Kamer steunt SP: zorg voor onafhankelijke wetenschap
Universiteiten moeten ervoor zorgen dat wetenschappelijk onderzoek onafhankelijk en transparant is. Dat voorstel van SP Kamerlid Jasper van Dijk werd vandaag in de Tweede Kamer aangenomen. ‘De groeiende vermarkting van het onderzoek is een foute ontwikkeling. Met mijn motie wordt de invloed van het bedrijfsleven op onderzoek een halt toegeroepen.’
Door het teruglopende budget van universiteiten worden onderzoekers steeds vaker gedwongen om onderzoek te doen in opdracht van bedrijven en andere organisaties, zoals overheden. Deze opdrachtgevers hebben echter belang bij positieve uitkomsten. Onderzoekers worden onder druk gezet om onwelgevallige resultaten achter te houden. Bekend voorbeeld is het onderzoek in opdracht van de zuivelindustrie, waaruit zou blijken dat melk goed is tegen hart- en vaatziekten. Achteraf bleek dat de resultaten te mooi waren voorgesteld.
De motie van Van Dijk regelt dat universiteiten de ‘Verklaring van onafhankelijke wetenschap’ van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen (KNAW) moeten hanteren. In deze Verklaring staan regels omtrent onafhankelijkheid en transparantie van onderzoek. Zo wordt bijvoorbeeld gewaarborgd dat de onderzoeker altijd het laatste woord heeft over de publicatie van zijn resultaten.
Censuur De Tweede Kamer nam ook een motie van Van Dijk aan die ervoor zorgt dat universiteitsbestuurders geen censuur mogen plegen op publicaties van universiteitsbladen. Van Dijk: 'Uit angst voor imagoschade, worden universiteitskranten onder druk gezet om te zwijgen over bepaalde onderwerpen. Meest recent is het voorbeeld van het Nijmeegse universiteitsblad dat niets mocht schrijven over de commotie rond onderzoeker Roos Vonk. Dit soort censuur hoort niet thuis op een universiteit, waar juist sprake moet zijn van een open dialoog.'
Van Dijk is blij met de steun voor zijn motie. Hij gaat ervan uit dat staatssecretaris Zijlstra de boodschap luid en duidelijk overbrengt aan bestuurders. Het is ronduit belachelijk dat bestuurders universitaire media de mond willen snoeren.
