Senaat ziet ‘slimme meter’ niet zitten
Binnen enkele jaren wordt er in elk Nederlands huis een zogenaamde ‘slimme meter’ geïnstalleerd die doorlopend het verbruik van gas en elektriciteit doorseint naar de leverancier. Dat is althans de bedoeling van minister Van der Hoeven van Economische Zaken. Maar een groot aantal woordvoerders in de Eerste Kamer had ernstige twijfels over nut en noodzaak van die meters en was niet onder de indruk van de antwoorden van de minister op hun vele vragen.
Omdat haar antwoorden vooral uitblonken door warrigheid, vroeg SP-senator Geert Reuten om een brief waarin wél heldere antwoorden staan. Drie senatoren vielen hem daarin bij. Maar omdat de minister aankondigde ‘geen heil te zien’ in zo’n brief is het zeer onzeker hoe de stemming over de wet volgende week gaat uitvallen.
Volgens de minister zal de nieuwe meter de Nederlanders verlokken om energie te besparen. Weliswaar kunnen zij niet (zoals de leverancier) doorlopend zien hoeveel energie ze verbruiken, maar ze moeten dankzij de nieuwe wet wel elke twee maanden een briefje krijgen waarop hun verbruik staat.
Senator Reuten had vele twijfels bij het wetsvoorstel. Niet alleen twijfelde hij aan de energiebesparing. Onderzoeksinstituut KEMA schat dat er 4% kan worden bespaard op de trendmatige groei van de laatste tijd, maar volgens een ander instituut wordt het de helft minder en zelfs die is volgens de minister zelf ‘niet hard’.
Tegenover een mogelijke besparing staan volgens hem een serie nadelen. Om te beginnen moeten alle 15 miljoen gas- en elektriciteitsmeters, die nog prima functioneren, worden verwijderd en verschroot. “Zouden we al die meters op een rij leggen dan komen we op een afstand van hier tot Tokio”, aldus Reuten, die zo’n kapitaalvernietiging vreemd vond voor een plan dat pretendeert energie te sparen. Hij wees erop dat de nieuwe meter extra energie gaat gebruiken omdat hij constant alle gegevens doorseint naar het energiebedrijf.
Een ander bezwaar is de schending van de privé-sfeer. Duizenden handtekeningen van bezorgde Nederlanders werden vóór de vergadering aangeboden aan de Eerste Kamer en ook de Consumentenbond is er op tegen dat een energiebedrijf elk moment van de dag ‘achter de voordeur kan kijken’ en zo nauwkeurig op de hoogte is van het doen en laten van elke burger: “De gegevens kunnen bij kwaadwilligen terecht komen, die ontdekken dat iemand al een tijdje geen energie afneemt en dus niet thuis is”, aldus Geert Reuten. Hij had verder vernomen dat mensen ook gezondheidsstoornissen kunnen ondervinden van de straling, die de slimme meters veroorzaken en wilde daarom eerst een advies van de Gezondheidsraad daarover.
De minister zei dat er gestart wordt met een proefproject. In eerste instantie beloofde ze de senaat: “Op basis van de evaluatie daarvan zal ik beslissen of de grootscheepse invoering van de slimme meter verantwoord is.” Maar toen de senatoren meer wilden weten over de vorm en de criteria van de proefperiode, bleek dat de grootschalige invoering hoe dan ook door moet gaan, want ‘wij zijn verplicht de Europese richtlijnen te implementeren.’ Iemand die principieel weigert om zo’n nieuwe meter te laten installeren, kan uiteindelijk met het strafrecht in aanraking komen, zo zei de minister op bezorgde vragen: “Want dat is een economische delict en daar staat een maximum straf op van zes maanden hechtenis.”
Ook dat antwoord werd haar niet in dank afgenomen, zodat het nog maar de vraag is of ze volgende week een meerderheid achter zich krijgt in de Eerste Kamer.