Dagboek Van Bommel in Koerdistan, Dag 1
Vanaf 12 januari verblijft SP-Kamerlid Harry van Bommel enkele dagen in Koerdistan. Hij zal daar spreken met lokale politici, studenten en anderen over de situatie in de regio.
Sinds mijn laatste bezoek aan het autonome Iraaks Koerdistan, zo’n dertien maanden geleden, is de ontwikkeling van de hoofdstad Erbil in hoog tempo doorgegaan. Er zijn peperdure nieuwe hotels en winkelcentra die doen denken aan luchthavens geopend. Elke reis naar Koerdistan is een nieuwe ontdekkingsreis. Dit keer logeer ik in Erbil International Hotel, het voormalige Sheraton.
Dit keer ben ik te gast bij de Koerdische Democratische Partij (KDP). Een half jaar geleden ontving ik het hoofd van het bureau buitenlandse betrekkingen van de KDP, Hemin Hewrami, in Nederland en bespraken we de situatie in het Midden-Oosten, de Arabische regio en Europa. De KDP regeert in Koerdistan samen met de Patriottische Unie van Koerdistan (PUK) maar er zijn meer partijen die de macht nastreven zoals de relatieve nieuwkomer Goran, in Nederlands ‘verandering’. Voor de traditionele partijen is het wennen dat er nu ook oppositie wordt gevoerd en vorig jaar heeft dat ook geleid tot demonstraties in Sulaymaniyah waarbij er geweld is gebruikt en zelfs doden zijn gevallen. Ook journalisten kunnen niet zomaar alles schrijven zonder lastig te worden gevallen. Tijdens dit bezoek hoop ik daarom ook te kunnen spreken met de Nederlandse Trouw-journaliste Judit Neurink, directeur van het Onafhankelijk Mediacentrum in Koerdistan (IMCK) die sinds 2008 in Sulamaniyah woont. Haar mediacentrum geeft cursussen aan journalisten in deze jonge democratie.
Mijn eerste bezoek aan Iraaks Koerdistan was in 2008 in gezelschap van Fred Teeven, toen nog Kamerlid voor de VVD en Mient Jan Faber. We bezochten toen een conferentie die als doel had de genocide op de Koerden, gepleegd door Saddam Hoessein, internationaal erkend te krijgen. Dat thema heeft me niet meer losgelaten en de betrokkenheid van het Europese Parlement en verschillende EU-lidstaten bij dat vraagstuk juich ik toe. Helaas blijft Nederland in elk opzicht achter. Landen als Duitsland, Turkije, Zweden en Amerika hebben volwaardige consulaten in Koerdistan maar Nederland krijgt slechts een ‘laptopdiplomaat’ in Erbil die vanuit Bagdad op en neer gaat reizen. Het Nederlandse bedrijfsleven is vrijwel afwezig in Koerdistan terwijl er volop ontwikkeld en gebouwd wordt. De nieuwe ‘family mall’ is een illustratie van de materiële vooruitgang van Koerdistan en veel van haar bewoners.
'Waar blijven de Nederlanders?' vragen mijn gastheren me. Ik geef ze het eerlijke antwoord dat Nederland Koerdistan ziet als een ‘gewoon’ deel van Irak maar ik weet dat dit niet zo is. Het is hier naar vergelijking met de rest van Irak veilig en zeer welvarend. De huizenprijs in Erbil is hoger dan in Amsterdam en van de financiële crisis hebben ze hier geen last.
Mijn reis naar Koerdistan ging afgelopen weken als een lopend vuurtje over Facebook en de Koerdisch-Nederlandse student Haimen Bakir berichtte me dat hij graag me me wilde praten. Haimen (27) vluchtte in 1997 naar Nederland maar keerde in 2009 terug naar Erbil. Hij wilde een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van Koerdistan maar is teleurgesteld omdat kansen op werk en succes in hoge mate worden bepaald door de politieke partij waar je lid van bent. Werk heeft hij niet kunnen vinden dus is hij verder gaan studeren aan de Cihaan Universiteit waar hij voor de studie internationale betrekkingen en diplomatie niet minder dan 3000 dollar collegegeld moet betalen. Na zijn studie keert hij daarom terug naar Nederland, het land waar hij zich beter thuis voelt. Niet alleen de Nederlanders missen kansen in Koerdistan, ook de Koerden lopen er kansen mis.
Mijn reis naar Koerdistan ging afgelopen weken als een lopend vuurtje over Facebook en de Koerdisch-Nederlandse student Haimen Bakir berichtte me dat hij graag me me wilde praten. Haimen (27) vluchtte in 1997 naar Nederland maar keerde in 2009 terug naar Erbil. Hij wilde een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van Koerdistan maar is teleurgesteld omdat kansen op werk en succes in hoge mate worden bepaald door de politieke partij waar je lid van bent. Werk heeft hij niet kunnen vinden dus is hij verder gaan studeren aan de Cihaan Universiteit waar hij voor de studie internationale betrekkingen en diplomatie niet minder dan 3000 dollar collegegeld moet betalen. Na zijn studie keert hij daarom terug naar Nederland, het land waar hij zich beter thuis voelt. Niet alleen de Nederlanders missen kansen in Koerdistan, ook de Koerden lopen er kansen mis.
Haimen vindt het heerlijk om weer eens Nederlands te kunnen spreken. Met alle plezier laat hij me het centrum van de stad zien met als hoogtepunt de citadel die wordt gerestaureerd met steun van UNESCO. De eeuwenoude citadel wordt wegens de restauratie nu niet meer bewoond maar zal over enkele jaren fungeren als archeologische trekpleister die toeristen uit heel de wereld zal lokken. Daar ben ik vast van overtuigd.
