Toespraak Emile Roemer op 1 mei: 'Eerlijk delen en afrekenen met armoede'
In Den Helder heeft SP-voorman Emile Roemer in zijn 1 mei-toespraak gepleit voor eerlijk delen, afrekenen met armoede, AOW met 65 en de terugkeer van de Nederlandse soldaten uit de oorlog in Afghanistan.
"Met - fair trade - en - tax justice - kan de ongelijke verdeling van de welvaart in de wereld worden aangepakt. Dat is voor iedereen beter," zei de nieuwe lijsttrekker van de SP. "Nu sterven in het arme deel van de wereld evenveel mensen aan een tekort aan eten als in het rijke deel aan te veel en te vet eten," aldus Roemer.
Ook in eigen land is de welvaart ongelijk verdeeld. De SP-voorman prees de moed van actievoerende schoonmakers en vuilnisophalers en roept op tot meer respect voor de mensen die Nederland schoonmaken. Hij waarschuwde tegen de opkomst en groei van een klasse van werkende armen, mensen die van één baan niet kunnen rondkomen. Roemer sprak schande van het falende armoedebeleid van de regering en de plannen van veel partijen om de studiebeurs te schrappen. Daardoor dreigt 'mogen leren' weer iets van welgestelden te worden, zei Roemer in Den Helder.
Roemer wil behoud van de basisbeurs en ophoging van het sociaal minimum. "Dat kan als mensen met een topinkomen ook een toptarief van 65 procent gaan betalen, bezitters van veel vermogen vermogensbelasting en grote bedrijven meer winstbelasting." Roemer wil dat de hypotheekrenteaftrek weer gebruikt gaat worden waarvoor hij bedoeld is: gewone mensen de kans geven een huis te kopen, met een hypotheek tot 350.000 euro.
Ook de AOW kan op 65 blijven, betoogde Roemer, mits we ervoor zorgen dat de mensen onder de 65 die nu geen baan hebben weer aan het werk komen. Hij noemde het onzinnig dat mensen onder 65 een baan wordt onthouden en mensen boven 65 straks twee jaar AOW wordt afgenomen. Een mei 2010 is door de SP uitgeroepen tot 'Dag van de Arbeid en de AOW'. In tientallen plaatsen werd in dat kader actie gevoerd, op plekken die herinneren aan beroemde voorlieden van de arbeidersbeweging.
De SP-voorman stond nadrukkelijk stil bij de Nederlandse betrokkenheid bij de oorlog in Afghanistan. Hij sprak zijn teleurstelling uit over PvdA-lijsttrekker Job Cohen. Die kondigt morgenavond in het tv-programma 'Oog in oog' aan dat hij nu toch voor een nieuwe missie naar Afghanistan is, iets waar zijn eigen Kamerfractie en de SP tegen stemden. Emile Roemer: "Weer draait de PvdA. Het lijkt alsof het die partij in de genen zit. Ook jij, Job, flikt het dus. Draaien waar je een rechte rug zou moeten tonen. Je partij heeft het beloofd aan de mensen: - liet er het kabinet op vallen - onze soldaten moesten weg uit Afghanistan. En nu stuur je weer nieuwe soldaten naar ginder toe. Zo, beste Job Cohen, ga je niet om met kiezers. Zo, beste Job Cohen, ga je vooral niet om met militairen.'
De gehele toespraak van Emile Roemer
Vandaag is het een mei. De Dag van de Arbeid. Op zo'n dag kijk je naar je handen. Je beseft dat alle rijkdom op de wereld uiteindelijk door arbeid wordt gemaakt. Arbeid is de ultieme bron van alle welvaart. Daarom wilden onze vroege verwanten in de 19de eeuw dat markeren met een jaarlijkse feestdag: de Dag van de Arbeid.
