Vroeg of laat: Marktwerking in het ziekenhuis

Voormalig PvdA-minister Bos is als bewindspersoon in het laatste kabinet Balkenende verantwoordelijk geweest voor de uitvoering van marktwerking aan het ziekenhuisbed en concurrentie tussen ziekenhuizen. Het zogenaamde productdenken zou ook in de ziekenhuizen tot grote besparingen leiden.

De SP verzette zich toen al tegen de idee dat een patiënt een bron van winst is en zo behandeld dient te worden.

Toenmalig SP-Kamerlid Agnes Kant op 17 januari 2007:

'Wij hebben kritiek op de marktwerking, ook omdat die de zorg duurder maakt. De Zorgautoriteit heeft een onderzoek gedaan naar het experiment met vrije prijzen in de ziekenhuizen. Het blijkt dat de kwaliteit niet toeneemt, maar dat de zorg wel duurder wordt. Desalniettemin wil de minister de vrije prijsvorming in het ziekenhuis verder doorvoeren. Is het niet beter om met het oog op die vrije prijsvorming eerst te kijken waarom de zorg duurder wordt, alvorens te besluiten om ermee verder te gaan?’

De SP waarschuwt al vele jaren voor de ongewenste gevolgen van het zogenaamd productdenken in de zorg. Onder de kabinetten Balkenende steeg – met steun van de PvdA vanaf 2007 – het percentage van de toegestane marktwerking in de ziekenhuizen tot 33%.

Op 16 maart bekent Bos schuld. In een groot interview in het NRC Handelsblad geeft hij – ondertussen als adviseur in de medische sector – toe dat marktwerking niet de zegeningen brengt, waarop hij had gehoopt.

'Een van de argumenten voor meer marktwerking was nu juist dat het besparend zou werken, dat het de overheidsfinanciën op lange termijn zou versterken. Maar gaandeweg, door het voortschrijdend inzicht van het CPB, verdween dat voordeel, Nu weten we dat meer marktwerking de prijs kan drukken, maar het aantal verrichtingen door artsen waarschijnlijk omhoog jaagt. Dus zie je de totale zorgkosten omhooggaan.'

Bos verschuilt zich nu achter voortschrijdend inzicht bij het CPB. Waar zij eerst voorgerekend hadden dat deze maatregel miljarden zou opleveren, zouden deze winsten nu als sneeuw voor de zon verdwenen zijn. Waar hij gemakshalve overheen stapt, is dat de SP toen al vaststelde dat de begrote winsten er nooit zouden komen.

Minister Schippers (VVD) wil nu door naar maar liefst 70% vrije prijsvorming. Als dit werkelijkheid wordt, betaalt de patiënt in het ziekenhuis straks een dure rekening, en zal de kwaliteit verder dalen.