nieuws

Kox: 'Tijd dringt voor toekomst NAVO'

Het debat over de toekomst van de Navo eist meer betrokkenheid van publiek en politiek. Dat zei Navo-secretaris Jaap de Hoop Scheffer in Oslo waar hij afscheid nam van de parlementaire assemblee van de alliantie. Namens de Nederlandse delegatie in Oslo complimenteerde SP-senator Tiny Kox hem met dat pleidooi maar wees er ook op dat in veel landen het debat over de toekomst van de Navo nog moet beginnen. Kox: "De tijd dringt. Volgend jaar moet er een nieuw strategisch concept zijn. Ik hoop dat de Nederlandse regering de oproep van de Hoop Scheffer nu echt serieus gaat nemen. De SP is klaar voor het debat over een nieuwe mondiale veiligheidsarchitectuur."

Veel aandacht ging in Oslo uit naar Afghanistan. Na acht jaar vechten lijken de Taliban sterker dan ooit, vooral door steeds meer steun uit Pakistan. De Navo noemt Afghanistan daarom niet langer de 'lakmoesproef voor het bestaansrecht van de alliantie'. Een militaire overwinning lijkt niet mogelijk. Speciaal VN-afgezant Kai pleitte voor verzoening en onderhandelingen met die Taliban die zich niet verbinden met Al Kaida. Verder waarschuwde hij voor meer burgerslachtoffers als er meer grondtroepen worden ingezet en de luchtaanvallen voortduren. Dan dreigt het draagvlak onder de Afghaanse bevolking verder te verminderen, zei de VN-gezant in Oslo tegen de assemblee maar vooral ook tegen de Hoop Scheffer en de ambassadeurs van de 28 Navolanden. Kox: "Wij hebben steeds gezegd dat er militair weinig te winnen valt in Afghanistan. Het land verdient onze steun bij zijn wederopbouw maar dat doe je niet met bommen en granaten."

In Oslo bleek ook dat de Navo voorlopig niet akkoord gaat met een verbod op clusterbommen. Dit tot teleurstelling van de Noorse regering, die het initiatief nam voor een wereldwijd verbod op clusterbommen. De meeste Navolanden staan achter het Noorse initiatief maar zonder Amerikaanse instemming kan de Navo niet ja zeggen. Unanimiteit is daarvoor vereist. Kox daarover: "We zijn al een heel eind. De SP heeft zich ingezet voor een verbod. De Nederlandse regering moet nu meer druk op Obama uitoefenen om de conventie te tekenen. Dan weten we dat Bush echt geschiedenis is."

In Oslo werd ook gesproken over de gevolgen van het smelten van het poolijs. Daardoor ontstaat toegang tot grote olie- en gasvoorraden in de poolzee. Vier van de vijf landen die aanspraak maken op de nieuwe rijkdom zijn Navolid, het vijfde land is Rusland. Kox noemde het geen goed idee om de Poolzee te militariseren en de Navo er een rol in te geven. Kox:"We zouden de Noordpool liever als werelderfgoed zien. Erfgoed dat we moeten beschermen, niet exploiteren en militariseren.”