Sharon Gesthuizen in Nigeria: Dag 2, Shell

SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen is van 18 tot 23 december in Nigeria om te onderzoeken welke gevolgen de oliewinning in de Niger delta op de bevolking heeft. Ze ontmoet betrokkenen van alle verschillende partijen en bezoekt daarbij de belangrijkste plaatsen. Iedere dag verschijnt een kort verslag van haar bezoek op deze site. Vandaag dag twee: Shell

Zondagochtend heb ik gesproken met Mutiu Sunmonu, Managing Director en landelijk bestuurder van Shell Nigeria. Zijn eerste reactie op mijn vragen over de houding van Shell en de problemen in de Niger delta was dat de bevolking in Nigeria zelf verantwoordelijkheid moet nemen voor haar situatie. Dat klinkt heel mooi maar is makkelijker gezegd dan gedaan wanneer je geen inkomen hebt, geen huis, geen land en bovendien nauwelijks rechten. Tot op het hoogste niveau worden hier mensen omgekocht. Er is geen rechtszekerheid en mede daardoor geen bestaanszekerheid voor de bevolking.

De vraag die ieder bedrijf dat hier werkt zich moet stellen is: ga ik mee in dat systeem of verzet ik me ertegen? Eraan meewerken betekent in feite dat je het systeem versterkt, de vicieuze cirkel bevestigt, de kuil dieper maakt. En het spel van verdeel en heers is daarbij de ergste tactiek. Geef de ene man in een dorp een fortuin zodat hij je belangen verdedigt - zet de ander daarmee buitenspel. En de tweedracht is gezaaid. Zo'n dorp houdt zich dan voortaan bezig met interne twisten, niet meer met samen strijden voor het algemeen belang.

In de middag vlogen we naar Benin en zijn daar direct doorgereden, diep de jungle in, naar de Oben community. Daar worden, sinds dertig jaar, vanuit drie pijpleiding enorme hoeveelheden gas afgefakkeld (flaring). Aardgas komt vaak vrij bij de winning van olie. Waar we in Nederland zuinig zijn met dat gas en eraan verdienen, is het voor oliemaatschappijen in Nigeria goedkoper om het af te fakkelen. De vlammen aan het einde van de pijpen waren monsterlijk, de hitte was ondragelijk, zelfs van een grote afstand.

Iedereen die zoiets ziet is verbijsterd - hoe kan zoiets bestaan? Dertig jaar lang, dag in dag uit. Uitstoot van CO2, giftige dampen die kanker, astma en andere aandoeningen veroorzaken, zure regen. Sinds 1994 is het verboden om af te fakkelen. Ieder jaar beloven oliemaatschappijen dat ze ermee zullen stoppen om vervolgens naar de Nigeriaanse overheid als de grootste verantwoordelijke te wijzen. Er verandert intussen niets.

Meedoen aan de corruptie is gemakkelijker; doorgaan met vervuilen is goedkoper. Maar Mutiu heeft gelijk: iedere Nigeriaan moet stoppen met vragen en wachten en moet zijn verantwoordelijkheid nemen. Laat hij daar zelf mee beginnen en zo het goede voorbeeld geven.