'Crisis vraagt om solidaire oplossingen'

Donderdag debatteerde de Tweede Kamer over de crisisplannen van het kabinet. SP-leider Agnes Kant: “De oude politiek moet overboord, willen we de volgende generaties een land achterlaten dat menselijker en socialer is.”

Download het crisisplan van de SP: ' Een nieuwe koers voor Nederland'.

Hieronder de bijdrage van Agnes Kant aan het debat:

“Eindelijk, als één van de laatste in Europa, heeft ook het kabinet Balkenende een crisisplan.

Het kabinet had niet in allerlei onderhandelingen moeten duiken, maar zo snel mogelijk met een plan moeten komen. En dat aan de Kamer voorleggen. En dan hadden de gekozen volksvertegenwoordigers zich er over uit kunnen spreken. Bijzonder gênant is dat het kabinet haar plan ook nog eerst heeft voorgelegd aan de coalitiefracties.

Tijdens de onderhandelingen de afgelopen weken werd de indruk gewekt dat er veel en fel strijd geleverd moest worden. Maar nu we het resultaat zien is toch de grote vraag; Voor wie en waarover is er dan zo lang gestreden?

Get the Flash Player to see the wordTube Media Player.

Kijk naar de bijdrage van Agnes Kant

Was er maar strijd geleverd om te voorkomen dat gewone mensen de crisis gaan betalen. Maar, nee helaas.

Deze crisis is veroorzaakt door het grote geld. Door graaiers die roekeloos uit waren op zo snel mogelijk en zo veel mogelijk winst. En door falende politiek die heilig geloofde in de ongebreidelde vrije markt. De huidige crisis is het resultaat van een oude, verkeerde politiek. De SP accepteert niet dat de rekening van hun wangedrag, wordt neergelegd bij gewone mensen.

Ik hoorde de Minister-president gisteren zeggen dat we allemaal moeten bijdragen. Hoezo allemaal denk ik dan?

Wat gaan de topinkomens dan bijdragen?

Hoeveel gaan de bestuurders inleveren van de banken die met ons belastinggeld overeind worden gehouden?

Waarom is er niet gekozen voor solidariteit, juist nu.

Het is namelijk niet solidair om de nullijn voor alle werknemers te eisen. En daarmee ook alle uitkeringen op de nul te zetten, terwijl aan de top toch echt nog vol op uitgedeeld wordt.

Het is niet solidair om te bezuinigen op de zorg en de zorgtoeslag. 2,5 miljard bezuinigen op de zorg, dat kan toch niet waar zijn? Waar gaat er dan op bezuinigd worden? Wordt het pakket soms uitgekleed? Of meer eigen betalingen? En die zorgtoeslag, die was toch ter compensatie voor de hoge zorgpremies?

Er is maar één solidaire oplossing: maak de ziektekostenpremies afhankelijk van het inkomen.

Het is niet solidair om wel de AOW-leeftijd te verhogen naar 67 jaar, en niets te doen aan de ongelimiteerde hypotheekrenteaftrek. Beiden kunnen evenveel opleveren. Ouderen moeten na hun 65ste doorwerken om het subsidiëren van villabezit via de hypotheekrenteaftrek in stand te kunnen houden.

De AOW leeftijd verhogen naar 67 jaar is niet sociaal en onnodig. De FNV heeft nu afdwongen dat de SER nog met een alternatief mag komen. Maar welke alternatieven zijn dan wel acceptabel voor dit kabinet? En zijn hier geen voorwaarden aan verbonden?

Is een voorstel voor AWBZ-premies over het hele inkomen acceptabel? Kan de hypotheekrenteaftrek voor het bedrag boven een miljoen geschrapt worden? Het zijn sociale suggesties van Jongerius, hoe gaat het kabinet daarop reageren?

Het gaat om de solidariteit tussen generaties hoor ik iedereen roepen. Ja zeker, maar dus ook respect en solidariteit met de generatie waar we veel aan te danken hebben, die na de oorlog ons land hebben opgebouwd. Hun pensioenen dreigen te worden verlaagd. De pensioenfondsen moeten meer tijd krijgen om te herstelen. Er was terecht veel verzet tegen de starre en rigide houding van minister Donner. Het verzet van de FNV en de SP blijkt terecht en effectief te zijn geweest.

De vastgeroeste rug van minister Donner is wat gaan buigen. De hersteltijd voor pensioenfondsen is opgerekt naar 3 jaar, en dat is winst. Maar de vraag is nog wel of dat voldoende is. Banken en spaarders krijgen garanties van dit kabinet. Bent u bereid deze ook aan de gepensioneerden te geven?

Terecht wordt er de komende jaren netto nog niet bezuinigd. Maar ik zie dat het kabinet ook voor dit jaar en volgend jaar forse bezuiniging heeft gepland. Maar waarop dan? Dat staat er niet bij. Als er weer economische groei is komen er in 2011 bezuinigingen. Maar ook hier is onduidelijk waar op dan? Op de zorg en zorgtoeslag dus?

Absurd is het voorstel van het kabinet dat er een wet moet komen om vast te leggen dat er bezuinigd moet worden. Daarmee regeert het kabinet over haar graf heen.

