SP-senator Kox: Rusland moet kiezen
Rusland staat voor de keuze: luisteren naar de mensen en het kiesstelsel moderniseren, of de protesten negeren maar dan steeds verder wegdrijven van Europese waarden en normen, waaraan het land zichzelf verbonden heeft. Dat zegt SP-senator Tiny Kox naar aanleiding van het massale protest vandaag tegen de misstanden bij de parlementsverkiezingen van 4 december, waarover hij komende maand rapport uitbrengt aan de Raad van Europa in Straatsburg.
Vandaag loopt Rusland massaal te hoop tegen de gang van zaken bij de verkiezingen van de Staatsdoema eerder deze maand. In Moskou vindt de grootste demonstratie van de laatste 20 jaar plaats op de Sacharov-Prospekt, maar ook in veel andere Russische steden trekken betogers de straat op om ‘eerlijke verkiezingen’ te eisen.
De internationale verkiezingswaarnemingsmissie van de Raad van Europa en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa constateerde grote misstanden bij het tellen van de stemmen op 4 december. Verplichte protocols werden massaal overtreden en in een aantal gevallen zaten extra stembiljetten voor de regerende partij in de stembussen. Ondanks alle fraude en eerdere druk op de kiezers door de autoriteiten, verloor de partij van Poetin en Medvedev haar tweederde meerderheid in het parlement. Verenigd Rusland belandde onder de 50%, wat door iedereen als een nederlaag wordt beschouwd. Namens de waarnemingsmissie stelde Kox daags na de verkiezingen vast dat Rusland technisch in staat is om fatsoenlijke verkiezingen te organiseren maar dat dat nooit lukt zolang er geen onafhankelijke Kiesraad is, die toezicht op de gang van zaken houdt: ‘Zonder onpartijdige scheidsrechter valt het spel dat we democratie noemen, niet eerlijk te spelen.’ Andere noodzakelijke veranderingen zijn eenvoudiger regels voor nieuwe partijen en een eerlijker optreden van de media.
Onder druk van alle protesten heeft aftredend president Medvedev tijdens zijn toespraak tot het Russische parlement deze week een verregaande politieke hervorming beloofd. Hij heeft wetsvoorstellen voorgelegd die het makkelijker maken voor nieuwe partijen om deel te nemen aan verkiezingen en die het toezicht op de verkiezingen ingrijpend verbeteren. Ook komt er een onafhankelijke tv-zender. Eerder zegde premier Poetin toe dat er voortaan in alle stembureaus webcams komen zodat iedereen kan zien wat er gebeurt. Enkele uren voor aanvang van de demonstraties van vandaag kondigde de presidentiële Mensenrechtenraad aan dat de voorzitter van de Kiesraad, Churov, dient te vertrekken vanwege alles dat er mis gegaan is op 4 december onder zijn verantwoordelijkheid.
In januari buigt de parlementaire assemblee van de Raad van Europa (waarvan ook het Russische parlement lid is) zich over de conclusies en aanbevelingen van Kox. Ter voorbereiding van de behandeling gaat de SP-senator half januari nogmaals naar Moskou om daar de stand van zaken op te nemen.