Wereldwijd produceren allerhande arbeiders een kolossale rijkdom. Maar de vrucht van al die arbeid wordt, meer dan 100 jaar na de eerste Dag van de Arbeid, nog altijd volstrekt oneerlijk verdeeld. Terwijl aan de andere kant van de wereld mensen van honger omkomen, sterft in het rijke westen een vergelijkbaar aantal mensen aan de gevolgen van te veel en te vet eten. De andere kant van de wereld,dat lijkt ver weg maar in enkele uren vliegen ben je er. Omgekeerd geldt dat ook. Het is niet vreemd dat veel mensen hun armoe daar willen ontvluchten en deel willen nemen aan de rijkdom hier. Maar een oplossing is dat natuurlijk niet. Wij willen dat arme landen de kans krijgen zich te ontwikkelen. Wij willen dat ze een eerlijk deel van wat ze voortbrengen, zelf mogen houden. Dat eist dat er een eerlijker systeem komt van handel – fair trade – en van belasting heffen - tax justice, heet dat in mondiale termen. Nu verhinderen machtige multinationals zo'n belastingheffing. Nederland speelt een grote rol in de ontwijkingsroutes van het multinationale kapitaal. In Amsterdam zijn duizenden postbusbedrijven die het mogelijk maken om belastingheffing elders te ontwijken. Dat is een schande. Daar moet een einde aan komen. Wij zijn voor internationale solidariteit – ook als het om handel en belasting betalen gaat.
Wereldwijd is de welvaart oneerlijk verdeeld. Maar ook binnen Nederland is dat het geval. Denk eens aan de dappere strijd van de schoonmakers. En nu van de vuilnisophalers. De schoonmakers streden voor een paar dubbeltjes erbij per uur. De bazen wilden niet. Maar de schoonmakers wonnen. Ik feliciteer ze van harte. Nu zijn de vuilnisophalers in actie. Zij houden Nederland schoon maar worden smerig behandeld door hun bazen. Dat zijn vaak bedrijven die vroeger van de overheid waren maar nu zoals dat heet op afstand staan. Mooie boel. Ik wens de vuilnisophalers het succes dat de schoonmakers al wisten te bereiken. Ze verdienen fatsoenlijk loon, fatsoenlijk werk en meer respect. Dat is iets om bij stil te staan op de Dag van de Arbeid.
Waar we op deze eerste mei 2010 ook bij stil moeten staan, is de uitdrukking: na gedane arbeid is het goed rusten. Daarom heeft de arbeidersbeweging in de loop der tijden de achturige werkdag kunnen afdwingen. Maar nu zien we dat er een groeiende groep werkende armen ontstaat, ook in Nederland. Mensen die met één baan de kost niet kunnen verdienen en er dus nog een baan bij moeten nemen. Doorgaans allemaal zwaar en onderbetaald werk. En van het recht op rust komt zo niks meer terecht. Dat is een schande. Dat is iets om vandaag op de Dag van de Arbeid te zeggen.
Tegen minister Donner van sociale zaken zeg ik: waarom hebt u niks gedaan tegen de armoede in Nederland? En vooral niet tegen het feit dat meer dan 300.000 kinderen in ons land in armoede opgroeien? Ik vind het een schande. En ik vind het ook een schande dat veel partijen de studiebeurs willen afschaffen. Ik wil niet dat mogen leren weer iets voor de welgestelden wordt. Volgens mij is de SP de enige partij die voorstelt om de komende jaren het sociaal minimum te verhogen en de basisbeurs te behouden. Dat is een kwestie van kiezen. Wij laten degenen die meer verdienen dan de minister-president voortaan een toptarief van 65 procent betalen. Wij laten mensen met grote vermogens weer gewoon vermogensbelasting betalen. Wij laten de grote bedrijven weer wat meer winstbelasting betalen. Wij gaan de hypotheekrenteaftrek weer gebruiken waar ie voor bedoeld was: gewone mensen de kans geven om een huis te kopen, met een hypotheek tot 350.000 euro. Als we die maatregelen nemen, kunnen we een stuk eerlijker delen. En mensen die nu arm zijn, er wat bij geven. Dat noem ik solidariteit. En het is goed om daar op de Dag van de Arbeid bij stil te staan.
Fatsoenlijk werk, fatsoenlijk loon, fatsoenlijke rusttijden, fatsoenlijke zekerheid. Daarbij hoort: een fatsoenlijk sociaal verzekeringsstelsel. Daarom zijn wij tegen het inkorten van de WW. Daarom zijn wij voor het premie betalen naar draagkracht in de zorgverzekering. Daarom zijn wij voor het afschaffen van het eigen risico in de zorgverzekering. En daarom willen wij een inkomensafhankelijke kinderbijslag. Recht op rust betekent ook: recht op pensioen. Op je 65ste. Andere partijen willen mensen twee jaar AOW en pensioen afnemen. Ik noem dat een schande. Zoals het ook schandalig is dat een miljoen mensen onder de 65 wel wil maar niet mag werken. Voor hen is geen baan, maar mensen boven de 65 moeten straks doorwerken. Wie bedenkt zoiets onzinnigs?
