Sleutelrol voor PvdA in liberalisering postmarkt
“Ik kan me niet voorstellen dat de PvdA volgende week vóór de liberalisering van de postmarkt gaat stemmen en er zo voor gaat zorgen dat 26.000 TNT-werknemers tot 15% van hun loon moeten gaan inleveren”. Met die uitdagende opmerking besloot SP-senator Tuur Elzinga zijn bijdrage aan het debat over de nieuwe Postwet, waarover volgende week dinsdag wordt gestemd. Vlak voor het debat liet het actiecomité Red de Postbode nog van zich horen, door de ingang van de Eerste Kamer te blokkeren met postzakken.
Verleden jaar blokkeerde een meerderheid in de senaat op initiatief van senator Elzinga de behandeling van de Postwet, die in juni 2007 al door een meerderheid in de Tweede Kamer was aangenomen. Het plannetje van staatssecretaris Frank Heemskerk (PvdA) om – vooruitlopend op de Europese richtlijn – in Nederland de postmarkt volledig te liberaliseren, ging zodoende niet door. Maar na nog bijna een jaar vertraging werd de wet nu wel behandeld. Want volgens de staatssecretaris zijn er nu meer landen in de EU, die hun postmarkt hebben open gegooid en is er dus sprake van een ‘gelijk speelveld’, zodat TNT ook in andere landen kan proberen post te gaan bezorgen. Bovendien is er een akkoord bereikt tussen vakbonden en postbedrijven over lonen en arbeidsvoorwaarden.
Maar hoe is dat akkoord bereikt, vroeg Elzinga. En terwijl de postbodes op de publieke tribune instemmend knikten, wees hij erop dat de onderhandelaars van de bonden met hun rug tegen de muur stonden en moesten kiezen tussen twee kwaden, namelijk gedwongen ontslag op grote schaal of slechtere arbeidsvoorwaarden. Bovendien moet nog blijken of de achterban daar mee akkoord gaat. Woordvoerder Rob van der Post van het actiecomité die voor het debat de Eerste Kamerleden een noodbriefkaart overhandigde: “We willen dat de Eerste Kamer goed beseft wat er met ons werk en onze lonen gebeurd als dit doorgaat.” Het cao-akkoord tussen TNT en de vakbonden spreekt over 15 % loonsvermindering voor de postwerkers. Het akkoord moet nog aan de vakbondsleden worden voorgelegd. Het actiecomité voert actie onder TNT-medewerkers om tegen het akkoord te stemmen.
Ook het verhaal van de staatssecretaris dat er meer landen hun postmarkt hebben opengegooid voor concurrentie, klopte niet volgens Elzinga: ‘Eigenlijk is dat alleen in Zweden gebeurd. Het voormalige staatsbedrijf is daar geliberaliseerd. Het maakt nu verlies, de bijkantoren zijn er gesloten en de prijs van de postzegels ligt er 30% tot 70% hoger dan elders in Europa. Moet dat ons lonkend perspectief zijn?’
Duitsland en Engeland zijn de enige andere landen, waar ook een poging wordt gedaan om de postmarkt open te gooien, maar het is absoluut niet zeker of daar de Europese Postrichtlijn zal worden doorgevoerd, zo stelde Elzinga: ‘Maar intussen zijn er nieuwkomers die zich op de Nederlandse markt een positie verwerven door ondermaatse arbeidsvoorwaarden te bieden.’
En voor de zoveelste keer vroeg hij de staatssecretaris wat hij nu eigenlijk voor goeds denkt te bereiken met die wet: ‘Je kunt maar moeilijk over meer service en efficiency spreken als er straks in dezelfde straat drie verschillende postbodes rondlopen, maar intussen wel alle postkantoren zijn gesloten’. Opmerkelijk was dat de SP-senator niet alleen steun kreeg van Groenlinks en de Partij voor de Dieren, maar ook van de SGP en van D’66. De woordvoerder van deze liberale partij, Gerard Schouw, sprak de voor hem historische woorden: ‘In deze tijd van crisis zou een herijking passen van wat privaat en wat publiek moet zijn.’En hij diende een motie in, waarin de regering wordt gevraagd om zo’n herijking van de visie op de verhouding ‘markt en overheid.’Vanzelfsprekend werd die motie ook door Elzinga ondertekend.
Volgende week zal niet alleen blijken wie er voor die motie stemt, maar ook wie de vrije jongens ruim baan wil geven op de Nederlandse postmarkt. De PvdA kan voor een meerderheid zorgen. Ten goede of ten kwade.
SP-Tweede Kamerlid Sharon Gesthuizen, initiatiefnemer van de actiesite Red de Postbode: "Het is goed dat de postbodes op deze manier de aandacht vestigen op de problemen die hen boven het hoofd hangen. Het lijkt wel of de politiek doof en blind is voor wat er aan de hand is. Samen met de postbodes blijven wij knokken voor eerlijk loon, voor eerlijk werk."
