'Weigerachtige Teeven geeft slachtoffers geen beter spreekrecht'
Staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie ziet niets in een proef met een nieuwe opzet voor het spreekrecht voor slachtoffers en nabestaanden in een strafproces. Dat heeft Teeven laten weten in antwoorden op schriftelijke vragen van SP Kamerlid Rik Janssen. 'Het is een gemiste kans voor Teeven om de positie van slachtoffers en nabestaanden daadwerkelijk te verbeteren. Hij laat hiermee de slachtoffers en nabestaanden in de kou staan.’
Slachtofferorganisaties zoals Aandacht Doet Spreken en Burgercomité tegen Onrecht vragen al lang om verbeteringen van het spreekrecht. Janssen: ‘Zij hebben mijn voorstel voor een dubbele zitting dan ook van harte omarmd. Nu laat de staatssecretaris weten dat er geen voornemen is bij de rechtbank voor zo’n proef. Ik ben werkelijk verbijsterd. De rechtbank Amsterdam dacht hier namelijk al veel langer over na en wilde er mee aan de slag.'
Nu is het spreekrecht nog onderdeel van dezelfde strafzitting waarbij tegelijkertijd moet worden beslist over schuld of onschuld van een verdachte. Daarmee worden emoties en feiten gemengd terwijl natuurlijk eerst de feitelijke vraag moet worden beantwoord of een verdachte “het heeft gedaan”. Is er voldoende wettig en overtuigend bewijs om iemand schuldig te verklaren?
Janssen wil in zijn proef het strafproces in twee delen knippen. De eerste zitting wordt gebruikt om de zaak feitelijk te behandelen en moet leiden tot een schuldig of onschuldig op basis van het verzamelde bewijs. Is de verdachte onschuldig dan is de zaak ten einde. Wordt de verdachte schuldig verklaard dan zullen in een tweede zitting de strafeis en mogelijke schadevergoeding aan de orde komen. Die tweede zitting kan dan beginnen met het spreekrecht voor slachtoffers en nabestaanden. De Officier van Justitie kan dan bij zijn strafeis beter dan nu het geval is rekening houden met de verklaringen van slachtoffers en nabestaanden. Daarnaast kunnen ook vorderingen voor schadevergoeding in de tweede zitting grondiger aan de orde komen. Dit betekent dat slachtoffers en nabestaanden minder vaak nog een aparte rechtszaak hoeven te beginnen om schadevergoeding te krijgen. Janssen: 'De staatssecretaris vindt dat aparte strafmaatzittingen met het verbeterde spreekrecht de positie van slachtoffers niet zal versterken. Daar denken de slachtoffers en nabestaanden toch zelf heel anders over.'
