Van Bommel wil Rekenkameronderzoek naar kosten Afghanistanmissie
De Algemene Rekenkamer (ARK) moet onderzoek doen naar de totale kosten van de Nederlandse missie in Afghanistan. Dat bepleit SP-Kamerlid Harry van Bommel naar aanleiding van recente berichten dat de missie mogelijk viermaal duurder uitvalt dan bij de aanvang in augustus 2006 was voorzien. Hij dient maandag zijn verzoek in bij de voorzitter van de Algemene Rekenkamer.
Van Bommel: “De Rekenkamer publiceerde in 1997 al een vernietigend rapport over de kosten van vredesoperaties. De conclusie luidde toen dat Defensie ‘onvoldoende inzicht' had in de totale werkelijke uitgaven voor het uitvoeren van vredesoperaties. Kennelijk is er niet zoveel veranderd.”
Bij aanvang van de missie in augustus 2006 werden de kosten geraamd op 380 miljoen euro. Later werd dit bedrag verhoogd naar 580 miljoen. Voor de verlenging tot 2010 is een bedrag van 540 miljoen euro beschikbaar. Deze ramingen zijn exclusief de hoge kosten voor nazorg en het verlies van twee Chinook helikopters, een F16 en een Apache gevechtshelikopter. Ook de hoge olieprijs leidt tot veel hogere transportkosten. Volgens Van Bommel vallen de kosten niet alleen hoger uit door tegenvallers, maar ook omdat de regering aanvankelijk van een geheel andere missie uitging. “Wat begon als een opbouwmissie is verworden tot een vechtmissie. Defensie had hier natuurlijk rekening mee moeten houden, maar dat is de Kamer bij het besluit tot uitzending niet gemeld. Kennelijk vreesde de regering onvoldoende draagvlak voor een missie met een ander karakter.”
Uit het Rekenkamerrapport ‘Financieel Inzicht in Vredesoperaties’ uit 1997, dat onder meer onderzoek doet naar de missies in het voormalige Joegoslavië, blijkt dat de Rekenkamer toen reeds bezwaar maakte tegen de gehanteerde ramingsmethodiek. Zo concludeert het dat “een aantal direct aan de deelname aan vredesoperaties toe te schrijven uitgaven ten onrechte niet als additioneel zijn aangemerkt." Volgens de SP lijkt dat ook nu het geval en daarom wil ze dat de Rekenkamer dit specifiek onderzoekt. Ook dient er zekerheid te komen over de juistheid, de betrouwbaarheid en de volledigheid van de uitgavenramingen en de gerealiseerde uitgaven.
Volgens Van Bommel dringt zich een vergelijking op met de uit de hand lopende kosten voor grote infrastructurele projecten zoals de Betuweroute en de Amsterdamse Noord-Zuid metrolijn: “Zodra de politiek het groene licht heeft gegeven gaan de kosten stijgen. De eindafrekening komt dan vele malen hoger te liggen dan de cheque die is afgegeven. Daar moet een einde aan komen. Het gaat hier om gemeenschapsgeld.”