Remi Poppe over brand Moerdijk: 'De veiligheidseisen moeten strenger'

Milieuactivist en oud-Kamerlid voor de SP, Remi Poppe, strijdt al decennia voor strengere veiligheidsvoorschriften bij de opslag en het transport van chemicaliën. De brand die vanaf woensdagmiddag woedde bij Chemie-Pack in Moerdijk sterkt Poppe in het gevoel dat de geldende voorschriften nog altijd niet afdoende zijn. 'Als het volledige bedrijf afbrandt als ergens een fik ontstaat dan weet je dat het veiligheidsregime niet deugt,' zegt Poppe in een vraaggesprek.

Wat ging er mis in Moerdijk? 
'Hoe de brand ontstaan is, kan ik natuurlijk niet zeggen. Het is aan de Onderzoeksraad voor Veiligheid van Pieter van Vollenhoven om dat uit te zoeken. Wat ik wel heb gezien is dat het bedrijf na het ontstaan van de brand razendsnel is afgebrand. Dat hoeft niet zo te zijn. Er zijn voorzieningen denkbaar om tijdig een brand op te sporen en te blussen. Die voorzieningen waren er blijkbaar niet of waren niet op orde, anders was de brand niet zo groot geworden. Het veiligheidsregime bij Chemie-Pack was niet op orde.'

Volgens de autoriteiten voldeed het bedrijf aan alle vergunningen, hoe kan dat?
'Als dat zo is, dan deugen de regels niet waarop die vergunning gebaseerd is. Zet die giftige rookpluim nu eens naast het beeld van de burgemeester die zegt dat de vergunningen netjes op orde zijn. Dat denk je toch: die man is niet in orde?'

Hebben de autoriteiten goed gereageerd op de brand?
'Ja, zeker wel. Met name de brandweer en andere hulpverleners hebben goed werk geleverd. Bedenk wel, die brandweermannen worden op een fik afgestuurd waarvan ze geen idee hebben wat er precies brandt. Ze hebben goed gehandeld, ook door niet blind aan het blussen te slaan. Sommige chemicaliën vormen zuurstof als ze in contact komen met water. Wie een lading water gooit op zulke stoffen verergert juist de brand. Soms is uit laten branden de beste oplossing. 'Hoe heter hoe beter,' zeg ik dan. Met een hogere temperatuur verbranden meer chemicaliën en worden gezondheidsrisico's kleiner.'

Zijn de gevaren voor de volksgezondheid onderschat?
'Als het verbranden van chemicaliën veilig zou zijn voor mens en milieu dan zou dat een doorbraak zijn voor de afvalverwerking. Dan kan de aparte inzameling gestopt worden en de fik erin worden gezet. Natuurlijk is een giftige brand, zoals die in Moerdijk, schadelijk voor de volksgezondheid. In welke mate kan ik niet zeggen, maar ik heb me geërgerd aan de sussende woorden na het uitbreken van de brand. Het schept geen vertrouwen omdat het niet te rijmen is met de gifwolken die je de lucht in ziet gaan.'

Na een vergelijkbare brand in 1996 stelde je als Kamerlid een reeks aan scherpere veiligheidseisen voor. Wat is daarvan terecht gekomen?
'Ik heb destijds een hoop stampij gemaakt. De regels voor opslag en transport van chemicaliën deugden niet. Nadien zijn sommige regels aangescherpt, maar onvoldoende. Ik stelde bijvoorbeeld voor om verschillende chemische stofsoorten strenger te scheiden en om de opgeslagen hoeveelheden kleiner te maken. Een brand bij een chemische fabriek moet snel geïsoleerd worden, compartimentering heet dat. Anders fikt de hele zaak af.'

'Mijn voorstellen van toen zijn niet ingewilligd. Ze kosten natuurlijk ook veel geld en dan gaan economische belangen een rol spelen. Maar toch, dat een brand direct het hele bedrijf in de as legt en uitgroeit tot een enorme ramp voor de omgeving hangt daar wel mee samen. Ik ben er niet op uit om mijn gelijk te halen, maar er zijn tientallen bedrijven in Nederland waar dit kan gebeuren. De veiligheidseisen moeten strenger en de deskundigheid bij medewerkers moet omhoog.'