. Hij is hier niet optimistisch over. De krijgsmacht van Assad is sterk, hij heeft steun van Rusland en niet te vergeten Iran en Hezbollah.