Het investeringspakket is wel wat mager, zeker vergeleken bij andere landen. Goed zijn de investeringen in scholen en zorginstellingen, het stimuleren van energiebesparing in woningen en duurzame energie. Het had wel wat steviger gekund. De inzet op onderhoud van scholen, en de bouw van éénpersoonskamers in verpleeghuizen kan op z’n minst wel verdubbeld worden.

En helaas ontbreken investeringen in buurtverpleeghuizen. Het spoor komt er wel erg bekaaid vanaf. En waarom stimuleert het kabinet niet de sociale woningbouw?

Honderdduizenden mensen verliezen dit jaar en volgend jaar hun baan. Het kabinet komt met voorstellen, maar het is een matig pakket. In plaats van de deeltijd-WW, zien we liever een verlenging van de werktijdverkorting.

Jeugdwerkloosheid moet koste wat kost voorkomen worden. En er moet geïnvesteerd worden in omscholing van mensen die hun baan verliezen. De voorstellen van het kabinet hiervoor zijn prima, maar ook hier is het aan de magere kant.

Al eerder stelde de SP voor om opnieuw een Investeringbank op te richten, en ook voor het MKB is een nieuwe Middenstandsbank wenselijk. Graag een reactie.

En waarom komen er niet meer waarbogen voor nieuwbouw van ziekenhuizen en sociale huurwoningen?

De crisis, die veroorzaakt is door oude politiek kan niet opgelost worden met oude politiek. Na de financiële en de economische crisis moet een sociale crisis voorkomen worden. Juist de crisis vraagt om solidariteit. Maar ook een menselijker en socialere samenleving in de toekomst vragen om solidariteit.

Wij laten in ons alternatieve plan, Een nieuwe koers, zien dat dat kan.

In tegenstelling tot het uitgepolderde compromis van dit kabinet is een typisch gevalletje van oude politiek. Harde bezuinigingen vanaf 2011. Korten op de zorg en de zorgtoeslag. Langer doorwerken. Loonmatiging en het bevriezen van uitkeringen…

Beste meneer Balkenende, de jaren 80 zijn voorbij! De crisis is een voortvloeisel van dit kille marktgericht saneringsbeleid. Deze oude politiek is geen oplossing voor de crisis van vandaag.

De verrijking aan de top aanpakken. Geen nieuwe straaljagers kopen. De macht van aandeelhouders beperken. Kleinschalige zorg, die goedkoper en menselijker is. Niet langer geld verspillen in de commerciële re-integratie.

Dát is nieuwe politiek en dat is een nieuwe koers voor een socialer Nederland. De MP sprak over een morele agenda voor het onevenwichtig financiële bestel. En dat er meer toezicht moet komen.

Maar Minister-president, met meer toezicht kom je er toch niet? De lessen uit de kredietcrisis zijn toch dat het anders moet? Dat de financiële wereld op de schop moet, dat er een ander economische orde moet komen?

Hoogste tijd om met plannen te komen hiervoor. En daarom moet de parlementaire enquête over de oorzaken van de huidige crisis er nu echt snel komen.

Het kabinet wil een ‘cultuuromslag’ als het gaat om de bonussen bij banken die staatsteun krijgen. Ja, mooie woorden weer, maar het kabinet staat er bij en kijkt er naar. De bonussencultuur wordt niet echt aangepakt. De nieuwe baas van ING kan rekenen op een welkomsbonus van mogelijk 1,3 miljoen euro. Oud vakbondsman De Waal, die zelf ooit pleitte voor een kleptocratentax, weet niet of hij als commissarisbij bij ING wel ingegrepen zou hebben. Wil het kabinet zo vriendelijk zijn de heer De Waal in te wisselen voor iemand die wél ondubbelzinnig een einde wil maken aan de verrijking?

Een einde aan bonuscultuur bereik je niet door de praten van een cultuuromslag. Nee, een einde aan de bonus en graaicultuur bereik je door nu hard in te grijpen. En niet alleen bij de banken die staatsteun krijgen maar de hele top van het bedrijfsleven.

Dat er niet wordt gekozen voor verandering, maar voor meer van hetzelfde, blijkt ook uit de falende aanpak van de zorgcrisis die inmiddels is ontstaan.

Dagelijks horen we berichten over failliete ziekenhuizen, zorginstellingen met miljoenenschulden, zorgbestuurders die vastgoedcowboys worden, zakkenvullende directies, en het ergste: duizenden ontslagen, terwijl we die mensen keihard nodig hebben.

En wat is het antwoord van het kabinet? Meer marktwerking!

Dat is dus oude politiek.

De marktwerking in de zorg heeft deze zorgcrisis veroorzaakt, nog meer markt kan dan geen oplossing zijn. De Minister-president zei dat maatregelen nodig zijn om collectieve voorzieningen op de lange termijn in tact te houden.

Ja, maar dan toch niet door de collectieve sector eerst volledig uit te hollen?

Natuurlijk moeten we de volgende generatie als erfenis niet een grote schuld na laten. Daarom moet er uiteindelijk geen cent meer worden uitgegeven dan we binnen krijgen.

Maar de SP wil vooral een land nalaten met goede zorg en onderwijs. Een land zonder onnodig grote tegenstellingen en inkomensverschillen. Wij willen een land nalaten waar een werknemer niet gezien wordt als wegwerpartikel, maar als de ziel van het bedrijf.

Een land waar de top zijn verantwoordelijkheid kent en dus niet vooral de eigen zakken vult. Als we willen kan het menselijker en socialer.”