Raad van Europa onthult orgaanroof in Kosovo

In de nadagen van de oorlog in Kosovo zijn in geheime gevangenissen van het Kosovo Bevrijdingsleger organen weggehaald van gevangenen, voor transplantatiedoeleinden. Daarna zijn de slachtoffers vermoord. Een van de leiders van het Kosovo Bevrijdingsleger is inmiddels minister-president van Kosovo. Dat constateert de Raad van Europa na twee jaar diepgaand onderzoek.

Om het onderzoek was gevraagd door de vijf politieke fracties in de parlementaire assemblee van de Raad van Europa en de leiders van de Russische en Servische delegaties. Aanleiding waren beweringen over de Kosovaarse orgaanhandel van de voormalige hoofdaanklager bij het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag, Carla del Ponte. Zij was niet in staat het bewijs rond te krijgen voordat ze terugtrad als hoofdaanklager. Dat lijkt Dick Marty, rapporteur van de Raad van Europa, nu wel gelukt. Marty is voormalig officier van justitie in Zwitserland. Carla del Ponte prijst Marty's onderzoek en deelt zijn conclusies.

SP-senator Tiny Kox ondertekende de onderzoeksoproep als fractievoorzitter van Verenigd Europees Links in de assemblee. Hij is geschokt door de voorlopige conclusies: 'Het lijkt vast te staan dat er tijdens en na de oorlog nauwe banden hebben bestaan tussen criminele bendes en politieke kringen in Kosovo. In oorlogen gebeuren altijd vreselijke zaken maar organen stelen van gevangen genomen mensen voor transplantatiedoeleinden is wel bijzondere gruwelijk. Minstens net zo erg is het dat internationale organisaties en staten kennelijk op de hoogte waren van de nauwe samenwerking tussen criminelen en politici in Kosovo, zonder dat er iets aan werd gedaan. Het steunen van het Kosovo Bevrijdingsleger in diens strijd tegen het Servische leger werd belangrijker geacht dan de bescherming van elementaire internationale principes. Die zijn opgeofferd – en daarmee de levens en waardigheid van de betrokken gevangenen.'

In januari bespreekt de parlementaire assemblee het schokkende onderzoeksrapport. Er zal ook worden gestemd over een resolutie die oproept tot diepgaand internationaal onderzoek en volledige medewerking van alle betrokkenen. Kox: 'Nu moet de onderste steen boven komen. Ook in Nederland. Ondanks verzet van de SP was Nederland een van de landen die het Kosovo-bevrijdingsleger steunde, ook door deelname aan de illegale NAVO-bombardementen op Servië. Ook is Nederland een van de landen die de door Kosovo uitgeroepen onafhankelijkheid erkend heeft. De Nederlandse regering zal moeten nagaan wat er hier bekend was van deze gruwelijkheden en waarom er nooit iets ondernomen is. En alle landen die Kosovo erkend hebben, zullen zich moeten afvragen hoe te handelen met een regering die geleid wordt door een oorlogsmisdadiger, als de feiten van het onderzoek overeind blijven.'

Kox heeft zijn collega's in de assemblee dringend opgeroepen rapporteur Marty te steunen, ook tegen de zware internationale druk die er momenteel op hem en de Raad van Europa wordt uitgeoefend door regeringen van westerse landen. Positief is dat de juridische commissie van de Raad van Europa zijn rapport zojuist unaniem heeft goedgekeurd.