Grenzen waarschijnlijk niet verder open voor Roemenen en Bulgaren

De argumenten van de SP tegen het volledig openen van de grenzen voor werknemers uit Midden- en Oost-Europa vinden steeds meer weerklank: er tekent zich een Kamermeerderheid af die de grenzen voor Bulgarije en Roemenie niet verder wil open zetten. Het kabinet wil het liefst per 1 januari 2009 de grenzen helemaal openen. De SP pleit al langer voor het invoeren van werkvergunningen. SP-Kamerlid Paul Ulenbelt: “Daarmee kunnen we voorkomen dat we de werkloosheid van andere landen importeren of dat oneerlijke concurrentie op de Nederlandse arbeidsmarkt ontstaat.”

Slaapplaats onder de trap in een huis dat is volgestouwd met Poolse werknemers

In 2007 negeerden CDA, PvdA en VVD de argumenten van de SP in het debat over het openen van de grens voor Polen. Ulenbelt: “Wij zeiden dat Nederland zijn huis niet op orde heeft en geen honderdduizenden Polen kon ontvangen. Zij zouden ten prooi vallen aan uitbuitende werkgevers en huisjesmelkers. Dat baseerden we op ervaringen in Engeland en Ierland. Ons werd nationalisme en angst voor vreemdelingen verweten. Nu zien deze partijen in dat er toen een foute beslissing is genomen. Eindelijk vallen bij hen de schellen van de ogen en zien ze de werkelijkheid.”

Het meest opmerkelijk is de draai van de VVD. Zei deze partij in 2007 nog dat de Polen juist moesten komen om de lonen laag te houden, nu noemen ze het plan van Donner voor het openen van de grenzen voor Bulgarije en Roemenie “onthutsend”. Vooral Rotterdam, Den Haag en Utrecht zien volkswijken verloederen doordat uitzendbureaus er panden opkopen en er veel te veel mensen per woning huisvesten. Er is toenemende overlast.

Uitzendbureaus klagen over de opkomst van malafide uitzendbureaus, 6000 (!) naar schatting, die buitenlandse arbeiders schaamteloos onderbetalen en rechten onthouden. Ook in plattelandsgemeenten, vooral in de tuinbouwgebieden, doen zich deze problemen voor.

In de bouw duiken tienduizenden Polen, zogenaamde zelfstandigen zonder personeel, ver onder de normale tarieven. Dit geeft concurrentievervalsing met kleinere aannemers. Bij sommige scholen is een toestroom van Poolse kinderen op gang gekomen die onderwijzers voor grote problemen stellen.

De noodkreten uit het land zijn voor 40 gemeenten aanleiding geweest om tot tweemaal toe een 'Polentop' te houden en minister Donner en Vogelaar tot maatregelen te bewegen. “Er zijn geen problemen,” zei Donner. Ulenbelt: “Hij kijkt weg van de problemen voor de mensen in de volkswijken en dorpen op het platteland. Hij stelt zich op als loopjongen van werkgevers in de tuinbouw die verslaafd zijn aan goedkope arbeid. Die zien in de Bulgaren en Roemenen een nieuwe prooi.”

In november beslist de Tweede Kamer definitief of de grenzen wel of niet verder open gaan.