Weeklog Dennis de Jong: krijgen gemeentes minder last van Brusselse bemoeizucht?

In de week dat ook het Europees Parlement instemde met de wetten over Europees economisch bestuur zou je het nauwelijks verwachten, maar afgelopen vrijdag bevestigden Commissie ambtenaren het toch echt: zij willen zich minder gaan bemoeien met wat gemeentes en provincies allemaal doen. Het gaat dan vooral om de verplichte aanbestedingen en de beschuldigingen over onterechte staatssteun. Morgen ga ik deze beloftes gelijk testen: gaat de Commissie akkoord met een ophoging van de inkomensgrens voor sociale woningen zodat ook mensen die tussen de €33.000 en €43.000 per jaar verdienen, in aanmerking kunnen komen voor een sociale huurwoning?

Al vaker heb ik positieve berichten de ether in geslingerd over de interne markt, terwijl we daar in het verleden juist veel kritiek op hadden. Probleem was namelijk dat de regels van de interne markt zo werden uitgelegd dat gemeentes en provincies voor overheidsopdrachten gedwongen werden de markt op te gaan via ingewikkelde aanbestedingsprocedures. In de verkiezingscampagne in 2009 noemden we het voorbeeld van Amsterdam: toen die gemeente een rijwielstalling en –werkplaats wilde laten runnen door ex-gedetineerden, stuitte dit aanvankelijk op weerstand bij de Europese Commissie. Die vond dat in strijd met het beginsel van ongebreidelde concurrentie, want commerciële bedrijven zouden zo geen kans krijgen om de opdracht in de wacht te slepen.

Het is dit soort micro-management waar gemeentes en provincies veel last van hebben gehad, maar dat lijkt nu te gaan veranderen. Tijdens een seminar in Brussel waar ik op uitnodiging van de Commissie afgelopen vrijdag sprak, bleek dat het de Commissie menens is om een einde te maken aan dit soort bemoeizucht. Natuurlijk moeten we erop blijven toezien dat ook lokale overheden geen vriendjespolitiek bedrijven: corruptie moeten we uitbannen. Dat is echter heel wat anders dan gemeentes voor de voeten lopen die bij het geven van een opdracht sociale of milieudoelstellingen belangrijker vinden dan de (laagste) prijs. Daarvoor komt nu ruimte.

Ondertussen hebben woningcorporaties en gemeentes veel last van een afspraak die de (vorige) Nederlandse regering met de Commissie heeft gemaakt over sociale woningen: woningcorporaties mogen volgens die afspraak alleen sociale woningen verhuren aan mensen die minder verdienen dan €33.000 per jaar. Ook dit weer om zoveel mogelijk concurrentie mogelijk te maken. Terwijl iedereen weet dat je, zeker als starter, onmogelijk een huis kunt kopen als je niet tenminste zo’n €43.000 per jaar verdient. Sadet Karabulut heeft met steun van de gehele Tweede Kamer minister Donner gevraagd te heronderhandelen over deze inkomensgrens. Hij weigert dat en daarom ga ik morgen maar eens praten met een paar Commissie ambtenaren. Als de Commissie werkelijk minder bemoeizuchtig wil zijn, moeten we dit toch zo kunnen regelen?