Op de Dag van de Arbeid is het goed om te herinneren dat alles wat we nu aan sociale rechten hebben, bereikt is door strijd, door actie. Voor niks gaat de zon op in het kapitalisme. Dat kapitalisme heeft zijn beroerdste gezicht laten zien in de achterliggende tijd. Banken en beleggers zijn met ons spaargeld gaan speculeren, hebben hun bazen belachelijke bonussen en andere beloningen betaald en vervolgens de samenleving met gigantische schulden opgezadeld. Ook dat noem ik een schande. Niet één bankier is in de gevangenis gekomen. De meesten zitten waar ze zaten en verroeren zich niet, hooguit even, om weer een bonus binnen te halen. Op de Dag van de Arbeid is het goed stil te staan bij het feit dat banken, beleggers en bestuurders gezamenlijk geproduceerde rijkdom naar z'n mallemoer helpen.
Op de Dag van de Arbeid is het goed om stil te staan bij heel bijzondere arbeid. Die van onze militairen. Soldaat zijn is een gevaarlijk vak. Twee weken terug sneuvelden nog korporaal Houweling en marinier Harders in Afghanistan. Soldaten worden erop uitgestuurd door onze regering. En daarom zou je meer zorgvuldigheid van de regering en de politiek mogen verlangen. Het tegendeel is waar. Kijk naar wat er nu weer gebeurt. Wouter Bos liet het kabinet vallen over Afghanistan. Met zijn laatste daad wilde hij bewijzen dat de PvdA eindelijk beu was om almaar te draaien. Goed zo, zeiden wij. Beter halverwege keren dan helemaal verdwalen, zeker als het om oorlog gaat. Vorige week zei de PvdA-fractie met ons in de Tweede Kamer nog nee tegen een raar plan van nota bene GroenLinks – ooit pacifisten! – en D66 om een nieuwe politiemissie naar Afghanistan te sturen, met daarbij 250 militairen. Maar morgenavond zal Job Cohen dat besluit van zijn Kamerfractie alweer onderuit halen. Kijk maar naar het programma 'Oog in oog' van Sven Kockelman. Weer draait de PvdA. Het lijkt alsof het die partij in de genen zit! Ook jij, Job, flikt het dus. Draaien waar je een rechte rug zou moeten tonen. Je partij had het beloofd aan de mensen,liet er het kabinet op vallen:onze soldaten moesten weg uit Afghanistan. En nu stuur je weer nieuwe soldaten naar ginder toe. Zo, beste Job Cohen ga je niet om met kiezers. Zo, beste Job Cohen, ga je vooral niet om met militairen!
De tijd begint te dringen,op alle fronten. Veel partijen willen de AOW naar 67. Veel partijen willen de WW inkorten. Veel partijen willen de lonen in de publieke sector afknijpen. Veel partijen willen het eigen risico in de zorgverzekering omhoog jagen. Veel partijen willen de huren vrijlaten. Veel partijen willen de ontwikkelingshulp kortwieken. Veel partijen willen op een keiharde neoliberale en asociale manier uit de crisis komen. Veel partijen bedreigen wat in honderd jaar is opgebouwd. Veel partijen kijken neer op sociale strijd, op actie, op vakbonden. Wij niet. Wij noemen ons met trots Socialistische Partij. Wij staan voor een sociale uitweg uit de grootste crisis sinds tijden. Wij staan voor een beschaafde terugtrekking van onze soldaten uit Afghanistan. Wij staan voor een grote schoonmaak en een opruiming van al die rampzalige rechtse plannen. Wij willen de vloer aanvegen met alle afbraakplannen. Wij willen de bezem door bonussen, belachelijke beloningen en geldverslindende bureaucratie. Wij willen een spons over de publieke sector. Wij willen frisse lucht in de politiek. Als u dat ook wilt, zijn wij uw partij. Het is goed om dat vast te stellen op deze Dag van de Arbeid.